- René van Maarsseveen - https://renevanmaarsseveen.nl -

Brabant en de criminaliteit

Brabant en de criminaliteit

Tijdens een bijeenkomst met vrienden verwonderen we ons over Brabant en de criminaliteit daar. Telkens weer wordt daar drugsafval gevonden. Maar als iemand de krant van vorige week ter sprake brengt wordt het een algemeen gesprek over criminaliteit. Volgens dat krantenbericht regelen criminelen vanuit Utrecht en omgeving de wereldwijde cocaïnehandel.

Brabant en de criminaliteit

Maar Rob wil nog wel even zijn verhaal vertellen over Brabant en de criminaliteit. Die is er volgens hem al heel lang. In ieder geval hebben Brabanders de juiste mentaliteit volgens Rob. Ze weten wat Omerta betekent, de zwijgplicht en geheimhoudingscode van de maffia.

‘De voedingsbodem van Brabant en de criminaliteit begint in de 17e eeuw’, doceert Rob. ‘Na de 80-jarige oorlog in 1648 werd Brabant geen onderdeel van de in 1588 opgerichte Republiek van de Zeven Verenigde Nederlanden. Het kwam wel onder het bestuur van de regering in Den Haag. De regio Brabant werd een Generaliteitsland, met een status zoals de koloniën’.

Staats-Brabant

Rob vervolgt met een uitgebreid verhaal over Hertogdom Brabant. Dat lag voor een groot deel in het huidige Brabant en in België. Er zijn allerlei verwikkelingen, maar uiteindelijk is er in 1648 de Vrede van Münster en het einde van de 80-jarige oorlog. Dan ontstaat de regio Staats-Brabant.

‘Er was al veel langer wantrouwen in Brabant bij allerlei politieke zaken. Dat groeide onder het gezag van de Hollandse regenten. Zeg maar alles boven de Maas bekeken ze met argwaan’.

‘Alles boven de Moerdijk is het volgens mij, dat heb ik weleens gehoord’, merkt Charles op.

‘Ja, dat kan ook. De scheidslijn ligt niet zo strak. Pas in 1815 wordt Brabant een provincie van de Republiek. Daar hoorde ook nog het huidige Belgische deel bij. In 1830, bij de oprichting van België, werd de situatie zoals het nu is’.

Het katholieke geloof

‘Maar heeft dat allemaal met Brabant en de criminaliteit te maken? ‘, vraag ik, ‘volgens mij dwaal je af’.

‘Ok. Al voor 1648 had Brabant het een en ander meegemaakt. Er waren oorlogen geweest waar ze midden in zat, met alle plunderingen en verwoestingen die daarbij hoorden. Brabanders konden nergens op vertrouwen en kregen een mentaliteit van ‘ik zoek het zelf wel uit’.

Rob richt zich weer op zijn geschiedenispraatje. België is opgericht en Brabant is opgedeeld in het Belgische Brabant en het Nederlandse Noord-Brabant. Dat vervolgt hij met een verhaal over het katholieke Brabant en de invloed van het geloof.

‘Weer werden ze geregeerd, nu vanuit Rome. Geestelijken vertelden de Brabanders hoe ze zich moesten gedragen. Vanuit hun verleden en mentaliteit vertrouwden ze hun Katholieke kerk echter ook maar een beetje. Ze hielden vast aan hun eigen manier van leven’.

Smokkelen

‘Vanaf de afsplitsing van het Belgische Brabant smokkelden de Noord-Brabanders al meer. Dat nam tijdens de Eerste Wereldoorlog toe. De smokkelwaar ging voornamelijk naar België en andere goederen werden mee terug genomen. In en na de Tweede Wereldoorlog kwam Noord-Nederland er als afzetgebied bij’.

‘Over wat voor producten heb je het dan?’, vraag Harry.

‘In het begin waren het sigaretten en boerenproducten. Later kwamen daar levensmiddelen bij. Na de Tweede Wereldoorlog was het van alles waar anderen behoefte aan hadden. Het was een kwestie van vraag en aanbod, kleding, voedingsmiddelen, alcohol, vervoermiddelen. Je kon het zo gek niet bedenken of de Brabanders konden het leveren’.

Criminaliteit

Het smokkelen ging volgens Rob nog lange tijd door. Maar met de verbeterde mobiliteit en distributielijnen van winkelketens werd smokkelen van alledaagse producten steeds minder lucratief.

‘In de zestiger jaren ging men in Brabant over op illegale sigaretten, zelf stoken van alcohol en begin jaren zeventig op de productie van drugs. Dat begin met speed. Geleidelijk kwamen daar andere middelen bij, zoals hasj en marihuana. En nog weer later heroïne en cocaïne’.

Dat laatste was buitengewoon winstgevend, maar ook vol risico. Vanuit het verleden kozen de Brabanders er volgens Rob voor de illegale werkzaamheden zoveel mogelijk in de eigen provincie te houden. Buiten de provincie lag alleen een afzetgebied.

Groei

‘De handel groeide enorm. Maar vanuit de smokkelkennis wisten de Brabanders hun criminele activiteiten uit het zicht van justitie te houden. Wellicht waren er al grote bedrijfshallen nodig, maar ze hielden het bij meerdere garageboxen. Daardoor leek het kruimelwerk. Terwijl de productie en handel inmiddels een enorme omvang had genomen’.

Tradities en mentaliteit worden van generatie op generatie doorgegeven. Zo groeide ook de Brabantse kinderen op in de nieuwe tijd. Maar met de ervaringen en kennis van het verleden. Nu is het XTC, morgen wellicht een ander product. Als het maar geld oplevert en kan worden uitgevoerd met de Brabantse Omerta en in de schijn van kleinschaligheid.

Zie ook: Youp en de kleine man, over smokkelen met je lengte