- René van Maarsseveen - https://renevanmaarsseveen.nl -

Snelheid op de snelweg omlaag naar 100

snelheid op de snelweg

De snelheid op de snelweg is bijna overal in Nederland verlaagt naar 100 km/uur. Natuurlijk zijn er altijd mensen die zich daar niet aan houden. Maar het valt me op de rustige, door Corona vrijgemaakte, wegen dat veel automobilisten zich eraan houden.

Snelheid op de snelweg

Dat de snelheid op de snelweg werd teruggebracht is officieel te wijten aan het stikstofprobleem. Het zal wel. Leuker is het te kijken naar de geschiedenis van de snelheden. In het begin waren er vanzelfsprekend weinig auto’s in Nederland, en weinig snelwegen. De auto’s hadden bovendien nog niet het vermogen dat ze tegenwoordig hebben.

Tot 1940 bepaalden gemeentes de snelheid binnen de bebouwde kom en daarbuiten. Op 5 augustus 1940 werd de snelheid buiten de bebouwde kom landelijk vastgesteld op 80 km/uur. Maar vanaf 1945 bepaalde de gemeentes het weer.

Meer snelwegen

De geschiedenis van de snelheid op de snelweg hangt vanzelfsprekend af van de definitie van een snelweg. Waarschijnlijk is dat een weg met 2 x 2 rijstroken, gescheiden door een middenberm. Ver na de oorlog kwamen er geleidelijk steeds meer van dat soort wegen.

Er waren echter nauwelijks op- en afritten. Automobilisten moesten daar bovendien aan wennen. Mijn vader vertelde over zijn eerste reis rond 1960 over de A2 van Utrecht naar Amsterdam. Bij elke afrit ging hij de weg af en er weer op. Zo nieuw was het fenomeen snelweg.

Naar maximum snelheid

Op 16 oktober 1963 stelden oveheden voor verschillende auto- en snelwegen maximum snelheden in. Die waren afhankelijk van de situatie ter plaatse. Het heette toen nog snelheidslimiet. Vanaf 1 september 1966 deed de overheid proeven met maximumsnelheden op vijf snelwegen.

Op 4 februari 1974 sprak men voor het eerst van maximum snelheid op de snelweg. Die werd toen bepaald op 100 km/uur. Er kwam ook een minimumsnelheid van 70 km/uur. Veertien jaar later, op 1 mei 1988, ging de maximum snelheid naar 120 km/uur. Maar er bleven stukken waar 100 het maximum was.

Trajectborden en snelheid

In 1990 schafte men de minimumsnelheid af. Tegelijkertijd besluit de overheid dat maximum snelheden ook incidenteel met borden kunnen worden aangegeven. In 2004 zijn er meerdere snelwegen waar de maximumsnelheid verlaagt naar 80 km/uur, onder andere de A10 en A12. Tevens krijgt de automobilist dan te maken met trajectcontroles.

De 130 km/uur, waar we nu al een beetje nostalgisch naar terugkijken, kennen we pas sinds 2012. Op 1 september verhoogde toenmalig minister Schultz van Haegen de snelheid op de snelweg naar die snelheid. Overigens op slechts 45% van de snelwegen. Voor de overige snelwegen geldt een lagere snelheid of mag na 19.00 uur 130 km/uur worden gereden.

Cruise control

Vanaf 17 maart 2020 rijden we dus weer 100 km/uur op de snelweg. Ik heb er weinig moeite mee. Nu tijdens de Coronamaatregelen de wegen stiller zijn dan in vakantietijd, zet ik ook op Nederlandse snelwegen mijn cruise control aan.

Dat doen waarschijnlijk meer automobilisten. Het gebeurt regelmatig dat ik, als in een treintje met anderen, over de snelweg rijd. Degenen die geen cruise control gebruiken blijken dan behoorlijk te storen. Door hen moet ik regelmatig afremmen, mijn cruise-snelheid aanpassen of een andere actie ondernemen die mijn gelijkmatige gang verstoort.

Niet exact

Cruise controls werken overigens niet exact. Denk daarbij aan de afwijking waar de politie rekening mee houdt bij snelheidsovertredingen. Wanneer twee automobilisten hun cruise control beide op 100 km/uur zetten, dan rijdt de ene waarschijnlijk toch harder dan de anders.

Bij de auto’s die ik heb gehad merkte ik ook dat cruise controls verschillend werken. Dat merkte ik vooral in heuvelachtige gebieden. De ene auto ging extra kracht zetten. Die leek uit te gaan van de ingestelde afstand per uur. Een andere auto bleef een snelheid van 100 km/uur rijden en ging daardoor langzamer de heuvel op.

Tijdverschil

Ik sprak enige tijd geleden ook een automobilist die de snelheidsverlaging vreselijk vond. Het scheelde hem reistijd. Ik moet dan altijd denken aan de Surinamer met wie ik van Utrecht naar Hilversum reed. Bij spoorweg Blauwcapel in Utrecht begonnen de belletjes te rinkelen. Ik gaf gas en kwam voor de spoorbomen bewogen al aan de andere kant.

‘Waarom doe je dat?’, vroeg de Surinamer.

‘Het scheelt zomaar vijf minuten’, antwoordde ik.

‘En wat ga je met die vijf minuten doen?’, was zijn reactie, daarbij doelend op de onzin van tijdwinst bij een gevaarlijke situatie.

Tijdverschil berekenen

Het berekenen van tijdwinst is eenvoudig te berekenen. Over een afstand van 100 km doe je bij een snelheid van 100 km/uur precies 1 uur. Zou je nog 130 km/uur mogen rijden dan kun je die afstand afleggen in iets meer dan 45 minuten. In principe kun je dus een tijdwinst boeken van een kwartier.

Moet je in een stad van de ene naar de andere kant dan is dat bijvoorbeeld 5 km. Rijd je 50 km/uur dan doe je daar 6 minuten over. Bij 60 km/uur rijd je het in 5 minuten.

De verwachte tijdwinst haal je waarschijnlijk nooit, niet op de snelweg en niet in stad. Er zijn files, stoplichten, trage mede-automobilisten en meer hindernissen. Vraag is dus waarom je per se harder wil rijden dan toegestaan. Helemaal als je bedenkt dat je bij het eindpunt waarschijnlijk toch ook moet wachten of dingen doet die best even vijf minuten hadden kunnen wachten.

Zelf berekenen