Mark Twain en zijn beroemde uitspraken
De waarheid mag van Mark Twain een goed verhaal niet in de weg zitten, merkt Paulien op als ik het verhaal vertel van haar koekjes. De geschiedenis van de Chocolate Chips koekjes is immers grotendeels verzonnen door Ruth Wakefield en Nestlé.
‘Het blijft een mooie uitdrukking’, zeg ik en ik herhaal, ‘de waarheid mag een goed verhaal niet in de weg zitten.’
‘Wat is het verhaal achter die uitdrukking?’, mijmert ze, meer dan dat het een vraag is.
‘Ik heb er eens een verhaal over gelezen’, antwoord ik, ‘ik zal het weer eens opzoeken’.
Mark Twain
Ik weet waar ik moet zoeken. Het verhaal ligt in mijn archief. Die bestaat onder andere uit verhuisdozen. En ik weet dat in een daarvan het bericht ligt dat ik ooit uit een oud tijdschrift scheurde.
Voor ik in de verhuisdoos duik, kijk ik op internet. Daar wordt de uitspraak op duizenden websites toegeschreven aan Mark Twain. Maar er zijn ook twijfels, vooral bij websites die worden onderhouden door historici.
Met het vinden van de naam Mark Twain komt het verhaal, dat ik ooit las, weer terug. Maar ik besluit het er toch bij te zoeken. Al is het maar voor eventuele feiten en details.
De waarheid mag een goed verhaal …
Kort na zijn huwelijk in 1870 met Olivia Langdon verhuist Mark Twain (Samuel Clemens) naar Hartford, Connecticut. Het is op dat moment de rijkste plaats van Amerika. Hij leert via relaties de uitgever en schrijver Charles Dudley Warner kennen.
Warner is dan de bouw van een huis aan het voorbereiden op Forest Street 57 in Hartford. Twain koopt voor 10.000 dollar een stuk grond daar bijna tegenaan op adres 351 Farmington Avenue. Hij bouwt er het nu beroemde Twain House. Hun achtertuinen grenzen aan elkaar.
Vrouwen
Charles en Samuel worden al snel vrienden. En ook hun vrouwen, Susan en Olivia, kunnen het goed met elkaar vinden. Samuel is als Mark Twain, en enkele andere pseudoniemen, een bekend schrijver van korte vertellingen. Hij heeft echter een verhaal in gedachten dat volgens hem een literaire roman zou moeten worden. Bovendien zal het een lijviger boek worden, dan hij gewend is. Hij ziet er tegenop.
Op een avond zijn ze de prille vrienden weer bij elkaar in Charles Dudley Warner House. Ze spelen whist en onderwijl praten ze over politiek, schrijven en het leven. Dan komt het verhaalidee ter sprake en uit Twain zijn onzekerheid. Met name de vrouwen plagen hem hiermee een beetje. Een zo beroemde schrijver die ongerust is over zijn schrijfcapaciteiten. Geleidelijk ontstaat die avond het idee dat de beide heren samen een boek gaan schrijven.
Charles Dudley Warner
Charles Dudley Warner is een humoristische, erudiete man. Hij houdt van het maken van kwinkslagen en wordt alom gerespecteerd om zijn kennis en gevatheid. Zijn persoonlijkheid komt echter niet overeen met zijn schrijfstijl. Die is te welgemanierd en hoogdravend.
Twain en Warner schrijven samen het boek The Gilded Age. In het boek willen ze de Amerikaanse eigenaardigheden van die tijd vastleggen. Die zijn ontstaan door de plotselinge grote rijkdom, ontsluiting van uitgestrekte gebieden en de nieuwe regels die de kansen, vooral het succes daarvan, moeten vergroten.
Schrijven aan The Gilded Age
Volgens de inleiding van het boek, schrijven beide heren elk hoofdstuk samen. Literaire critici zien echter stijlverschillen. Ze maken onderscheid tussen de hoofdstukken van Twain en die van Warner. Maar hoe gaat zo’n schrijfproces tussen twee auteurs vrijwel altijd…
Ze overleggen, bespreken een onderwerp of deelonderwerp en uiteindelijk gaat er eentje schrijven. Of ze schrijven beiden enkele hoofdstukken. Uitschrijven van het besprokene zou je dat kunnen noemen.
