- René van Maarsseveen - https://renevanmaarsseveen.nl -

Smalste steeg van Nederland

Smalste steeg van Nederland

‘Dit is de smalste steeg van Nederland heb ik gehoord’, zegt Gerrit, als we door de Stokmansteeg in Maarssen lopen.

‘Ik betwijfel het. Maar met die knik in het midden is het wel een leuke steeg’, reageer ik. ‘Hoe breed is deze steeg overigens?’

Met zijn armen maakt Gerrit een inschatting en antwoordt, ’75 centimeter’.

‘Zie je wel, dat is niet de smalste steeg van Nederland’, poneer ik, ‘er is beslist een smallere steeg’.

Smalste steeg van Nederland

Terug op kantoor ga ik natuurlijk even kijken waar de smalste steeg van Nederland zich bevindt. Dat blijkt nog niet zo makkelijk. Meerdere plaatsen eisen de titel. Woerden heeft de Zachariassteeg van 80 centimeter. Amsterdam meldt de Trompettersteeg van 75 centimeter. Meppel gaat daar weer overheen en eist de titel op met het Jodensteegje van 60 centimeter.

Volgens een vakantieboek van L van Egeraat is de Zakkendragerssteeg in Dordrecht de smalste steeg van Nederland. Het meet 76 centimeter volgens het boek in 1966. In 2013 ontdekte een fotograaf echter dat de Keizershofstraat in Dordrecht twee centimeter smaller is.

Er zijn ook steden die zo graag de smalste steeg van Nederland binnen hun grenzen willen, dat ze trucjes uithalen. Bijvoorbeeld een extra muur plaatsen, onder het valse voorwendsel van stutten van een oude Middeleeuwse muur.

Smalste steeg ter wereld

Lastiger dan alleen in Nederland wordt het natuurlijk wanneer je wereldwijd gaat kijken. Meer steden, dus meer besturen die de titel opeisen. Officieel ligt de smalste steeg ter wereld echter in Duitsland. Het is de 50 centimeter brede Spreuerhofstrasse in Reutlingen. Er is in die steeg zelfs een punt waar het slechts 31 centimeter breed is.

De steeg is aangelegd in 1727 en staat sinds 2007 in het Guiness Book of World Records als smalste straat ter wereld. De gemeente Reutlingen kocht de panden waartussen de Spreuerhofstrasse loopt. Dat deed ze onder andere om bouwkundige problemen met die panden tegen te gaan, waarvan ook de steeg problemen ondervindt.

Onze steeg

smalste steeg van Nederland

In geel het steegje bij mijn geboortehuis. In groen de overige uitgangen en in rood een deur naar de afgesloten binnenplaats.

Een steeg is een smalle straat. Vroeger werden die aangelegd om een doorgang te maken van een achterhuis naar de straat. Ik moet daarbij direct denken aan mijn oude geboortehuis. Het had vier uitgangen. Eentje leidde naar de Keizerstraat.

Wij noemden het de poort. ‘Ga je de poort uit’, zei mijn vader als we die uitgang namen. Het was eigenlijk een steegje. En het was smal. We klommen regelmatig omhoog langs de muren, met de gespreide benen methode.

Zwaansteeg

Volgens de Utrechtse steegjestocht is de Zwaansteeg de smalste steeg van Utrecht. Aan de bestrating kun je zien dat het zeker niet de smalste steeg van Nederland is. Het is wel een lange steeg, met 120 meter van de Oudegracht tot de Springweg.

Naar de langste steeg van Nederland ga ik maar niet op zoek. Want een tweede definitie van steeg is smalle landweg. Nou, daar zijn er ook genoeg van in Nederland. De steegjestocht is overigens een wandeling in het centrum van Utrecht door de vele steegjes, waarvan de meeste nog uit de middeleeuwen stammen.

Meetmethode

Een rolmaat is vanzelfsprekend het handigst voor het opmeten van de breedte van een smalle steeg. De methode die Gerrit gebruikte is wel interessant. De reikwijdte van je armen is bij de meeste mensen even lang als hun lichaamslengte. Met andere woord, van de vingertoppen van je linkerhand tot de vingertoppen van je rechterhand. De helft, van vingertoppen tot je neus, is dan de helft van je lichaamslengte. Een hoofd is circa 18 centimeter. Over de duim kom je dan op 75 centimeter.

smalste steeg

Bestrating Stokmansteeg in Maarssen

Een methode die ook voor de hand ligt bij middeleeuwse steegjes is bakstenen tellen. Op de foto van de Stokmansteeg is te zien dat het zeven flinke klinkers zijn. Wanneer die 10 centimeter breed zijn, kom je dus op 70 centimeter. Ik ben het toch maar even gaan nameten. En inderdaad het is 70 centimeter… de op een na smalste steeg van Nederland.

Meer informatie: