‘Wat grappig dat je droodles maakt. Dat zijn goede afleidingen van hersenactiviteit’, merkt Jan op. ‘Er is namelijk een verband tussen hersenactiviteit en droodles’.

Ik kijk hem met enige verbazing aan.

‘Je kent die theorie toch wel?’, reageert Jan. ‘Het heeft te maken met hersenactiviteit. In normale dagelijkse omstandigheden kunnen je hersenen een bepaald aantal indrukken verwerken. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat ze rond de 1000 woorden per minuut willen lezen, als je aan het lezen bent. De meeste mensen lezen er maar rond de 300 per minuut. De capaciteit van je hersenen wordt daarmee niet volledig benut’.

‘Ok, maar wat heeft dat met die droodles te maken. Die tekeningetjes die we in het Nederlands droedels noemen’.

Onderbelaste hersenactiviteit en droodles

‘Je hersenen vervelen zich, wanneer je ze niet optimaal benut. Ze worden dan afgeleid door de omgeving en je gedachten bij wat je leest’.

‘Maar ik ben nu toch niet aan het lezen?’, houd ik me een beetje dom.

‘Klopt, maar het gebeurt niet alleen bij het lezen. Bij luisteren naar iemand, kijken naar een film en dergelijke is er ook hersenactiviteit die onbenut is. Bijvoorbeeld omdat de spreker traag praat of niet boeiend is. Maar er kan ook gewoon capaciteit over zijn. Het maken van droodles vult dat op een goede manier op. Dat is het verband tussen hersenactiviteit en droodles’.

‘De meeste mensen zullen het zien als ongeïnteresseerdheid’, merk ik op.

‘Dat zal kunnen. Droodelen of droedelen is echter een afleiding die nauwelijks inspanning kost. En je concentratie blijft gefocust op het hoofddoel’.

Droodles of doodles

‘Het zijn niet echt droodles, wat ik teken’, zeg ik. ‘een doodle is een speels tekeningetje dat je min of meer ondoordacht maakt. Het woord droodle komt van het boek Droodles uit 1953 van Roger Price. Hij tekende vierkantjes, waarbinnen een grap was verwerkt. Droodle is de samentrekking van Doodle en Riddle’.

‘Dat weet ik. Later werden het ook tekeningetjes om ingewikkelde onderwerpen eenvoudiger uit te leggen. De droodle werd een soortnaam voor rare tekeningetjes’.

‘Die van mij kun je geen droodles noemen. Het zijn lijntje, blokjes en pijltjes. Je verwart het met een doodle. Mijn tekeningetjes stellen niets voor en ze ontstaan random. Ik denk er niet of nauwelijks bij na’.

‘Dat is juist het mooie. Je hersenactiviteit bij het luisteren naar mij is te laag, volgens je hersenen. Dus ga je de capaciteit opvullen met die tekeningetjes. Het is schijnbaar nutteloos, maar het vergt toch wat werk voor je hersenen’.

‘Ja, maar doodle dus. Geen droodle. Bij een droodle moet je nadenken. Dat vergt een andere, meer actieve hersenactiviteit. Het meeste heb ik nu nodig om naar jou te luisteren. Dus houd ik het bij een doodle’, zeg ik met een vette glimlach.

Zappa en droodles

Zag Frank Zappa het verband tussen hersenactiviteit en droodles. Of vond hij het gewoon leuk. Hij gebruikte een droodle op een LP-hoes: het schip arriveert te laat om de verdrinkende heks te redden (zie hierboven). De tekening lijkt een pijl. Maar wanneer je de afstand vergroot tussen de grote driehoek (het steven van de boot) en de kleine driehoek (de muts van de heks) wordt de grap herkenbaar.

De oudste droodle wordt toegeschreven aan de Italiaanse schilder Agostino Carracci (1557–1602). Een interpretatie van zijn ‘blinde bedelaar om de hoek van de straat’ is hieronder links te zien.

De oudste doodle is volgens wetenschappers in Cambridge gevonden in Over in bij Cambridgeshire. Het zijn twee cirkeltjes op een brok zandsteen van 17 cm. Het is gemaakt rond 4000 voor Chr. Mensen hadden toen weinig om handen. Een beetje doelloos tekenen op een stuk zacht steen was wellicht een tijdverdrijf…

De oudste droodle of doodle

Aanvullende informatie

• Het woord doodle is ouder dan we wellicht denken en komt waarschijnlijk uit het oud-Nederlands van de 15de eeuw. We hoeven alleen maar te kijken naar het kinderliedje ‘Yankee Doodle‘. De melodie bestond al eerder dan de tekst. Maar die tekst is dus beïnvloed door het oud-Nederlands.
• Deborah Thorpe schreef een artikel over haar onderzoek in oude boeken. Ze vond tekeningetjes als doodles of droodles in manuscripten uit de 14de eeuw ( Drawings by children in a 14th century manuscript - Deborah Thorpe 2016 (6 downloads ) )
• Er is vanzelfsprekend onderzoek gedaan naar hersenactiviteit en droodles, hoewel voornamelijk naar doodles denk ik. Wat specifieker onderzoek vind ik interessanter.
  • Bijvoorbeeld door Deekshita Sundararaman van een school op Texas. Hij keek in 2019 naar het effect van een doodle op de herinneringsvermogen van leerlingen van een middelbare scholen ( Doodle Away - Sundararaman 2020 (5 downloads ) ).
  • Of het onderzoek van Raluca Apostol-Mates bij een zeevaartschool in Roemenië in 2016. Zij ontdekte dat leerlingen sneller of gemakkelijker woordjes leren door te doodlen ( Teaching with doodles - Apastol-Mates 2016 (2 downloads ) ).