‘Ik bekijk de Nationale Beeldbank, een foto stockbureau’, antwoordt Kees, als ik hem vraag waar hij mee bezig is. Ik heb Kees al een tijdje niet gezien of gesproken. Gisteren was ik in de buurt en dacht, ik ga eens kijken hoe het met Kees is.

Zijn vrouw doet open en wijst op de kamerdeur. Daar kan ik door het rookglas een paar mensen zien. Ik weet niet wie het zijn. Voor ik kan vragen of ik gelegen kom, zegt ze, ‘loop maar naar boven, Kees zit achter zijn computer’.

De Nationale Beeldbank

‘Kijk. Ik heb Zeist als zoekwoord opgegeven’, zegt Kees. ‘Er zitten foto’s bij die makkelijk ergens anders kunnen zijn gefotografeerd. Zoals deze’.

Ik kijk naar de foto op de Nationale Beeldbank en lees: “vriendinnen gezellig samen met hun mobieltje”.

‘Maar het is inderdaad in Zeist’, merkt Kees op. ‘Ik ken die plek. Dat geldt ook voor bijvoorbeeld deze. Die boom met dat bruggetje. Dat is hier verderop’.

Triodosbank

‘Ik zie ook voor mij herkenbare foto’s’, zeg ik, ‘zoals deze van de Triodosbank. Als ik er langs rijd moet ik altijd denken aan dat antroposofische gebouw van de ING in Amsterdam Zuidoost. Ik weet niet waar de associatie vandaan komt. De Triodosbank is immers een hoekig gebouw’.

‘Wellicht omdat ze van oorsprong antroposofisch waren. Ik vind deze mooi’, zegt Kees, wijzend op een foto van Ma Retraite. ‘Het pand heeft lang leeggestaan, na een brand. Maar het is mooi verbouwd.’

‘Ja, door John Fentener van Vlissingen. Die zit er nog in met een aantal investeringsbedrijven’.

Sleutelwoorden

‘Kijk deze is onzin’, zegt Kees en hij leest voor: Catalina watervliegtuig overvliegend bij Zeist. ‘Dat is een vliegtuig in de lucht. Niemand zal die foto zoeken op Zeist’.

‘Het woord Zeist komt daarom wellicht ook niet voor bij de stockfoto sleutelwoorden bij die foto’.

‘Google gebruikt sleutelwoorden niet meer, maar op zo’n foto beeldbank is het natuurlijk wel handig’.

Stockfoto’s

‘Waarom zit je eigenlijk op die Nationale Beeldbank te kijken?’, vraag ik.

‘Ik heb foto’s nodig voor ons jaarverslag’, antwoordt Kees. ‘Bij de Nationale Beeldbank hebben ze alleen Nederlandse onderwerpen. Die sluiten goed aan bij ons bedrijf. Het is ook duidelijk Nederlands. Dat zie je zelfs bij de kantoorfoto’s’.

‘Daar kan ik me inderdaad aan ergeren. Dan zie je een brochure van een groot bedrijf. Hebben ze foto’s van werkende mensen die duidelijk niet-Nederlands zijn. De personen zijn Amerikanen in een niet-Nederlandse kantooromgeving’.

‘Helemaal mee eens. Die foto’s willen ze bij de Nationale Beeldbank dus niet. En ik ook niet’.

Lonny’s bamboebakje

Kees typt iets. ‘Kijk deze. Die heb ik al geselecteerd. Wellicht kun je zo’n kantoor ook in het buitenland vinden en zijn de personen niet per se Nederlands. We herkennen ze wel eerder al Nederlanders, dan andere Europeanen of als Amerikanen. Maar hoe vind je dit?’.

Kees wijst naar het bakje dat op de tafel staat. ‘Dat is zo’n bamboemandjes van Lonny’s. Dat is een subtiele verwijzing naar Nederland. Dat vind ik leuk. Je kent die bakjes toch wel’.

‘Ja die ken ik’, zeg ik, ‘Lonny de kok en zanger. Die bakjes vond ik altijd zonde om weg te gooien’.

Kees lacht. ‘Ik denk dat veel mensen die herinneringen hebben. Dat vind ik dus leuk. Typisch Nederlands. Dat vind je alleen bij de Nationale Beeldbank. Een buitenlands stockbureau herkent dat niet. Die zouden zo’n foto misschien nog afkeuren op zo’n bakje dat ze niet thuis kunnen brengen’.

Spontaan

‘Nog zoiets’, gaat Kees verder. ‘Ik vind de kantoorsituaties natuurlijker. Ze zijn spontaner, meer ongedwongen’.

‘Nu je het zegt. Ik heb daar nooit zo bij stilgestaan. Maar je hebt gelijk. Die buitenlandse foto’s lijken veel meer geposeerd. Is dat iets waar ze op letten bij de Nationale Beeldbank?’.

‘Nee, dat geloof ik niet. Een foto moet een redelijke compositie hebben, goede belichting en resolutie. Maar ik denk niet dat ze kijken of iets in scene is gezet of een zekere spontaniteit heeft’.

‘Wellicht is het een Nederlandse manier van fotograferen’.

Browsen

‘De Nationale Beeldbank heeft maar een nadeel, maar die geldt voor heel internet’.

Ik kijk Kees verbaasd, vragend aan.

‘Je gaat browsen. Als je niet uitkijkt, verlies je jezelf in kijken en zoeken. Zoals ik Zeist had ingetypt. Gewoon leuk, maar niet relevant voor mijn jaarverslag’.

‘Dat ken ik. Je kunt je tijd inderdaad eindeloos doorbrengen op internet’.

Kees lacht. ‘Zijn die vriendinnen van Marianne al weg? Dan gaan we beneden een kop koffie drinken’.

‘Een kwartier geleden zaten ze er nog’.

‘Laten we dan nog maar even rondkijken op de Nationale Beeldbank. Doe maar een zoekwoord. Je kunt ook op fotograaf zoeken. Nou, doe die maar van de huisverkoop foto’.

‘Robert Hoetink. Ok, hier is zijn portfolio’.

Naschrift:

De Nationale Beeldbank is, tezamen met het Polyvisie fotoarchief, verkocht aan het ANP. Het Polyvisie archief ging daarna, vanwege het educatieve karakter, naar een geïnteresseerde partij. Het beeldmateriaal van De Nationale Beeldbank ging op in het moederbedrijf ANP.