Bij het bericht over het fenomeen van Dahl plaatste ik een foto van de Amerikaanse fotograaf Carl van Vechten. ‘Van Vechten?’, dacht ik, terwijl ik de foto van Roald Dahl downloadde, ‘dat moet iemand met Nederlandse wortels zijn.’

Zijn stamboom is eenvoudig te vinden. Die gaat terug tot Benjamin Dirkse van Vechten, geboren in 1720 in Albany, New York. Deze Benjamin werd slechts 29 jaar oud. Maar een jaar voor zijn overlijden kreeg hij een zoon die de lijn Van Vechten voortzette. Daarin werd in 1880 Carl van Vechten geboren.

Nederlandse voorouders

Benjamin is de zoon van Dirk Cornelisz van Vechten. Mogelijk is Dirk degene die rond 1700 vanuit Nederland naar Amerika emigreerde. De meeste genealogische bronnen melden dat over deze Dirk geen gegevens bekend zijn. Over de Nederlandse achtergrond van Carl Van Vechten is daarom ook verder weinig bekend.

Info uit ’the first settlers of Albany’

In een verhaal over de eerste kolonisten in Albany vond ik echter een Dirk Cornelisz van Vechten. Die zou, volgens de schrijver prof. Jonathan Pearson, in 1709 in Albany zijn aangekomen. Dirk trouwde volgens het boek op 20 november 1703 met Margarita Luwens (Lievense) en kreeg zeven kinderen, waaronder Benjamin.

Een opmerking over de Nederlander

In 2012 verscheen het boek ‘Carl Van Vechten and the Harlem Renaissance’, geschreven door Emily Bernhard. De boekrecensent van The Los Angeles Times schrijft in zijn beoordeling ‘Van Vechten, een eigenzinnige blanke man van Nederlandse afkomst, wijdde zijn levenswerk aan … ‘.

Feit is dat in de 17de eeuw veel Nederlanders in New York aankwamen, waarvan velen naar Iowa doorreisden. In de 19de eeuw emigreerden weer een aantal Nederlanders naar Iowa. De naam van Van Vechten kwam vooral voor bij de eerste groep Nederlanders.

Carl van Vechten, fotograaf en auteur

Carl van Vechten was fotograaf en auteur. Eigenlijk zou ik dat moeten omdraaien. Want hij begon als schrijver en stopte daarmee op zijn 50ste om te gaan fotograferen. Hij schreef meerdere romans, die her en der zijn te downloaden.

Zijn fotografie vind ik echter interessanter, vooral omdat die direct zichtbaar is. Volgens sommigen had hij meerdere carrières: criticus, fotograaf, romanschrijver, portretfotograaf.

Snapshots

Die laatste carrière bestaat uit snapshot-achtige portretten. Het is het snelle soort foto’s die je in de familiekring maakt. Bijna spontaan, wat we ook wel kiekjes noemen. Soms zoekt de fotograaf daarbij naar een compositie. Maar meestal gaat het vooral om het vastleggen.

Portretten

Een ander deel van Van Vechtens fotoverzameling bestaat uit portretten waarvoor is geposeerd. Vanzelfsprekend kan een fotograaf dat alsnog zijn stempel zetten door een eigen stijl. Maar zelfs in die geposeerde portretfoto’s zit een element van snapshot of toeval, wat ook onderdeel kan zijn van de fotografiestijl van Carl van Vechten.

Belichting en verlichting

Naast compositie vallen de belichting en verlichting op bij de foto’s van Carl Van Vechten. Bij de beoordeling daarvan speelt overigens wel dat de foto’s oud zijn en dat het wellicht scans zijn van slechte afdrukken.

Verlichting is het licht dat op de geportretteerde valt, belichting is hoeveelheid licht die op de fotofilm of sensor valt. Met het plaatsen van lampen, of gebruik maken van bestaand licht, kan een fotograaf de sfeer van een foto bepalen. Hij kan daarmee een gewenst visueel effect creëren. Met belichting, een spel tussen sluitertijd, diafragma en ISO-waarde, kan een fotograaf de helderheid, contrast en detaillering manipuleren. En bijvoorbeeld de scherptediepte bepalen.

Carl Van Vechten, portretfoto’s

Het is wellicht leuk hier al enkele portretten te bekijken. De foto’s komen uit de verzameling van ruim 3000 portretten van de Library of Congress. Ze zijn publiek domein, maar lees vooral eronder ook over de auteursrechten.

Auteursrechten

Carl van Vechten overleed in 1964. De auteursrechten liggen dus nog bij de erven. De executeur van de fotografie van Van Vechten, Saul Mauriber, tekende echter in 1966 met de Library of Congress (LoC)een schenkingsakte. Daarin legde hij vast dat zij de geschonken foto’s 20 jaar niet mochten verkopen, reproduceren en dergelijke. Die voorwaarden liepen in 1986 af. Volgens de LoC bevinden de foto’s zich nu in het publiek domein. Maar de persoonlijkheidsrechten (zie Fenomeen van Dahl) gelden nog wel.

Foto’s in andere verzamelingen

De foto’s in de Amerikaanse bibliotheek van het congres zijn leuk. Veel verzamelingen van foto’s van Carl Van Vechten zijn in bezit van musea en archieven zijn interessanter. En ze zijn vaak van betere kwaliteit. Maar de auteursrechten liggen nog bij het Van Vechten Trust.

Enkele andere verzamelingen met online foto’s:

• De Brandeis Universiteit heeft portretten van Afro-Amerikanen
• Het Museum van de City of New York heeft talrijke portretfoto’s van Carl van Vechten online
• De bibliotheek van Yale Universiteit toont online meerdere kleuren portretfoto’s
• In Londen heeft ook de Nationale Portret Gallerie diverse portretfoto’s van Carl van Vechten online
• De Marquette Universiteit beheert honderden ansichtkaarten van portretfoto’s van Van Vechten

Aanvullende informatie

• Een verhaal over het leven en werk van Carl van Vechten (pdf)
• Review van het boek ‘Carl Van Vechten and the Harlem Renaissance’ uit 2012, geschreven door Emily Bernhard met opmerking over zijn Nederlandse achtergrond (pdf)
• Pagina uit het boek over de ’the first settlers’ van Jonathan Pearson met info over Dirk Cornelisz van Vechten (pdf)
• Van Vechten Trust wordt beheerd door Edward M. Burns. Het adres is: The Carl Van Vechten Trust, 70 East 10th Street #6G, New York, NY 10003. De e-mail van de trust is: vanvechtentrust@gmail.com