- René van Maarsseveen - https://renevanmaarsseveen.nl -

De Naakte Ziel van Hans en Michael Eysenck

Het valt me op dat, na het openbaar worden van de ‘fantastische’ activiteiten van Diederik Stapel, niemand het boek de Naakte Ziel of soortgelijke literatuur noemt. In de Naakte Ziel, een boek van Hans Jürgen Eysenck en zijn zoon Michael, gaat het over het fenomeen dat wetenschappers vrijwel altijd de gegevens vinden die hun hypothese bewijst. Het boek bevat vele onderzoeksvoorbeelden. In de beschrijving daarvan toont het de vele valkuilen waarin je als waarheidszoeker kunt trappen.

De naakte ziel, aap en mens

Het boek kwam in 1981 uit in Nederland, vlak na de toen razend populaire boeken ‘de Naakte Aap’ en en ‘de Naakte Mens van Desmond Morris. Ik had beide populair wetenschappelijke boeken gelezen over het gedrag van de mens en zijn verwantschap met dieren.

De Naakte Ziel leek een logisch vervolg. Dat was het dus niet. Maar het was wel een lezenswaardig inkijkje in de wereld van het wetenschappelijk onderzoek.

Onjuiste resultaten

Hans Eysenck en Michael Eysenck zijn/waren psycholoog (Hans is inmiddels overleden). Ze bespreken in hun boek meerdere oorzaken en gevolgen van onjuiste resultaten bij onderzoek. Natuurlijk zijn er de ‘Stapel wetenschappers’, die verzinsel op verzinzel stapelen. Maar er zijn ook voorbeelden van wetenschappers die een foutje maken en daar veel later pas achterkomen.

De Eysencks bespreken het fenomeen waarbij een wetenschapper een onbewuste handeling uitvoert waardoor de uitkomst richting het verwachte resultaat gaat en de vele andere mogelijkheden waardoor de ‘waarheidsvinding’ wordt beïnvloedt.

Het boek is nog op veel boekensites tweedehands verkrijgbaar. Ik heb het nog en ga het na vele jaren herlezen.

Zie ook de berichten: Wetenschappelijk onderzoek blijft een probleem en ‘Wetenschap – iedereen academicus