‘Hebben jullie weleens een Dolci Baci geproefd?’, vraagt Ilone, de vrouw van Marc, als we terugkomen van een wandeling. Het zaterdag wandelclubje is weer even tezamen, dit keer op een doordeweekse dag. ‘Dolci Baci?’, herhaal ik, ‘zachte kussen?’

‘Nee, zoete kus’, verbetert Ilone. ‘Ik heb deze Siciliaanse lekkernij in verschillende smaken. Jullie kunnen kiezen uit pistache, amandel, citroen en kersen’.

We kiezen allemaal een smaak en Ilone haalt het, zoals het hoort vertelt ze, met een tang uit de zakjes. Even later ervaren we voor het eerst een Dolci Baci. Als gebak dan, want op onze leeftijd hebben we allemaal weleens een zoete kus gehad.

Dolci Baci, een achtergrondverhaal

Ilone vertelt dat de Dolci Baci oorspronkelijk een lekkernij is uit het Italiaanse Sicilië. De geschiedenis gaat terug tot het jaar 850. Toen kwamen de Moren op Sicilië en brachten er nieuwe producten, zoals sinaasappels, citroenen, pistachenoten, asperges, amandelen en suikerriet. In de 250 jaar dat de Arabieren overheersten op Sicilië, tot de val van Noto in 1091, brachten ze ook lekkernijen naar het eiland.

Daar waren zelfs producten bij die we nu Italiaans noemen, zoals diverse pasta’s. Verder de bekende Siciliaanse rijstbolletjes, de ronde Arancina en puntige Arancino. De overbekende Cassata is een combinatie van de Italiaanse ricotta en de Arabische gekonfijte fruit en amandelspijs. Want de Arabieren brachten ook het idee van amandelspijs naar Sicilië en vandaaruit ging dat naar de rest van Italië. De suiker uit suikerriet werd daarvoor gemengd met gemalen amandelen.

Vooral de steden, zoals Palermo, kwamen onder Islamitische invloed. Er ontstonden daardoor grote verschillen in gerechten tussen stad en platteland. Op het platteland werd bijvoorbeeld varkensvlees gegeten blijkt uit archeologisch onderzoek. Terwijl dat vlees in de steden was verboden.

De Italianen kennen het niet

Dolci Baci, het is een mooi verhaal en de geschiedenis hierboven klopt. Maar deze kus, hoe zoet ook, is verzonnen. Italië kent veel koek en gebak. Ik schreef het al eens bij de geschiedenis van de lange vingers. Tussen al die koekjes en gebakjes vinden we ook allerlei amandelgebakjes. In heel Italië maken bakkers die op hun eigen manier, soms met specifieke streekingrediënten als variatie.

De Siciliaanse amandelgebakjes behoren tot de bekendste en wellicht zijn ze zelfs het oudst. Op Sicilië maken veel bakkers ze op vrijwel identieke wijze. Voor de met de hand gemaakte gebakjes gebruiken ze allemaal de zachte amandelspijs uit het zuiden van het eiland, dat ruim half zo groot is als Nederland.

Dolci Baci, een PR-verhaal

Maar de Dolci Baci is in Italië onbekend. De naam is waarschijnlijk bedacht door de Almelose importeur La Dolce Vita Services VOF. Zij handelen in Nederland onder de naam Dolci Baci en zijn, volgens eigen schrijven op hun site, de enige importeur in van de koekjes met die naam. Dat is logisch als je de overigens prachtige naam zelf hebt bedacht.

Als iemand anders dezelfde koekjes uit Sicilië wil importeren, dan kan dat. Er zijn talrijke aanbieders op het eiland met de drie punten. Die importeur moet alleen een andere naam voor zijn amandelgebakjes bedenken.

Ok, Dolci Baci is in Italië niet helemaal onbekend. Bij het Italiaanse Ministerie van Gezondheid vond ik op een lijst met glutenvrije producten een bedrijf dat Dolci Baci maakt. Dit bedrijf, Dolcerial SRL, is niet gevestigd op Sicilië, maar in Genua in het hoge noorden van Italië. De website van Dolcirial, met als directeur Alessandra Rizzi, is echter niet meer in gebruik.

Baci di Dama, en meer kussen

Een overbekend koekje in Italië dat de naamgevers in Almelo mogelijk inspireerde is Baci di Dama, vrouwenkusjes. De recepten en ingrediënten verschillen weer per streek, maar ze zijn vrijwel altijd van amandel en boter. Het koekje kreeg zijn naam door de vormgeving. Het zijn twee koekjes, lijkend op onze bitterkoekjes, die op elkaar liggen en elkaar lijken te kussen. Tussen de twee koekjes ligt meestal chocolade.

Oorspronkelijk werd de Baci di Dama, ook wel Baci di Dami, niet gemaakt van amandelmeel, maar van meel van hazelnoten. Hazelnoot is overigens ook de basis van een andere kus, de Bacio da Perugia. Volgens het verhaal daarvan bedacht Luisa Spagnoli van een chocolaterie in Perugia deze ‘kus van Perugia’ in 1922. Zij doopte een hazelnoot in chocolade en sprenkelde er nog wat nootgruis over. Het is een traktatie op dagen dat iemand wil uiten dat er van een persoon wordt gehouden, zoals op Valentijns-, vader- of moederdag. Maar ze zijn natuurlijk ook lekker op alle andere dagen.

Dolci Baci, thuis zelf maken

Je hoeft overigens niet per se voor naar Italië voor de Baci di Dama. Op de site van Jumbo vond ik een recept om ze thuis zelf te bakken.

En dat kan ook met de Dolci Baci. Er zijn echter zoveel subtiele verschillen in Siciliaans amandelgebak dat je zelf even moet zoeken. En mogelijk eerst even wat Italiaans moet leren.

Je kunt ze uiteraard ook bestellen of ophalen. De Almelose importeur verspreidt ze naar talrijke winkels in Nederland. En je kunt ze uit Italië laten komen. Na productie zijn ze ongeveer dertig dagen houdbaar. Maar vers zijn ze het lekkerst, evenals canoli.

Aanvullende informatie

• De website van het Italiaanse Ministerie van Gezondheid met de lijst van glutenvrije producten in pdf.
• Een Italiaanse aanbieder van amandelgebak dat hetzelfde is als de in Nederland verkochte Dolci Baci.
• Nog een aanbieder. Deze is van een online winkel dat meerdere Siciliaanse producten verkoopt
• Sicilië heet in Italië Sicilia en komt van het Griekse ‘Trinakria’, dat ‘eiland met de drie punten’ betekent.
• Bacio is het zelfstandig naamwoord voor een kus, baci is daarvan het meervoud, dus kussen. Baciare is het werkwoord kussen. Daarvan is bacio de eerste persoon enkelvoud (ik kus) en bacia de tweede persoon enkelvoud. Wanneer je bacio tegenkomt zonder lidwoord betekent het meestal ik kus.