Weinig mensen in mijn omgeving blijken de functie live foto te kennen op de iPhone. Een functie die overigens ook op de iPad is te vinden. Degenen die de functie kennen maken er niet of nauwelijks gebruik van. Terwijl het een reuze handige en zinvolle functie is.

Ik moest er weer aan denken toen ik een foto van mezelf zag. Het was onlangs genomen bij een haringparty. Daarop stond ik met mijn mond scheef en half open in gesprek. Voor mensen die de live foto functie kennen zal al duidelijk waarom ik het een handige optie vind.

Kijken en timen bij reportage

Maak je bij een reportage een enkele foto, dan moet je kijken en ‘timen’ (= op het juiste moment wachten). Bij een opname van een of twee personen kan dat. Bij een groepje mensen moet je wellicht meerdere foto’s maken. Het resultaat is dan dat vrijwel iedereen er redelijk tot goed opstaat. Redelijk tot goed betekent bijvoorbeeld: geen dichte ogen, geen half open mond, geen verwrongen gezicht etc.

In mijn jonge jaren fotografeerde ik een periode evenementen, dus ik weet wat het is. Daarbij gebruikte ik notabene een analoge camera met rolletjes van 35 opnamen, waarbij een fotograaf veel economischer moest werken.

De functie live foto

Met de functie live foto, of live photo, maakt de camera een opname zoals bij een gewone foto. Maar het legt ook anderhalve seconde ervoor en erna vast. Het lijkt daardoor een filmpje van drie seconden, maar het zijn snel achter elkaar getoonde foto’s.

Blijkt de bedoelde opname redelijk of zelfs goed, dan bewaar je die opname als hoofdopname. Maar heeft de persoon net zijn ogen dicht, dan kun je dus een afbeelding pakken van een fractie van anderhalve seconde ervoor of erna.

Het handigste is even een voorbeeld te laten zien. Ik heb mijn 93-jarige moeder even gevraagd model te staan (nou ja, zitten). En daarbij gevraagd te bewegen. Hierboven in de header links de opname die ik maakte bij het indrukken van de ‘ontspanknop’. En rechts de foto uit de reeks opnamen voor en na die ‘hoofdopname’. Hieronder een filmpje van de live foto (verkleind naar 720p en geluid verwijderd).

Bij reportages en meer

Het voordeel bij reportages zal duidelijk zijn. Wanneer je aandachtig kijkt en timed zullen veel foto’s goed zijn. Bij de enkele mindere foto’s kun je even een betere zoeken ervoor of erna. Dat is handig bij haringparty’s, maar ook bij andere foto’s met kleine of grote beweging.

Een vriendin fotografeert haar hondje altijd met live foto. En zo ken ik ook wel mensen die het bij sportfoto’s gebruiken. Niet per se om later de mooiste foto eruit te zoeken. Het kan ook gewoon leuk zijn een beetje actie rond een foto vast te leggen. Dan blijkt 3 seconden ineens veel meer informatie te geven en bovendien met geluid.

Nadelen van de live foto functie

Zoals alles bij fotograferen zijn er voor- en nadelen. Daarom behoort een fotograaf altijd vooraf te beslissen wat en hoe hij iets wil vastleggen. Dat heet previsualisatie. Hoe handig ook, de live foto functie heeft dus ook nadelen:

• De bestanden worden groter
• De resolutie rond de ‘hoofdopname’ is lager
• Alleen uitwisselbaar met Apple-gebruikers

De bestanden worden groter

In een van zijn bekendste uitspraken zei Johan Cruijff het: elk nadeel heb zijn voordeel. En dat geldt hier ook. Over het eerste nadeel zou hij zeggen, ‘da’s logisch’. De hoofdopname blijft even groot als bij een opname zonder de functie live foto. Daar komt nu echter wel anderhalve seconden bij voor en na de hoofdopname.

De resolutie rond de ‘hoofdopname’ is lager

Bij het tweede genoemde nadeel zou Cruijff kunnen zeggen, ‘als ik vraag me te laten zien wat het kan, dan weet ik ook wat het niet kan, want dat laat je niet zien’. Sommige mensen beweren dat de resolutie lager is. Maar dat is dus niet zo.

De resolutie (beter is ‘afmetingen’) van de ‘hoofdopname’ is gelijk aan die van een foto die je uit de omliggende foto’s als nieuwe hoofdopname kunt kiezen. Maar… voor de omliggende foto’s gebruikt Apple een comprimeertechniek. Eentje die bijvoorbeeld ook wordt gebruikt bij geanimeerde gifs.

Comprimeertechniek

Apple gebruikt dus een comprimeertechniek, wellicht is het overigens beter te spreken van een opslagtechniek. Heel simpel uitgelegd. In de drie seconden van de live foto verandert het beeld rondom de ‘hoofdopname’ slechts weinig. Veel onderdelen in de opname blijven dus gelijk. Dat kan van alles zijn: het egaal gekleurde truitje van de hoofdpersoon, een groene struik op de achtergrond enzovoort.

