Het Blauwe Theehuis in het Vondelpark heeft het grootste terras van Nederland, vertelde een vriend. Het grootste terras. Wat moet ik me daarbij voorstellen, dacht ik direct. Ik zag in gedachten een groot plein met stoeltjes. Maar hoe groot? En slaat grootste terras op de oppervlakte of het aantal zitplaatsen?

Ik kan me voorstellen dat er een combinatie is van oppervlakte en zitplaatsen. Dat er een formule is waarmee het aantal zitplaatsen kan worden berekend dat je ongeveer kunt hebben bij een gegeven oppervlakte. Een ondernemer weet dan hoeveel stoelen hij zal kopen. Wellicht hanteert een gemeente wel zo’n formule bij het geven van een terrasvergunning.

Het grootste terras

‘Het grootste terras van Nederland?’, vraag ik met een mededelende ondertoon. ‘Je hoort mensen over het grootste bedrijf van Nederland. Wat zegt dat. De een heeft het dan over aantal medewerkers, de andere over omzet, winst, aantal winkels etcetera’.

‘Klopt. Bij het grootste terras gaat het om aantal zitplaatsen’, zegt de vriend. ‘Het Blauwe Theehuis heeft er ruim 700. Dat is veel’.

‘Ik heb weleens gehoord dat het grootste terras in Groningen is te vinden. Op de Grote Markt, als ik me niet vergis’.

‘Nou, ik weet niet beter dan dat het in Amsterdam is. In de zomer natuurlijk’.

‘Ik ga het fenomeen grootste terras eens bekijken’, beëindig ik het onderwerp.

Datlinq, horeca informatie

De eerste stap is snel gezet. Er is een bedrijf Datlinq dat allerlei horecagetallen verzameld. Daar lees ik dat het terras van de Drie Gezusters in Groningen geldt als een van de grootste terrassen van Nederland. Ze hebben 648 stoelen.

Ik denk dan natuurlijk direct, ‘het zijn er 646, want zijn er gisteren niet twee kapot gegaan’. Waarom dat café noemen als het slechts een van de grootste is en niet het grootste terras. Het Theehuis heeft ruim 50 meer zitplaatsen. Zijn daar soms ook banken bij en rekent Datlinq die zitplaatsen mee of niet.

Blauwe Theehuis

Op de site van het Blauwe Theehuis staat inderdaad dat het buitenterras 700 zitplaatsen heeft. Het is daarmee volgens hen een van de grootste terrassen in Europa. In mijn studietijd kwam ik er weleens. Het terras kan ik me niet herinneren.

Grootste terras van Europa is wel weer een leuke invalshoek. Hoe komen ze daarbij. Zijn er internationale gegevens over de grootte van terrassen.

Vertaalprobleem met Terras

Een eerste probleem bij het zoeken naar Europese en Wereldwijde terrassen blijkt de vertaling van ons woord ‘terras’. We kennen de rijstterrassen, de plateaus waarop rijst wordt verbouwd. De letterlijke vertaling van terras naar bijvoorbeeld het Engelse Terrace duidt meestal op dit soort terrassen.

Een ‘terrace’ is zo’n terras van plateaus. In oude voetbalstadions zie je het nog weleens. Nog niet zo lang geleden was ik nog ergens waar ze zulke staanplaatsen hadden. Een in een rechthoek gevouwen metalen buis vormde de afscheiding aan de rand van elk plateau.

Outside seats

‘Cafe terrace’ wordt wel gebruikt. Maar voor het grootste terras in Engelstalige landen moet je zoeken op ‘outside seats’. Een gegevensverzamelaar als Datlinq blijkt dan met Europese cijfers toch niet (makkelijk) te vinden.

Wel is er een uitgebreide lijst aanbevelingen; websites van restaurants, reisorganisaties en dergelijke die de grootte van het terras meenemen in hun beschrijving van een horecagelegenheid.

Google toont dan resultaten als ‘the 10 best restaurants with Outdoor Seating in Jacksonville’. Of ‘The 15 Best Places with Plenty of Outdoor Seating in Tampa’.

