In de woonkamer van Rob staan twee enorme Lego ontwerpen. ‘Nee, ik wil niet dat je het fotografeert’, zegt hij, als ik mijn mobiel tevoorschijn haal.

‘Het is toch fantastisch. Leuk om te delen’, breng ik nog in. Maar ik weet dat Rob een afkeer heeft voor Facebook, Twitter en andere sociale media.

‘Ik deel met mijn echte vrienden en familie. Wie het wil zien komt maar kijken’.

‘Eigenlijk heb je wel gelijk. Dit is te imposant. Dat krijg je nooit zo spectaculair vastgelegd op een foto, als het in werkelijkheid is’.

‘Dat is het’, bevestigt Rob.

‘Ik ben inmiddels wel benieuwd wat hierachter zit. Wat voor bijzondere hobby je voor mij verborgen hebt gehouden’, merk ik op, met een vragende toon.

‘Kom maar even mee’.

Verborgen hobby

We lopen naar boven. Ik ben daar vaker geweest. In de werkkamer van Rob staat zijn computer en enkele kasten met stripboeken en boeken over vliegtuigen, drones en aerodynamica.

Bovengekomen gaan we nog een trap op. Halverwege hoor ik de vrouw van Rob roepen, ‘Hé Rob, ik heb koffie ingeschonken’. De laatste twee woorden klinken al zachter en lijken als een zucht uitgesproken. Ik herken dat en weet, ze verwacht ons voorlopig niet terug.

Lego dozen en doosjes

De zolderverdieping is ingedeeld in twee grote kamers. Links door de openstaande deur zie ik een tafel met naaimachine. Er staat ook een apparaat dat lijkt op een weef- of breimachine.

Rob maant me door te lopen. Rechts is klaarblijkelijk zijn kamer. Tegen een wand staan minstens honderd Lego dozen en doosjes opgestapeld. Op een meubelplaat op schragen liggen drie open doosjes en honderden stukjes Lego.

Onbekende vormen

Ik herken de rechthoekige en vierkante blokjes waar ik vroeger zelf als kind mee speelde. Ook de hoekjes en enkele andere lego stukjes komen me bekend voor. Het zijn de hoekjes, wieltjes en dakjes waarmee ik een auto of huis in elkaar zette.

Hier zie ik echter allerlei onbekende vormen. Vormen waarvan ik er enkele waarschijnlijk ook al had moeten zien in de Lego ontwerpen in de woonkamer. Het is onmogelijk de, voor mij onbekende, Lego onderdelen te beschrijven.

Lego ontwerpen

‘Ik kreeg op mijn zesde mijn eerste Lego doos’, beantwoordt Rob mijn niet uitgesproken vraag. ‘Dat was nog een doos met standaard stukjes. Er zat een papiertje bij met enkele eenvoudige Lego ontwerpen die je kon maken. Het bouwen met Lego heeft me nooit meer losgelaten’.

‘Maar hoe heb je dat voor me verborgen kunnen houden’, vraag ik een beetje teveel op mezelf gericht.

‘Ik heb het niet voor jou verborgen gehouden. Ik heb het voor iedereen verborgen gehouden. En overigens heb ik het niet verborgen gehouden, maar wel voor mezelf gehouden. Lego ontwerpen is een heerlijke, ontspannende hobby. Jij gaat golfen om je hoofd leeg te maken, ik ben met mijn Lego bezig’.

Brandenburger Tor

Ik pak van de plankdeurtafel een deksel met het opschrift Brandenburger Tor. ‘Op een gegeven moment was ik klaar met die standaard doos’, vervolgt Rob zijn verhaal. ‘Ik ging thema dozen kopen of ik kreeg ze met verjaardagen en andere gelegenheden. Dit is er eentje’. Rob wijst naar de deksel.

‘De Brandenburger Tor hoort bij de Architectuur dozen van Lego. Lego noemt het zelf Landmarks, mijlpalen. Daarvan hebben ze ook het Witte Huis, de Arc de Triomphe, de Eiffeltoren en er zijn andere thema’s zoals je ziet’. Met een weidse boog beweegt Rob zijn arm langs de stapel dozen.

Beschrijving

Hij loopt naar een kast. ‘Kijk, bij de meeste dozen zit een fraaie boekje. Soms staat er ook historische informatie bij, maar op zijn minst de bouwwijze en welke stukjes erin zitten. Daar zitten vaak stukjes bij die speciaal voor enkele specifieke Lego ontwerpen zijn gemaakt’.

Rob geeft me de beschrijving van de Brandenburger Tor. Het begint inderdaad met een verhaal en daarna staat stapsgewijs uitgelegd hoe je het moet bouwen.

