Winchester Model 1873

Winchester Model 1873 in een snijmachine

‘Dit is een Winchester Model 1873 Repeating Rifle’, zegt Gerrit. ‘Ik heb niets met geweren. Maar die oude wapens waren vaak wel mooi versierd. En ik wilde eens wat anders. Ik maakte huizen, boten en vliegtuigjes. Zo’n geweer levert wellicht weer nieuwe probleempjes’.

‘Daar gaat het om hè. Oplossen van probleempjes’, merk ik op.

‘Ja dat ook. Je stelt jezelf een doel en onderweg kom je dingen tegen die je moet oplossen. Of het nu software is, het uitsnijden van zo’n Winchester Model 1873 of iets anders. Het eindresultaat is leuk, handig of commercieel interessant. Maar de weg daar naartoe is het fijnst’.

Uitdagingen

‘En ben je al uitdagingen tegen gekomen bij deze Winchester?’, vraag ik.

‘Niet echt. Ik heb eerst eens wat gelezen over die Winchester Model 1873. En over het merk in het algemeen. Ik ben eigenlijk net begonnen met de puzzel. Kijk dit zwarte ding. Ik vroeg me nu af wat het is’.

Op zijn werkbank liggen vellen papier waarop de onderdelen zijn getekend. Het zijn bouwplaten (pdf). ‘En nu ga je die stukjes uitsnijden?’, vraag ik. Onnozel natuurlijk, want ik weet het antwoord al. Daarom vervolg ik snel met ‘dat is nog een heel werk’.

Uitsnijden

‘Dat is juist leuk omdat ik het niet eenvoudig met een hobbymes doe. Kijk, loop maar even mee. Ik heb hier een snijplotter. Die kan veel mooier en preciezer snijden dan ik het zelf zou kunnen. Dat is een voordeel. Maar het is ook leuk dat apparaat te instrueren’.

We lopen terug naar de werkplek van Gerrit. ‘Ik heb de bouwplaten vanmorgen gescand. Nu kan ik ze in dit programma bewerken. Daarin geef ik de snij- en vouwlijnen aan. Het programma kan zelf tracen, zeg maar de lijnen vinden, maar je moet het altijd nalopen. En dan die snij- en vouwlijnen aangeven’.

‘Wow, leuk. Dat vind ik ook interessant. Ik wil het zien’.

‘Natuurlijk, dat wist ik wel. Maar eerst koffie’.

Winchester Model 1873

Tijdens de koffie vertelt Gerrit wat hij te weten is gekomen over de Winchester Model 1873. Het is een uitgebreid verhaal met veel namen en technische details. Het meeste gaat langs me heen.

Maar ik begrijp dat de Winchester Model 1873 de beroemste Winchester is. Het was een van de eerste repeteergeweren. Bij zo’n geweer hoeft niet telkens opnieuw een kogel te worden ingebracht. Er is een magazijn met munitie. Door een handeling, die je toen nog zelf moest doen, komt er een nieuwe kogel in de kamer.

Er zijn 720.610 van die geweren gemaakt tussen 1866 en 1940. Het is in die periode in meerdere oorlogen gebruikt. Gerrit vertelt nog iets over patenten en dat de Winchester Model 1873 het geweer wordt genoemd waarmee het Westen werd gewonnen.

Uitvinders en investeerders

Ik ben niet geïnteresseerd uitgebreid de wereld van geweren in te duiken. Maar ik vind het wel leuk even zelf te kijken naar de geschiedenis rond die Winchester Model 1873. Dus thuisgekomen start ik mijn computer.

Geweren blijken in die tijd van de Amerikaanse burgeroorlog een wereld van uitvinders en investeerders. Zoals ik elders waarschijnlijk al eens schreef staat geen ontwikkeling op zichzelf. Het is een continu verbeteren, aanpassen en voortborduren op eerdere uitvindingen en ideeën. Dat is in de wereld van geweren niet anders.

Walter Hunt

In 1860 kreeg Benjamin Tyler Henry, die toen overigens bij Winchester werkte, een patent. Hij had een verbetering bedacht voor het repeteergeweer. Henry verving de ‘rocket ball‘, in 1848 bedacht door Walter Hunt, door een randbrandontsteking.

