Bosbranden, het maanwagentje en schimmel is een wat ongebruikelijke titel bij deze foto van de week. Want het gaat niet over bosbranden, maar over foto 5 uit een Polyvisie-serie voor het Wereld Natuur Fonds. Het maanwagentje kwam van Chriet Titulaer, die regelmatig samenwerkte met Polyvisie. En de schimmel, die komt ook ter sprake hieronder.

Restanten

Ik was op zoek naar een speciaal kabeltje. Dat moest ik ergens hebben. Na op verschillende plaatsen in huis te hebben gekeken ging ik naar de schuur. In een lade, in een ladekast die de nieuwe eigenaar van Polyvisie niet wilde hebben, vond ik het kabeltje.

Omdat ik er nu toch weer eens in keek rommelde ik wat verder in de lade. Er was allerlei spul in gegooid dat onnuttig was bevonden. Ertussen lagen ook enkele losse dia’s, zakjes met dia’s en blikjes met rolletjes.

Bosbranden

Een dia toont een leuk tafereeltje. Het deed me denken aan een stilleven. Ok, een beetje bizar ruig stilleven. En een foto, dus geen Rembrandt. Hoewel hij wellicht wel de schilder was die het op die manier zou kunnen vastleggen. Waar anderen immers een perfect gerecht vastlegden, zou Rembrandt kunnen kiezen voor zo’n rommeltje… natuurlijk wel perfect geschilderd.

Maar er staat ‘Wereld Natuur Fonds’ in het diaraampje geperforeerd. En onderin, ook zichtbaar in de header, staat Bosbranden en het getal 5. Het leuke tafereeltje is een foto in een bos of tuin na een klein fikkie. Een bosbrand kun je het nauwelijks noemen, dan had er waarschijnlijk slechts een hoopje as gelegen.

Het maanwagentje

Maanwagentje – titulaer

Op een van de zakje met dia’s staat ‘Titulaer’. Het bevat drie losse dia’s van eenzelfde maanwagentje. Ongetwijfeld zijn het kopieën voor een serie van een door Chriet Titulaer geleverd origineel. Er lagen in het Polyvisie-archief talrijke dia’s rond ruimtevaart. Ze hadden overkoepelende titels als ‘Ruimtevaart, ‘Apollo’ of ‘Nasa’.

Onder die titels zaten de dia’s zoals het maanwagentje. De verhalen erbij zijn geschreven door Chriet Titulaer en enkele andere ruimtevaartdeskundigen uit vooral de Apollo-tijd.

De schimmel

Het vinden van materialen uit het verleden is vrijwel altijd leuk. Ze brengen herinneringen naar boven. En die zijn bij mijn gelukkig meestal positief. Zelfs als het een dia is met schimmel en andere onvolkomenheden.

drie dia’s beschimmeld en meer

Bij de meeste linkse foto hieronder vormen ze een kader rond een nog herkenbare foto. Het lijkt een plaatje van Hoog Catharijne. De middelste foto is nog verder aangetast. Maar ook daar zijn nog enkele herkenningspunten. Vaag is op de achtergrond het dak van een huis te zien. Wat min of meer wordt bevestigd door het bord ‘Te Koop. Door de schimmel, of wat het ook is, lijkt het een surrealistische fotobewerking.

De rechtse foto is onherkenbaar ‘beschadigd’. Beschadigd? Ik vind het een fraai abstract. Maar als ik er per se iets in wil zien, dan zijn het geabstraheerde kuikentjes. Mijn eerste associatie was overigens met lichtbeelden die vroeger werden vertoond in buurthuizen. Het waren vloeistof Ze hadden een psychedelische werking of zoiets. Iets met LSD.

Fotografische materiaal bewaren

De schimmel doet me denken aan Okke Groot. Hij was in de tijd dat ik eigenaar was van Polyvisie werkzaam als Hoofd van het Beeldarchief van het Instituut voor Militaire Geschiedenis. Vanuit zijn functie wist hij heel veel over het bewaren van fotografisch materiaal. Ik heb hem regelmatig geraadpleegd.

Okke had een document geschreven dat met tekst van Cathelijne Hoorn werd uitgebreid tot een dossier van het Nationaal Fotomuseum. Ik bouwde het om naar ePub. Dat document mocht ik gebruiken op de website met informatie over Polyvisie die ik toen had. Hij zal het waarschijnlijk niet erg vinden als ik het hier nog eens plaats. Overigens houdt Okke zich nog steeds bezig met media, beheer… en schrijven.

Aanvullende informatie

• Vloeistofdia’s waren oorspronkelijk dia’s waar gekleurde vloeistoffen tussen de glaasjes was gedruppeld. Daarmee ontstond een beeld dat zou lijken op wat bijvoorbeeld gebruikers van LSD zouden zien. Tijdens het vertonen werd de tussen de glaasjes geklemde kleurenafbeelding warm. Hierdoor ging de afbeelding bewegen en nam een ander vorm aan.
  Later werd er op allerlei manieren geëxperimenteerd met dit soort met gekleurde vloeistoffen gemaakte afbeeldingen. Daarbij werden dia’s, overhead-projectoren en andere projectiemiddelen gebruikt.
• Het originele artikel van Okke Groot ‘Gevaren die elke collectiebeheerder moet kennen’ (PDF - 878,58 KB).
• De ePub dat ik maakte van het dossier van het Nederlands Fotomuseum (epub - 869,10 KB).
• Tijdens het zoeken naar de ePub kwam ik het artikel ‘Leren van vroeger voor nu en later – De erfenis van Polyvisie’ tegen. Ik schreef het in 2012 voor het tijdschrift Fotografisch Geheugen (PDF - 857,93 KB).