Geavanceerder

‘Er is te weinig aandacht voor dit soort Lego ontwerpen, vind ik. Lego richt zich te veel op kinderen, Duplo, populaire thema’s’, zegt Rob, terwijl hij me de catalogus 2017 aanreikt.

‘Ze zijn wel goed bezig hoor. Wat we vroeger deden met motortjes is behoorlijk aangepast met de mogelijkheden die er nu zijn. Er zijn app voor tablets en iphones en de motortjes zijn veel geavanceerder. Commercieel gezien kan ik me voorstellen dat ze zich niet te veel op volwassenen richten’.

Eigen ontwerpen

‘Een jaar of tien geleden ben ik begonnen mijn eigen Lego ontwerpen te maken. Dat is een behoorlijke uitbreiding van de hobby. Want eerst doe ik onderzoek naar een idee dat ik heb. Dan ga ik schetsen. Daarmee probeer ik inzicht te krijgen in de stukjes die ik nodig heb. Want ik wil het natuurlijk zo mooi mogelijk hebben. Niet te hoekig, wat je al snel hebt met Lego stenen’.

Ik kijk Rob belangstellend aan.

‘Ik weet inmiddels wat voor stukjes er allemaal zijn. Na al die jaren weet ik bij welk bestaand ontwerp ze zijn te vinden. En anders kan ik het in mijn database opzoeken. Ik heb alle boekjes en overzichten omgezet in een database. Als ik een stukje zoek, dan kan ik er meestal meerdere exemplaren van vinden in de dozen’.

Opbergsysteem

‘Kun je de identieke stukken niet gewoon bij elkaar doen?’, vraag ik . ‘In van die laatjes waarin mensen ook schroefjes en moertjes bewaren’.

Rob lacht. ‘Ik ken mensen die dat doen. Die zijn denk ik vooral gericht op het bouwen. Ik vind het in zijn geheel een leuke hobby. Ik zorg dat al mijn dozen in tact blijven. Als ik met een eigen ontwerp bezig ben dan zoek ik die dozen er gewoon bij. Het kost meer tijd, maar het is veel leuker. Ik zie dan toch regelmatig weer een doos die ik al een tijdje niet zag. En bij allemaal heb ik een herinnering’.

‘Maar je moet daarna al die dozen weer nalopen om de stukjes terug te leggen’.

‘Dat is toch mooi. Dat geeft een enorme voldoening. Het ontwerp is klaar. Een tijdje staat het in de woonkamer, maar meestal hier. Ik maak voor mezelf een paar foto’s en breek het dan weer af’.

‘Ja, ergens kan ik me er wel iets bij voorstellen’.

Abstract

‘In het begin bouwde ik concrete voorwerpen. Gebouwen en producten. Het afgelopen jaar zijn mijn Lego ontwerpen abstracter. Er is wellicht nog wel iets in te herkennen, maar dat hoeft niet. Het is een idee dat ik in gedachten zie, vaak een combinatie van bekende vormen. Van die dingen die je beneden in de woonkamer hebt gezien’.

‘Inderdaad, ik kon niet zien wat het voorstelde. Ik denk dat ik vooral overvallen werd door de vorm, de grootte en wellicht omdat het helemaal van Lego is’.

Terug naar concreet

‘Ik ben er zelf alweer op uitgekeken. Op die abstracte vormen bedoel ik. Mijn nieuwe ontwerpen zijn weer concreter’. Rob wijst op een tekening.

‘Kijk dit is een schets. Die getallen verwijzen naar de Lego-stukjes. Ik heb daar een eigen codering voor, want Lego heeft niet alle stukjes genummerd. Of in ieder geval miste ik een aantal jaren geleden de logica erin. Met mijn eigen codering kan ik benodigde stukjes veel sneller terugvinden in de dozen’.

Verrast

Ik schud mijn hoofd. ‘Ik blijf het bijzonder vinden. Hoe lang ken ik je nu? Ik wist dat je met vliegtuigen bezig was en met Drone-fotografie. Maar Lego ontwerpen en dat al jaren … het verwonderd en verrast me’.

Rob lacht en trekt zijn wenkbrauwen op. ‘Dat houdt het leven spannend’. Hij pakt een Lego voorwerp van de vensterbank. Terwijl hij het overhandigt zegt hij, ‘deze Ferrari F40 is het enige Lego object dat ik nooit afbreek. Ik hoop er ooit nog eens eentje in het echt te hebben. Dat mag dan overigens ook een ander model zijn’.

Meer informatie:

• De website van LEGO Nederland
• PDF’s van enkele boekjes: de Brandenburger Tor, het Louvre, de Eiffeltoren en de Ferrari F40
• Zie ook: Speelgoed soldaatjes