Goh, ik vind die Walter Hunt eigenlijk interessanter. Hij is de uitvinder van de veiligheidsspeld, de vulpen, de naaimachine, de driewieler, een straatreinigingsmachine, een messenslijper en dus de balkogel voor gebruik in een magazijn. En hij was de bedenker van een voorloper van het Winchester Model 1873 repeteergeweer.

Oliver Winchester

In 1866 kreeg Oliver Winchester patent op een verbetering van de techniek die Henry had bedacht. Zijn uitvinding gebruikte hij in de Winchester 1866, een aangepaste versie van het populaire Henry geweer.

En een paar jaar later kwam hij met de Winchester Model 1873. Het werd een inmens populair geweer. Ook in het buitenland. Al kort na de introductie gingen er veel naar Europa. Daar werden ze door Turkije ingezet bij de kort durende Russisch Turkse Oorlog van 1877.

De 1873 zou echter nooit door Amerikaanse militairen worden gebruikt. Het was meer een geweer voor de jacht. En Indianen vonden het een prettig wapen, omdat het ze wendbaar hield.

Het geweer dat het Westen won

Hoe kreeg de Winchester Model 1873 de associatie ‘The Gun that Won the West’. De Amerikaanse burgeroorlog was immers al afgelopen in 1865. De burgeroorlog had voor veel innovaties gezorgd in de wapenindustrie. Maar de 1873 had met het winnen van die oorlog niets te maken.

Hoe kreeg de Wincheste Model 1873 dan toch die beroemde toevoeging. Dat kwam door PR en advertenties. De fabrikant plaatste de slogan in alle advertenties. Daarnaast huurde Winchester schrijvers van stuiverromans in om het geweer te laten figureren in cowboy-verhalen.

Films en Winchester ‘73

Winchester Model 1873

Robert de Niro in Killing Season met Winchester Model 1873

Afbeeldingen van de Winchester werden gebruikt op en in allerlei cowboy handelswaar (merchandise). Later kwamen er de populaire cowboy films met John Wayne, Henry Fonda, Clint Eastwood en anderen. Daarbij was ook vaak een rol weggelegd voor de Winchester Model 1873, zoals in Stagecoach en True Grit met John Wayne.

James Stewart speelde in 1950 zelfs in een film met als titel Winchester ’73. Het was niet alleen een bijzondere film door de titel. De film bleek een onverwacht succes. Het zorgde voor een nieuwe invulling van de Western (cowboy film). Het was overigens ook de eerste film waarbij een acteur, in plaats van alleen salaris, ook een aandeel kreeg in de winst.

De Winchester Model 1873 wordt nog steeds gebruikt in films en televisieseries gebruikt. In 2015 figureerde het wapen bijvoorbeeld in de film Killing Season met Robert de Niro en John Travolta. Het geweer komt ook in videospellen voor. Bijvoorbeeld in Hot Dogs, Horseshoes & Hand Grenades. Maar dat spel toont minstens 150 verschillende vuurwapens.

Meer informatie:

  • PDF van de bouwplaten van Gerrit van de Winchester Model 1873
  • Wiki over de Winchester Company
  • Artikel over het verschil tussen de rocket ball van Walter Hunt en de randvuurpatroon.
  • Instructieboekje voor de Winchester Model 1873 (PDF)
  • Handleiding (PDF) voor het maken van een rubberen model van de 1873 (waarschijnlijk voor 3D-printer)
  • Begin 2018 kwam de film Winchester uit. Het gaat over de weduwe van William Wirt Winchester, de zoon van Oliver Winchester. Ze woont in een huis met 160 kamers. Dwangmatig bouwt verder aan het huis. Ze denkt op die manier de geesten rustig te houden van alle door Winchester geweren gedode mensen.
Print deze pagina
Bovenstaand bericht is geschreven op 4 mei 2018 door in de categorie 2018, Algemeen, Geschiedenis

Vorige en volgende berichten

« Ouder: Nieuwer: »

Een willekeurig bericht

Ik schrijf op deze site over allerlei onderwerpen. Soms is het heel persoonlijk, soms vooral informatief of beschouwend. Hieronder een willekeurig bericht uit ruim 2000 berichten.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *