- René van Maarsseveen - https://renevanmaarsseveen.nl -

Calvé Pindakaas, jubileum en wat geschiedenis

Calvé pindakaas

2020 was voor mij onder andere het jaar van Calvé pindakaas. Dat is onzin natuurlijk, maar er stonden wel ineens veel nieuwe pindakazen in de schappen. Wellicht viel het me vorig jaar pas op. Ik heb ze allemaal geprobeerd. De 100% versie en de oude vertrouwde zijn blijvertjes, wat mij betreft.

Ik schreef al eerder over pindakaas. En Calvé pindakaas kwam ter sprake bij mijn broodexperimenten. Pindakaas is bedacht door John Harvey Kellogg schreef ik. Dit jaar las ik echter dat de Inca’s al rond 1500 gemalen pindapasta aten. Kellogg heeft het honderden jaren later dus hooguit herontdekt.

Calvé pindakaas en Covid-19

Voor velen was 2020 wellicht het jaar van het coronavirus, oftewel COVID-19. Daarbij is echter ook een verhaal over pindakaas te vinden. Wetenschappers ontdekten dat het coronavirus het reukvermogen aantast. Daarop ging psycholoog en neuroloog Dana Small van Yale Universiteit proeven doen met pindakaas om corona-patiënten te ontdekken, wellicht Calvé pindakaas.

Van alle bekende geuren is die van pindakaas het zuiverst. Het is een heel bekende geur. Het werd al gebruikt om de ziekte van Alzheimer vast te stellen bij mensen. Alle mensen die pindakaas niet meer konden ruiken bleken later, toen er testen waren, corona te hebben. Alleen daarom zou je al een potje in huis moeten hebben.

Pindakaas

’s Ochtends bij mijn ontbijt eet ik twee boterhammen. Daarvan is er vrijwel altijd eentje met Calvé pindakaas. En dat zal niet alleen bij mij zo zijn. Ook mijn mede-Nederlanders weten raad met pindakaas. We zijn immers de grootste pindakaas eters ter wereld.

Per hoofd van de bevolking gebruiken wij meer pindakaas dan andere landen. Canada zit ons daarbij dicht op de hielen. En in aantal een flink stuk bij ons vandaan staan de Verenigde Staten op de derde plaats.

China wordt ook weleens genoemd in de pindakaas top-3, soms zelfs bovenaan. Maar dat is onjuist. De Chinezen staan bovenaan als pinda-eters, maar pindakaas eten ze nauwelijks. Alleen in Hongkong en Taiwan staat het op het menu.

Calvé Pindakaas en de historische foutjes

Nee, deze tussenkop slaat niet op trouwringen in de pindakaas of dubieuze conserveermiddelen. Het gaat weer over het domweg overschrijven van fouten. Op verschillende sites lees ik dat Calvé pindakaas als 125 jaar bestaat. Dat is niet waar. Ze zijn daar pas in 1948, dus kort na de Tweede Wereldoorlog, mee begonnen.

Dat feestje, eigenlijk moet ik zeggen zo’n feestjes, rond het 125 jarig bestaan van een bedrijf is vaak sowieso een lachertje natuurlijk. Op Calvé kom ik zo terug. Ik heb in mijn werkzame leven drie keer meegemaakt dat een bedrijf zijn jubileum wilde vieren. Die bedrijven waren in de jaren daarvoor talrijke keren gefuseerd, van naam veranderd en meer. Er waren dus vele jaartallen om uit te kiezen. Het was altijd eenvoudig in het verleden een jaar te kiezen om de oorsprong of een jubileumdatum van het bedrijf aan te koppelen. Dat was bij Calvé niet anders.

Calvé – Delft

Bijna niemand weet dat de oorsprong van de naam Calvé bij een Franse familienaam ligt. Het waren de broers Emmanuel en Victor Calvé die in 1893, toevallig ook het jaar van Kellog’s herontdekking van pindapasta, een kapotte korenmolen in de buurt van Bordeaux overnamen. Ze maakten er een oliemolen van om pinda’s te verwerken, die Victor uit Senegal haalde.

Jacques van Marken, die dan al eigenaar is van de Gist- en Spiritusfabriek, richt in 1883 in Delft de Nederlandse Oliefabriek (NOF) op. Op 22 april 1897 fuseren de bedrijven van de gebroeders Calvé en de NOF. Het nieuwe bedrijf heet ‘Nederlandse NV Fransch-Hollandsche Oliefabrieken: Nouveaux Etablisements Calvé-Delft. Leuk detail, de letter NOF staan nog steeds als wapenlogo op de potten Calvé pindakaas.

Unilever

Bijzonder, vind ik, dat ze bij de fusie al aangaven dat die zou duren tot 31 december 1928. Na allerlei verwikkelingen en overnames rond die datum wordt Calvé opgenomen in Unilever. Verwikkelingen met hoofdrollen voor Jurgens’ Verenigde Fabrieken, Van den Bergh’s Fabrieken, Margarine Unie en Margarine Union Ltd en talrijke kleine overnames.

Bij mijn korte onderzoek ben ik al veel tegengekomen uit die ‘spannende’ tijd. Een tijd van overnames, fusies, geheime afspraken en tijdelijke rechtspersonen. Waarna uiteindelijk alles samenkomt in Unilever. Leuk en interessant, maar te tijdrovend om nu goed uit te zoeken. En er is vast een journalist die het al eens heeft uitgezocht. Het is wel duidelijk dat in de algemene berichtgeving te kort door de bocht wordt geïnformeerd.

Nieuwe Calvé pindakazen

In de header van dit bericht staan niet alle nieuwe Calvé pindakazen. De drie Calvé Branders ontbreken bijvoorbeeld. Volgens Unilever is het pindakaas voor de fijnproever. Mijn buurtsuper heeft het niet. Ik ga ze zeker proberen, minimaal een van de drie.

En ik vond de fijn en grof gemalen pindakaas al zo bijzonder… en lastig met die olie die steeds omgeroerd moet worden. Het lijkt daarmee wel veel op Jori, de biologische pindakaas van Horizon die ik vroeger ter afwisseling nam. Maar niet-biologisch is beter voor de natuur en niet per se beter voor het lichaam.

Toekomst

Mijn Calvé pindakaas ontdekkingen in 2020 en nog wat kleine pleziertjes en gemakken maken dat jaar, ondanks corona, toch nog goed. Mijn voorkeur gaat overigens naar de pot rechtsonder, met af en toe een afwisseling met de potten linksboven. Het zullen vaste ingrediënten zijn in mijn brood varianten met meer smaak.