- René van Maarsseveen - https://renevanmaarsseveen.nl -

Postbezorging – terug in de tijd

Postbezorging onder koning Darius I

Postbezorging terug in de tijd, gaat niet over de mislukte aankoop van PostNL dit jaar. Heus, in 2017 wordt PostNL alsnog verkocht. Nee, dit gaat over de achteruitgang van postbezorging bij PostNL, met name brievenpost.

Pakketpost

Laat ik beginnen met mezelf op de borst te kloppen. Rond 2000 was ik in gesprek met marketingmensen van, toen nog, PTT Post. Jullie zouden geleidelijk meer aandacht moeten geven aan pakketbezorging, adviseerde ik. Met de opkomst van internet, webwinkels e.d. zou dat immers steeds belangrijker worden. Dat zag ik helemaal verkeerd, werd me verteld.

Kort daarna werd naar buiten gebracht dat ze zouden stoppen met pakketpost. Stoppen met pakketpost? Onbegrijpelijk. Er waren daarna allerlei ontwikkelingen en naamsveranderingen, fusies e.d. Pakketpost werd inderdaad afgestoten. Tot ongeveer vijf jaar later het ineens weer werd opgepakt. Webwinkels kwamen op. Brieven gingen steeds meer per mail, maar pakjes zouden altijd bezorgd moeten worden.

Ik vind mijn eigen ervaringen met PostNL illustratief voor de het bedrijf. Ze zijn al jaren de weg kwijt, lopen achter anderen aan zonder zelf eens innovatief te zijn en vermoorden de diensten waarmee ze zich zouden kunnen onderscheiden.

Prijsverhoging

De postbezorging van brieven is weer duurder geworden. Vanaf 1 juli 2010 kan dat makkelijker, want de prijs staat niet meer op de zegels. De zegel vermeldt slechts een eenheid (bij welke busmaatschappij zouden ze dat hebben afgekeken). Je plakt eenvoudig per gewichtsinterval een of meer zegels.

In twee jaar tijd ging de basiszegel (die met nummer 1) van 0,69 naar 0,78 eurocent. Er zit in de gewichtsindeling en prijzen daarbij enige onlogica, maar dat zal met verleden en marketing te maken hebben.

Prijs omhoog, postkantoren weg, bezorgers uitgeknepen en niet meer elke dag bezorgen. Wat een achteruitgang en, ik zeg het nog maar eens, wat een gebrek aan creativiteit. Verkopen dus en die ruim 2 miljard euro pakken.

Postbezorging terug in de tijd

De teloorgang van PostNL doet me denken aan het verleden. 500 jaar voor Christus leefde koning Darius van Perzië (het huidige Iran). Hij vond informatie belangrijk en liet een uitgebreid wegennet aanleggen. Daarlangs kwamen posthuizen met paarden. Die paarden gebruikten de (post)boden van de koning om berichten rond te brengen.

De uiterste bezorgtijd was een week. Dan was het bericht van Sardes, over de Koningsweg van 2400 kilometer, naar Susa gebracht.

Navolging

In China kwamen 300 jaar na Darius ook zulke postwegen. De verantwoordelijke man was keizer Qin Shi Huangdi, die vaak de eerste keizer van China wordt genoemd. Hij  liet ook de Chinese Muur bouwen.

Rond het begin van onze jaartelling keek keizer Augustus van het Romeinse Rijk naar het systeem van Darius. De opzet van zijn postbezorging begon als een exacte kopie van de Perzen. Ook zijn berichten gingen van posthuis naar posthuis. Daar nam een andere koerier, met een fris paard, de bezorgtaak over.

Augustus bracht geleidelijk veranderingen aan. De belangrijkste aanpassing was de inzet van de koerier. Die bleef de gehele postbezorging dezelfde; hij kreeg alleen bij een posthuis een ander paard om verder te reizen. Het duurde daardoor allemaal wat langer, maar het was volgens Augustus veiliger en efficiënter. De koerier die het oorspronkelijke bericht had ontvangen, kon immers eventueel aanvullende informatie verstrekken als hij het bericht afleverde.

Inca’s

De Inca’s hadden speciaal getrainde atleten. Ze vormden een keten van estafettelopers die elkaar na 2 kilometer aflosten. Een brief of pakket werd met hun systeem in een dag bezorgd over een afstand van Den Helder naar Maastricht.

Een leuk idee voor PostNL, toch? Een Postale Fitnessclub van sportieve postbezorgers. Nee, een ander idee van de Inca’s is dan wellicht handiger. Bij hun postbezorging voerden de chasquis, de Inca-lopers, ook andere taken uit (ze hadden bijvoorbeeld geleerd de Quipu te lezen). Andere taken werden ook door de middeleeuwse postbezorgers uitgevoerd. (zie bericht op Historiek)

Email

Berichtbezorging gaat inmiddels veel sneller. Het is bijna een druk op de knop om een bericht van Nederland naar Australië te krijgen. Met pakketten lukt dat (nog) niet. We kunnen erop wachten dat het binnenkort wel beter en sneller gaat dan nu. Van PostNL hoeven we daarbij niet veel te verwachten. Verkopen!!!