Grootste bioscoop

Afgelopen week stond in de krant een bericht over een nieuwe bioscoop in Utrecht. Het zou de grootste van Europa zijn met 1600 stoelen. Dat leek me te weinig. Ik was in het buitenland in bioscopen die jaren geleden al groter waren.

Eerst maar even naar die nieuwe bioscoop in Utrecht gekeken. Het is de Kinepolis Jaarbeurs. Het heeft veertien zalen, waarvan de grootste 500 zitplaatsen heeft. Natuurlijk krijg je bij de grootste bioscoop hetzelfde probleem als bij grootste terras en grootste bedrijf.

Immers, waar ga je vanuit: meeste stoelen, meeste zalen, grootste scherm etc.

Kinepolis

Het Belgische bedrijf Kinepolis beheert bioscopen in diverse Europese landen. De nieuwe Kinepolis in Utrecht heeft dus veertien zalen en de grootste zaal heeft 500 zitplaatsen. In totaal heeft deze bioscoop 3200 stoelen. Het nieuwe scherm is groot, maar liefst 26 bij 10,9 meter.

De grootste bioscoop, op dit moment, is ook van Kinepolis. Het staat in Madrid. Deze bioscoop heeft 25 zalen, ruim 9000 stoelen, waarvan ruim 900 in de grootste zaal. Het grootste scherm is iets kleiner dan in Utrecht: 25 bij 10 meter.

Het grootste scherm is vanzelfsprekend niet te vinden in een gewone bioscoop. In het IMAX-theater van Sydney hangt er eentje van 35 meter breed en 30 meter hoog.

Terras feitjes

Terug naar het grootste terras en aanverwanten.

• Datalinq meldt in 2017 nog wat leuke gegevens:
  • Er zijn meer horecagelegenheden met Lipton IceTea op de kaart dan Coca-cola.
  • Een derde van de terrassen in Nederland telt minder dan 25 zitplaatsen.
• In een bericht in 2017 van Datalinq staat dat er in Nederland 3700 cafés en 3500 restaurants (met Nederlandse keuken) zijn met een terras. Op een totaal van op dat moment resp. 11.000 en 7.5000 afgerond.
  • Het CBS toont dat het aantal van beide totalen sterk daalt. In Nederland waren bijvoorbeeld in 2006 nog ruim 18.000 cafés en bars. Acht jaar later zijn dat er 8.000 minder. En in twee jaar later, in 2016, is dat verder gezakt naar krap 10.000 cafés en bars.
  • Datalinq meldt in 2017 dat er tussen 2011 en 2016 10% terrassen bijkwamen in Nederland. In 2020 komen ze daarop terug in het artikel ‘Krimp in het Aantal Restaurants met Terras krimpt‘.
  • Ruim 6% van de terrassen in Nederland zijn in 2017 te vinden in Amsterdam.
• Utrecht heeft in 2017 de hoogste terrasstoeldruk van Nederland. Er is per 651 inwoners één terrasstoel beschikbaar. Toeristen en dagjesmensen zijn daarbij dus niet meegerekend. Ter vergelijking in Amsterdam is het getal 378 inwoners.
• Terrasstoeldruk is iets anders terrasdruk. De eerste gaat over het aantal stoelen, de tweede over het aantal terrassen. Druk ontstaat bij weinig stoelen. Is er weinig druk dan spreken veel cafés en restaurants liever van hun grote terrasdichtheid. Bij meerdere sites lopen de gebruikte termen en getallen door elkaar en moet je dus goed lezen om een zinnig antwoord te vinden.
• Veel leuke informatie over horeca kun je ook vinden op de website van Van Spronsen & Partners, een adviesbureau voor de horeca-, hotel- en leisurebranche. Kijk bijvoorbeeld eens naar de artikelen over terrassen. Het bedrijf is ook eigenaar van de website horecatrends.com en heeft vele leuke trendboekjes over bijvoorbeeld Chinese-, Italiaanse en Pannenkoekenrestaurant

Zie hier een overzicht van de terrasdichtheid in Nederland in 2017:

Klik om te vergroten

Zie ook: Clara Lennart op schrijversvoeten (een boekje bedacht op het terras van café Flora in Utrecht)