De gehele opname wordt opgeslagen in pixels. Omdat die vrijwel in alle opnamen binnen die drie seconden ongeveer gelijk blijven hoeven ze niet allemaal individueel te worden opgeslagen. De software kan daar slim mee omgaan, zolang het maar weet waar de pixels staan bij veranderingen in een individueel beeld. Bij tonen van de live foto (eigenlijk dus het snel achter elkaar tonen van losse foto’s) vult de software gewoon in. En bij kiezen van een nieuwe hoofdopname ook.

Kiezen van een nieuwe hoofdopname

Is je hoofdopname niet goed. Bijvoorbeeld omdat een persoon net met zijn ogen dicht zit. Dan kun je bij een live foto een andere hoofdopname kiezen. De resolutie (of eigenlijk afmeting van de sensor) daarvan is gelijk aan die van de hoofdopname.

Bij een iphone 13 pro, een 12 MP (megapixels) systeem, is dat 4032 x 3024 pixels. De originele hoofdopname neemt, als je die verstuurd naar een PC, ongeveer 2x zo veel opslagruimte als een nieuw gekozen hoofdopname. Andersom, de nieuwe hoofdopname is de helft aantal (mega)bytes in … opslagruimte, niet in resolutie.

Resolutie, laat je niet gek maken

Ik zeg er nog maar even iets over. De term resolutie leidt vaak tot verwarring. Het gaat over wat de sensor oppakt en daarom is het beter te spreken van afmetingen. Het is het aantal pixels in de breedte en hoogte (of lengte en breedte).

De afmetingen zeggen niets over kwaliteit en niets over de maximale afdruk. Om met dat laatste te beginnen. Wanneer je een fotobestand opent in een programma staat er bij de resolutie meestal 72 dpi. Dat bepaalt de maximale afdruk.

Afdrukgrootte

Bij de hierboven genoemde afmetingen van 4032 x 3024 zou je op een slechte inktjet-printer die met 72 pixels per inch inkt spuugt een afbeelding kunnen printen van bijna anderhalve meter bij een meter. Verhoog je in het programma echter de resolutie naar drukwerkkwaliteit (300 dpi), dan kun je bij dezelfde afmetingen nog slechts een afdruk maken van iets groter dan A4 (om precies te zijn: 34,14 x 25,6 cm).

Kwaliteit en 48 MP

Afmetingen zeggen dus niets over de afdrukgrootte. Dat bepaal je alleen zelf met de instelling van de resolutie in bijvoorbeeld Photoshop. Dat zegt echter niets over de kwaliteit van de foto-opname, hooguit over de kwaliteit van de afdruk. Die zal bij 300 dpi op het A4-tje mooier zijn, doordat er in een vierkante inch meer pixels zijn gebruikt om de foto weer te geven.

We hebben het hier echter over de live foto functie. En daarvan zouden we dus nu kunnen zeggen dat de kwaliteit iets minder is. De nieuwe hoofdopname is immers door compressie-/opslagtechniek ongeveer de helft van de originele hoofdopname. Dat kun je bijvoorbeeld zien in Windows Verkenner.

Software truc bij sensorgrootte

Cruijff gaat daar niets over zeggen. Ik zal het echter zelf doen. Maar niet voordat ik je iets anders vertel. iPhone fanaten en verkopers vertellen dat de iPhone 14 pro een 48 MP camera heeft, terwijl de 13 pro een 12 MP heeft. Geweldig. Maar het is een truc.

De sensor van beide camera’s is 12 MP en dus 4032 x 3023 pixels. Alleen heeft Apple ook hier software ingezet om de afmetingen van de opname te vergroten. De software bedenkt bij elke echte pixel (opname-pixel) er eenvoudig drie pixels (virtuele-pixels) bij.

Het klinkt een beetje als belazeren, maar andere smartphone bouwers doen het al jaren. Apple deed het niet en nu dus wel. Is het erg? Nee, want de software is steeds beter in staat dit soort trucjes goed uit te voeren.

Kwaliteit van andere hoofdopname bij een live foto

En dat doet het dus ook bij de live foto functie. Nogmaals, is het erg? Een makkelijker antwoord, met een cynische ondertoon, is: 98% van de mensen kan kwaliteit van een foto niet beoordelen en ziet het verschil niet… als het al zichtbaar zou zijn.

Er zijn uiteindelijk nog steeds mensen die roepen dat een hoge resolutie (ze bedoelen afmetingen) belangrijk is en beginnen over afdrukgrootte en dergelijke. Ik heb die mensen echter nog nooit een grotere afdruk zien maken dan ansichtkaart formaat. En de meeste gebruiken het op internet, als klein plaatje (bijv. 1024 x 768 px en 96 dpi). Dus waar hebben we het over met gezeur bij gebruik van een nieuwe hoofdopname uit de live foto.

