rotterdam, van stad tot haven

Rotterdam, de stad en de zee

Rotterdam, van klein dorp naar Europa’s grootste haven. Het is een teaser op de omslag van het sept./okt nummer van Archaeology. Ik heb weinig met Rotterdam. Dat is waarschijnlijk een kwestie van onbekend maakt onbemind. De aanbeveling prikkelt echter wel mijn interesse.

Rotterdam, de stad en de zee

Het artikel, dat overigens “Rotterdam, de stad en de zee” luidt, is inderdaad interessant. Het beschrijft de bijzondere vondsten tijdens de bouw van de Markthal. De gebruikte technieken worden uitgelegd; die waren nodig om de vondsten snel te bergen, waardoor de bouw niet te lang werd opgehouden.

In haar beschrijving vertelt Heather Tucker, de schrijfster, ook het verhaal van Rotterdam, van klein dorp naar die ooit grootste haven van de Wereld.

Rotterdam, van klein dorp

Bij de bouw van de Markthal bleek dat het zich boven middeleeuws Rotterdam bevond. De enige zichtbare middeleeuwse erfenis is de Sint Laurenskerk uit 1449. Het staat nog altijd in de buurt van de Markthal en het verder vrijwel volledig moderne Rotterdam.

Dat er zo weinig over is van de middeleeuwse stad komt door het Duitse bombardement op Rotterdam op 14 mei 1940. Na de bommen en de branden die daarop volgenden, stonden nog slechts een paar gebouwen overeind.

Wederopbouw

De wederopbouw duurde tientallen jaren doordat telkens weer bijzondere archeologische vondsten werden gedaan. De bouwers vonden niet alleen middeleeuwse artefacten. Ze stuitten ook op tegels, huisraad en andere door mensen vervaardigde of gebruikte, verplaatsbare objecten van voor die tijd.

De bouw werd dan kort stilgezet om de vondsten te redden. Het was bovendien zo veel en vaak, dat Rotterdam als eerste in 1960 een gemeentelijke archeologische dienst kreeg: Bureau Oudheidkundig Onderzoek van Gemeentewerken Rotterdam, kortweg BOOR.

Markthal

Bij de bouw van de Markthal was onder andere een ondergrondse parkeergarage gepland van vier lagen. Dat betekende graven tot ongeveer 15 meter onder de zeespiegel. Hierbij zouden zeker archeologische vondsten worden gedaan.

Het leidde tot een van de grootste uitdagingen van de Rotterdamse archeologische dienst. Ze moesten diep werken in een omgeving waar grondwater een continu probleem zou zijn. Bovendien moesten ze snel werken om de bouw van de Markthal niet te veel op te houden.

Technieken

Arnold Carmiggelt, hoofd van BOOR, legt in het artikel uit welke technieken werden bedacht om beide problemen op te lossen. Onze geschiedenis met waterbeheer was daarbij vanzelfsprekend handig. Een bijkomend archeologisch voordeel was dat door de drassige grond veel houten en andere voorwerpen goed geconserveerd bleken, ze waren nooit blootgesteld aan zuurstof.

De gevonden voorwerpen tonen hoe de eerste bewoners van Rotterdam al ver voor de Middeleeuwen de strijd aangingen met het water. Boeren die de drassige grond een uitdaging vonden begonnen een nederzetting. Dit groeide geleidelijk tot een bruisende middeleeuwse stad en uiteindelijk tot een wereldhaven.

Heather Tucker

De schrijfster van het artikel is geboren in het Amerikaanse Indiana. Op haar zestiende vertrok ze naar Estland in het kader van een uitwisselingsprogramma van de Rotary. Zwervend door Europa ontdekte ze dat ze zich thuis voelde in Europa. Ze woonde van 1998 tot 2007 in London, daarna vestigde ze zich in Nederland. Ze blijft echter een reizend schrijfster die overal haar licht op wil steken.

De volledige tekst van haar artikel staat op de site van Archaeology. Voor degenen die het in bladopmaak willen zien heb ik het hier als pdf geplaatst.

Print deze pagina
Bovenstaand bericht is geschreven op 23 augustus 2016 door in de categorie 2016, Algemeen

Vorige en volgende berichten

« Ouder: Nieuwer: »

Een willekeurig bericht

Ik schrijf op deze site over allerlei onderwerpen. Soms is het heel persoonlijk, soms vooral informatief of beschouwend. Hieronder een willekeurig bericht uit ruim 2000 berichten.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *