‘Het is Westers ongeduld, zeg maar van Europa en Amerika’, zegt Ron ferm, wanneer we met vrienden spreken over de toestand van de wereld.

‘Hoe bedoel je Westers ongeduld? ‘, vraag ik. Ik weet precies wat hij bedoelt, want hij heeft zijn mening al vaker gegeven. Ron begrijpt het opstapje om verder te gaan.

Westers ongeduld

‘We hebben er zelf jaren over gedaan om tot enige beschaving te komen of tot de democratie zoals we die nu kennen. Maar we verwachten van andere landen, die daar pas mij zijn begonnen, dat ze het binnen korte tijd geregeld hebben. Terwijl die landen bovendien een veel grilliger, historische achtergrond hebben’.

‘Zoals Rusland?’, gooi ik er nog wat olie op.

‘In zekere zin wel. Je hoort hier alleen maar over de boeman Poetin. Ik vind het een Amerikaanse hetze die te makkelijk wordt gevolgd door onze meelopers in Den Haag. Onze politici zijn al lange tijd slijmballen, die zich alles van Amerika laten welgevallen.’

‘Poetin is toch een boef’, reageert John half vragend.

Meegaand

‘Mijn opmerking over slijmballen bedoel ik breder. Dan gaat het over privacywetgeving, auteursrechten, digitalisering, afluisteren, handelsverdragen en dergelijke. Maar hoe kom je erbij dat Poetin een boef is? Ken je de man?’

‘Nee, maar…’

‘Nee dus’, valt Ron John in de rede, ‘jouw mening is gebaseerd op berichtgeving in onze media. Ik zou beginnen met een paar boeken te lezen. Zelf las ik onder andere het laatste boek van Peter D’Hamecourt, De Nieuwe Tsaar van Steven Myers en De man zonder gezicht van Masha Gessen. Vooral dat laatste boek moet je kritisch lezen, want de schrijfster is redelijk vooringenomen. Maar de boeken beschrijven wel goed de historische ontwikkeling en de huidige situatie in Rusland’.

‘Dat boek over die Tsaar was bij DWDD’, merkt Kees op, ‘het werd gekozen tot beste boek van een maand, geloof ik’.

Tendentieus

‘Ja, dat klopt’, bevestigt Ron. ‘Ik vind het boek zowel goed geschreven als goed vertaald. Ik heb tijdens het lezen lang gedacht dat Myers objectief was. Maar tijdens zijn onderzoek en het schrijven is er toch een tendentieuze toon ingeslopen, constateer ik achteraf’.

‘En nu is Poetin volgens jou geen boef meer’, reageert John op uitdagende toon.

Ron kijkt hem onderzoekend aan. Provoceert hij of is hij oprecht benieuwd naar zijn mening. Ron besluit het laatste, want hij vervolgt met ‘dat weet ik niet. Maar ik denk dat we op zijn minst begrip moeten hebben voor zijn situatie. Dat hebben we niet. Dat is één van de redenen waarom ik spreek van Westers ongeduld’.

‘Doe eens een elevator pitch voor Poetin’, doet Charles met een glimlach een suggestie die op zich uitdagend is.

Elevator pitch

‘Ok. De man groeit arm op in een Sovjet Unie. Zijn vader is getekend door de slag om Stalingrad. Poetin werkt zich op, studeert rechten en gaat werken bij de KGB. Daar en in zijn privé-omgeving toont hij zich een integer en loyaal persoon. Dan valt de Sovjet Unie uit elkaar. De bedoeling is Rusland te hervormen en meer openheid te brengen. President Boris Jeltsin ziet dat het moeilijk wordt, te veel oude elite wil macht houden en verandering tegengaan. Als hij wil stoppen om gezondheidsredenen, wijst hij de vrij onbekende Poetin aan als opvolger. Die loopt tegen dezelfde problemen aan. Poetin moet een weg vooruit zien te vinden, laverend tussen oude communisten en andere tegenwerking’.

‘En onderweg zichzelf verrijken’, roept John.

‘Dat is volgens mij nooit bewezen en vooral gebaseerd op het feit dat hij geleidelijk steeds meer oude vrienden op bepaalde posities heeft gezet’, zegt Ron. ‘Maar wat zou jij doen als je in zo’n lastige situatie zou zitten, tussen allerlei politiek vuren. Dan wil je toch ook mensen om je heen die je vertrouwt of denkt te kunnen vertrouwen’.

Nuance

‘Dus jij bent voor nuance’, zegt Charles.

‘Je mag het noemen wat je wilt. Ik denk in ieder geval dat we de situatie in Rusland en andere wereldproblematiek in een breder perspectief moeten bekijken en niet in Wilderiaanse oneliners’.

‘Zoals bij de Krim’, zeg ik, omdat ik weet hoe Ron over die situatie denkt.

‘Inderdaad’, glimlacht Ron, ‘als Amerika allerlei strategische posities in neemt in de wereld, op vriendelijke of vijandige wijze, dan hoor je niemand. Maar Poetin pakt de Krim en de Westerse wereld schreeuwt moord en brand. Heb je de kaart er wel eens bij gepakt?’.

Het was een retorische vraag, maar John beantwoordt het met een “nee” en Kees, die zich tot dan afzijdig hield in het gesprek, zegt dat hij weet waar de Krim ligt.

Strategisch

‘Dan heb je toch gezien dat het een buitengewoon strategisch punt is. Een toegang tot Rusland, zowel over water als vanuit de lucht. Ik vind dat het nog lang heeft geduurd voor de Russen daar maatregelen namen. De Amerikanen hadden in dezelfde situatie al veel eerder actie ondernomen’.

‘Westers ongeduld’, mijmer ik, ‘eigenlijk heeft Rusland dus meer geduld’.

‘Het Westers ongeduld, niet alleen van politici, ook van inwoners, toont zich op allerlei terreinen’, gaat Ron verder, ‘ook bij de ontwikkelingen in de Arabische wereld, het Midden Oosten en zelfs bij Turkije. Die landen zijn nog pas zo kort geleden begonnen met modernisering. Wij verwachten dat het allemaal snel gaat. Terwijl we er nota bene zelf in het nabije verleden nog een smerige dubbelrol speelde’.

‘Hoezo?’, vraagt John.

‘Verdiep je maar eens in de Arabische wereld rond 1900. Met name Engeland en Frankrijk hebben zich in de Arabische wereld nog tot de dertiger jaren enorm verrijkt. Ze gaven zogenaamd hulp, maar wilden daarmee vooral hun eigen situatie controleren en de landen onderontwikkeld houden. Frankrijk bezette in 1920 nog Libanon en een deel van Syrië en Engeland bezette Palestina en Irak. Ze maakte bijvoorbeeld Irak tien jaar later onafhankelijk, maar verlieten het pas na een militaire actie in 1958’.

‘Ron, ik weet niet of je verhaal klopt’, zegt Charles, ‘maar bij dat Westers ongeduld kan ik me wel iets voorstellen’.

‘Ik vind het vooral leuk dat er drie Rotterdamse clubs bij de eerste zes staan in de Eredivisie’, breng ik het gesprek op een luchtiger onderwerp, zoals mijn vrienden dat gewend zijn.

‘Ja René. Jouw westers ongeduld, ‘zegt Ron lachend. ‘De serieuze boog heeft zeker al weer lang genoeg gespannen gestaan’. Ik knik.