Burst en (motor)drive

En dan als afsliting. De live foto functie kun je vergelijken met de burst functie. Daarmee maak je snel achter elkaar meerdere foto’s. Het verschilt tussen live foto en burst is gemak en controle. De live foto is gemak. Je drukt op de ontspanknop, er wordt een opname gemaakt en direct ook een aantal opnamen ervoor en erna.

Bij de burst functie heb je meer controle en het werkt als de (motor)drive bij een spiegelreflex camera. Je kunt zolang je de functie aanroept opnamen maken. Bij een voorbij racende formule 1 auto is dat handig. En er zijn andere omstandigheden waarbij de burst foto functie beter gebruikt kan worden dan live foto. Wanneer je echter enige controle hebt over de situatie zoals bij een haringparty is het handig de live foto functie te gebruiken.

Aanvullende informatie

Er zijn rond de live foto funnctie nog veel meer mogelijkheden. Hierboven ging het me vooral om de handigheid bij reportages. Ik zal enkele aanvullende mogelijkheden noemen. Maar kijk ook in de handleiding van je iPhone of iPad of kijk direct bij informatie over live foto (link gaat naar de info bij iPhone 13 pro en ios 16). Of download hier het gehele verhaal in één document.

Overige mogelijkheden functie live foto

• Wanneer je een met live foto gemaakte opname bekijkt, verschijnt linksbovenin het woordje live te zien. tik je daarop dan kun je uit enkele mogelijkheden kiezen. Die zijn voornamelijk van toepassing op de manier waarop zo’n opname te zien is. Met uitzondering van ‘lange belichting’.
  • Herhaal en stuiter spreken voor zich. Bij herhaal begint het filmje van vooraf aan opnieuw. En bij stuiter gaat het van voor naar achter en daarna verder van achter naar voren en daarna opnieuw.
  • Lange belichting is wel interessant. Daarmee kun je beweging suggereren in een foto. De opname moet daarvoor stabiel worden genomen, bijvoorbeeld met de iPhone of iPad op een statief. Neem dan een foto van bijvoorbeeld een kaars, waterval of pruttelende aardappels in een pan. Kies dan bij het bekijken voor ‘lange belichting’. Alle opnamen in de live foto worden dan samengeperst. Het onderwerp (bijv. de waterval) is scherp, het vallende water dat in de 3 seconden viel is onscherp met de suggestie van beweging.
• Wanneer je een met live foto gemaakte opname bekijkt kun je onderin ook gewoon op wijzig klikken. Dan verschijnt naast de gebruikelijke opties linksonderin ook het live-pictogram. Daar kun je een andere hoofdfoto kiezen door het balkje te verschuiven. Haal je vinger weg en de vraag verschijnt ‘instellen als hoofdfoto’.
  • Je kunt ook de andere opties toepassen, de effecten zoals belichting, scherpte etc.
  • Mocht je al eerder een verandering hebben aangebracht, bijvoorbeeld ‘lange belichting’, dan verschijnt na klikken op wijzig ook het woord herstel rechtsonder naast de opties. Daarmee kun je de eerder uitgevoerde opties ongedaan maken en teruggaan naar de originele opname.

Diverse aanvulend

• Apple en andere bronnen gebruiken live photo, maar ik vind live (ingeburgerd Engels) en foto (Nederlands) beter. Over woorden gesproken, ‘ontspanknop’ is ook een beetje achterhaald, bij een afbeelding van een drukknopje op het gevoelig glasplaatje van een iPhone of iPad.
• Nog twee handige opties bij het bekijken van een live foto zijn te vinden bij de deeloptie (het pictogram met het vierkantje en het pijltje naar boven). Scroll naar beneden dan vind je de opties ‘dupliceren’ en ‘video maken. De eerste maakt een kopie van je foto. Dan kun je die bewerken zonder het origineel aan te tasten.
  • De tweede optie ís ook duidelijk. Waarom een filmpje (video) bij het overzetten naar PC, zoals die hierboven, ineens 3 seconden is in plaats van 2, daar kan ik slechts een vermoeden van hebben. Het zal met het comprimeren te maken hebben.
• Ik moet nog regelmatig aan wijlen mijn oom Henk denken. Met hem ging ik ooit naar een Utrechte fotoclub. Er liepen meerdere mensen met dure apperatuur rond. Daarvan zei hij iets als ‘ze hebben de duurste camera’s, maar goede foto’s maken kunnen ze niet’. Daarbij ging het hem vooral om kijken, timen en compositie.
• Zie ook het bericht ‘Resolutie en DPI, het basisverhaal‘