Smaakverschillen. Het zit al in de uitdrukking, ‘smaken verschillen’. Een dooddoener als iemand een onbegrijpelijk andere mening heeft over iets.

Ik lees gemiddeld drie boeken per week. Dat is altijd een roman of thriller, een algemeen non-fictie boek en een boek gerelateerd aan mijn werk. En ik lees ze door elkaar. Soms zijn er echter boeken die ik niet in een keer uitlees en weken onder handen heb.

Bijvoorbeeld om een deel van de inhoud te laten bezinken, te overdenken etc. Dat deed (of doe) ik met het boek ‘Gastrofysica’, dat ik in hoofdstukken lees. Een heerlijk boek, maar daarover in een later bericht.

Smaakverschillen

Dat boek ‘Gastrofysica’ maakt wel een, wellicht tijdelijke, extra interesse los in onderzoek naar culinaire zaken. En zo kwam ik gisteren op het onderzoek terecht van Marilyn Cornelis. Haar conclusies worden vandaag gepubliceerd in het tijdschrift Human Molecular Genetics.

Marilyn Cornelis onderzocht smaakverschillen. Ok, feitelijk wilde ze weten of verschillen in onze smaakgenen een verklaring kunnen zijn voor drankvoorkeuren. Het zou volgens haar kunnen helpen bij het aanpassen van onze voeding.

Niet de smaakgenen

Haar studie toonde aan dat smaakverschillen of de voorkeur voor een bitter of juist een zoete drank, niets te maken heeft met de smaakgenen. Smaakverschillen, waarom de een voor bier kiest en de ander voor cola, heeft vooal te maken met de psychoactieve eigenschappen van de dranken.

Het gaat mensen dus om het gevoel dat het drinken van een bepaalde drank hen geeft en niet om de smaak. Volgens Marilyn Cornelis. Met de eerste vijf hoofdstukken van ‘Gastrofysica’ in gedachten heb ik daar mijn twijfels over. Op zijn minst zou ik zeggen, het is een psychoactieve invloed en smaak. Maar er is meer van invloed, weet ik inmiddels.

Beloning

Het afgelopen jaar las ik voor twee verschillende klanten veel over het beloningscircuit van de hersenen. Het is het gebied dat ook een rol speelt in het smaakverschillen onderzoek van Cornelis. Er is al heel veel onderzoek beschikbaar. De studie van Cornelis is hooguit een aanvulling omdat zij de genetische kant als uitgangspunt nam.

Maar uiteindelijk kwam ze dus ook uit bij de neurotransmitter Dopamine, ook wel het gelukshormoon. Wanneer het dan bij haar gaat over bier en andere dranken kom je al snel bij de interessante onderzoeken naar verslaving, waar er al tientallen (zo niet honderden) zijn.

FTO-gen

Cornelis vond echter met haar genoom-benadering wel een gen die mogelijk van invloed is bij smaakverschillen. Het een variant in het FTO-gen dat verband heeft met suiker-gezoete dranken. Mensen met deze variant hebben een voorkeur voor suiker-gezoete dranken en, wat eerder al bekend was, een lager risico op obesitas.

Hoe de variant werkt bij obesitas is nog niet bekend. Cornelis vermoedt dat het gedrag een rol speelt in combitie met gewichtsbeheersing. Die vraag staat echter los van het onderzoek naar smaakverschillen.

Verslaving

Het beloningscircuit van de hersenen is buitengewoon interessant. In meerdere onderzoeken las ik dat bijvoorbeeld bij drankmisbruik steeds meer gedronken moet worden om dezelfde geluksbeleving te krijgen. Als het bij de drinker dus gaat om het effect van de psychoactieve stof, is dus steeds meer nodig om hem of haar dat plezierige gevoel te geven. Hetzelfde geldt overigens ook voor drugs- en gokverslaving.

Veel onderzoekers zagen ook dat er gedragsverandering plaats vond en dat zelfs de hersenen veranderen. Alcoholisten maakten al dopamine aan bij het zien van een advertentie van hun favoriete drank. En een drugsverslaafde (cocaïne) bij het zien van een witte lijn. De echte beloning kwam echter pas bij het daadwerkelijke drinken of snuiven.

Maar die interessante onderzoeken hebben niets te maken met smaakverschillen. En slechts zijdelings met het boek ‘Gastrofysica’. Dus wacht ik af en kijk uit naar het verslag van Cornelis in Human Molecular Genetics.

Lees ook het bericht ‘Kleur van het koffiekopje beïnvloedt de smaakbeleving‘