De uitspraak “Duncan wint het songfestival niet” werd me afgedwongen tijdens een kort gesprek.

‘Ik moest er even aan wennen’, zegt Erik, ‘maar al snel vond ik Arcade wel een gaaf lied’.

‘Het is inderdaad wel een apart nummer’, reageer ik, ‘ik hoor het te vaak nu en dat gaat vervelen’.

‘Wat denk je? Gaan we winnen’?

‘Grappig, als hij wint is het Nederland dat wint. Dan zeggen we wij winnen. Als hij verliest is het Duncan die verliest’.

‘Ja, maar wat denk je?’

‘Het maakt me niet uit, want ik heb niets met het songfestival. Maar Duncan wint het songfestival niet denk ik’.

Bookmakers

Natuurlijk begon Erik over de bookmakers. Die voorzien een eerste of tweede plaats voor Duncan. Maar bookmakers voorspellen niet. Ze analyseren gegevens. Bij sportwedstrijden baseren ze zich op informatie uit het verleden, zoals eerdere wedstrijden. Verder nemen ze feitjes mee als blessures van sterspelers en dergelijke.

Bij het songfestival hanteren ze waarschijnlijk slechts een eenvoudige formule. Die berekent een ‘voorspelling’ op basis van de inleg van weddenschappen rond het huidige songfestival. Want een verleden is er niet.

Duncan wint het songfestival, of niet

Of is er wel een verleden? Ja, die is er. Maar dat ligt wat ingewikkelder dan liefhebbers van het songfestival willen geloven. Zij denken dat het winnen van het sonfgestival een combinatie is van beste artiest, beste nummer en beste uitvoering.

Er is echter opmerkelijk veel onderzoek gedaan naar de uitslagen van songfestivals. Daarbij blijkt dat andere factoren een belangrijke rol spelen. Die factoren zijn in de onderzoeken grofweg teruggebracht tot de begrippen politiek en cultuur.

Politiek en cultuur

Onder die begrippen kun je blijkbaar allerlei zaken vangen. Daarbij kun je bij politiek denken aan conflicten, (handels)oorlogen en economische belangen. Onder cultuur vallen gelijkgestemdheid, zelfde taal en muzieksmaak en soortgelijke grootheden. Een belangrijk fenomeen dat daarbij meespeelt is het buurmanschap.

Er zijn wel wetenschappers geweest die keken naar het liedje, de artiest en de show. Maar die namen in hun analyse van de uitslagen toch altijd politiek en cultuur mee. Niet omdat ze dat wilden, maar omdat het in de uitslagen naar voren kwam.

Buurlanden

Neem alleen al de buurlanden. Denk aan Nederland en België, Noorwegen en Zweden, Estland en Letland, Cyprus en Griekenland etc. Ze geven elkaar niet per se twaalf punten, maar toch altijd wel een paar punten. Zelfs wanneer de televisiekijker met afgrijzen naar het nummer heeft geluisterd en gekeken. En dat doen Oekraïne en Rusland dan juist weer niet vanwege oorlog.

Analyse van alleen al de buurlanden toont de invloed op de uitslag van het songfestival. En een van de factoren van het waarom Duncan het songfestival wint of niet wint. Het is overigens niet de belangrijkste factor.

Noorwegen en Zweden

In de huiskamer denk je wellicht dat Estland en Letland elkaar het meest bevoordelen. Het blijkt echter, wanneer je de uitslagen van alle songfestivals bekijkt, dat Scandinavische landen dat het vaakst doen.

Minder verrassend is de band tussen Cyprus en Griekenland. Het grootste deel van de Cyprioten heeft Griekse wortels. Cyprus gaf het vaakst 12 punten aan Griekenland. Eén zo’n nauwe band is natuurlijk niet de reden dat Duncan het songfestival  wint of niet wint.

Politiek

Het is vooral de politiek die daar invloed op heeft. Daarbij moeten we eerst nog een onderscheid maken tussen nuchtere en emotionele landen. Je zou ook kunnen zeggen noordwest en zuidoost Europa.

Directe politieke invloed zagen we al in de aanloop naar het songfestival. De BDS-beweging, die tegen alles is wat met Israël te maken heeft, eiste een boycot van het songfestival. Een Oekraïense zangeres trok zich terug vanwege de oorlog met Rusland. De Turkse overheid wilde een verbod op LHBT deelnemers. Was de Turkse eis ingewilligd dan had Duncan niet eens mee kunnen doen.

Conflicten en belangen

Om te ‘voorspellen’ of Duncan het songfestival wint of niet, zouden liefhebbers, volgens de onderzoeken, moeten kijken naar de huidige situatie tussen landen. Ik ben nog geen onderzoek tegen gekomen die dat voor het aankomende songfestival heeft gedaan.

Bij wetenschappelijke onderzoeken wordt dan meestal de situatie per twee landen bekeken. Daarbij ontdek je nuchterheid bij bijvoorbeeld Engeland, Nederland en Scandinavische landen. En emotie bij landen als Turkije (incl politiek druk), Cyprus (belangen) en Italië.

Engeland en Nederland

Het is eenvoudig een kwestie van lijsten maken van zaken die spelen. Met mijn boerenverstand constateer ik dan dat Engeland in een brexit-procedure zit. Er zijn Europese landen die zich daaraan ergeren. Het zal weinig invloed hebben op de Nederlandse beoordeling van het Engelse liedje.

Engeland wil met Nederland een goede relatie behouden. Maar ze ziet ook hoofdkantoren van bedrijven naar ons land verhuizen. Engeland is waarschijnlijk ook te nuchter om dat mee te laten spelen.

Nederland, Turkije en …

Nederland heeft de afgelopen periode meerdere conflicten gehad met Turkije. Vorige week gaf Nederland nog een reiswaarschuwing af aan Turkse Nederlanders. Bij zulke conflicten kan het songfestival juist weer een teken van goede wil geven. Dus onafhankelijk van het liedje wordt dan een gebaar van verzoening gemaakt.

Met Rusland, dat bij bookmakers op de tweede plaats staat, lopen ook nog enkele zaken. Denk alleen maar aan MH17. De vooralsnog vermeende geaardheid van Duncan kan bij het homofobe Rusland ook een negatieve rol spelen. Maar ook daar kan, vanuit een teken van goede wil, Duncan punten scoren.

Cijfers

Het is beslist interessant enkele onderzoeken te lezen. Er is echter een leuke en eenvoudige manier om snel de cijfers te zien. Online casino Casumo zette de cijfers namelijk op een rij. En ze maakten er een fraaie presentatie van.

Ze trekken geen conclusies over het aankomende songfestival. Maar koele cijfers zijn natuurlijk wel de bagage voor voorspellingen van bookmakers. Hoe moet je die interpreteren om ook te kunnen zeggen “Duncan wint het songfestival?”

Weddenschappen

Houd mijn bovenstaande tekst over politiek en cultuur in het achterhoofd. Die schemeren overigens door in de cijfers van Casumo. Verder is het goed enkele onderzoeken te lezen, om een uitgebreider idee te krijgen waar je op moet letten. En daarnaast houd je de kranten bij om een beeld te hebben van de actualiteit en de sentimenten daarbij.

Duncan wint het songfestival niet. Dat zul je daarna wellicht ook inzien. Of misschien concludeer je dat hij juist wel gaat winnen. Want het blijft gissen, ook al doen bookmakers en anderen nog zo’n mooie voorspelling.

Zie ook de berichten ‘Eurovisie Songfestival 2014‘ en ‘Ilse de Lange en de euforie‘