De waarheid
Tijdens de besprekingen voor het boek wordt er gelachen, nagedacht en over koetjes en kalfjes gesproken. Het is tijdens een van deze bijeenkomsten dat ze spreken over een voorval dat moet worden beschreven. Warner vindt dat ze dicht bij de waarheid moeten blijven. Twain daarentegen denkt dat een gebeurtenis wel wat geromantiseerd mag worden als dat beter is voor het verhaal.
In de loop van die bespreking ontstaat de uitspraak: De waarheid mag een goed verhaal niet in de weg zitten. Het lijkt logisch, gelet op bovenstaande, dat Twain de opmerking maakte. Maar het was Warner die gekscherend reageerde met: “ja, ja, de waarheid mag een goed verhaal niet in de weg zitten.” Het is overigens niet de enige gevatte of rake opmerking die Warner tijdens hun vriendschap maakte.
Gesprekken en de uitdrukking
Later vertelt Twain dat hij het soms jammer vindt dat niet veel meer van hun inspirerende gesprekken bewaard zijn gebleven. Na het overlijden van Warner wordt hem gevraagd om documenten. Dan merkt hij wederom op dat er vrijwel geen tekst van hun ontmoetingen op schrift staat. ‘We waren buren en communiceerden via de mond’, schrijft hij in een brief.
De opmerking, de waarheid mag een goed verhaal niet in de weg zitten, ging een eigen leven leiden. Warner raakte in de vergetelheid. Hij is vooral bekend geworden als een van de beste vrienden van Mark Twain. Meerdere mondelinge uitspraken van Warner worden nu ten onrechte toegeschreven aan Twain. Die werd door zijn vriend Charles overigens gewoon Sam werd genoemd.
Meer informatie
- De oorspronkelijke uitdrukking is volgens de overlevering ‘Never let the truth get in the way of a good story’.
- Het huis van Charles D. Warner was in 1782 gereed, dat van Mark Twain in 1783. Dat van Warner, het Charles Dudley Warner House, is volgens sommige bronnen afgebroken. Er staat nu echter een huis dat veel lijkt op dat van Mark Twain. Beide huizen zijn ontworpen door Edward Tuckerman Potter.
- Voor bepaalde persoonlijke en officiële informatie over Mark Twain, kun je het best zoeken op Sam of Samuel Clemens. Zeker wanneer het informatie uit die tijd moet zijn. Schrijvers die later over Mark Twain berichten, gebruiken doorgaans die beroemde schrijversnaam. De officiële naam was bekend bij en werd gebruikt door de overheid, zijn uitgevers en zijn vrienden.
- Het pseudoniem Mark Twain verwijst naar zijn vroege baan als kapitein van een stoomboot op de Mississippi. Het was jargon bij het uitgooien van dieplood om de diepte tot de bodem te bepalen. Two werd door de bootsmannen op de Mississippi uitgesproken als ‘Twain’ en Mark is vanzelfsprekend een voornaam, maar ook markeren (to mark). Bij “Mark Twain” was een diepte van twee vadem vastgesteld.
- Het kaartje met de huizen van Twain en Warner komt uit het boek ‘WPA Guide to Connecticut’ uit 1938. Het is een uitgave van het Federal Writer’s Project.
- De afbeelding in de header is een compilatie van twee foto’s door William Harry Warren Bicknell. Hij illustreerde een of meerdere boeken van Mark Twain.
- Dit bericht is een in het begin veranderde herplaatsing van een eerder geplaatst bericht.
Vorige en volgende berichten
« Ouder: Familierelaties die je wellicht niet verwachtNieuwer: Natste plek op aarde en de droogste »Een willekeurig bericht
Ik schrijf op deze site over allerlei onderwerpen. Soms is het heel persoonlijk, soms vooral informatief of beschouwend. Hieronder een willekeurig bericht uit ruim 2000 berichten.