Vluggertjes of een vluggertje. De uitleg van die woorden ligt in een zekere hoek, merk ik als ik het woord zoek op internet. Tijdens het ontspullen stuit ik op een stapeltje brochures. Ze zijn me jaren geleden toegestuurd door een esthetisch arts. Ik ging zijn brochures, website en dergelijke maken. En hij dacht dat ik het materiaal wellicht handig zou vinden als referentie en inspiratie.

Ik legde de stapel ongezien apart. Tijdens een verhuizing ging het mee in een verhuisdoos. En nu tijdens het ontspullen kom ik het weer tegen. Ik blader even snel door de stapel. Daarbij valt een witte brochure op tussen alle bontgekleurde exemplaren. Het blijkt een tijdschrift, ‘Vluggertjes, het hoerenvakblad van de Rode Draad’.

Ik leg alle brochures in de doos ‘weggooien’. Maar de ‘Vluggertjes’ bewaar ik nog even. Al is het maar doordat mijn interesse is gewekt omdat ik kort geleden nog schreef over de of een rode draad.

Vluggertjes van De Rode Draad

Vluggertjes in Tijdschrift Nederlandse Schaakbond 1896

En toen ging ik dus op internet kijken. Bij het zoekwoord vluggertjes gaat het vooral over een seksueel contact dat snel wordt afgerond. Een tweede betekenis zie ik bevestigd in een tijdschriftenarchief. Daar melden ze dat een vluggertje een snel gespeeld schaak- of damspel is. Ze tonen er een voorbeeld van uit het tijdschrift van de Nederlandse Schaakbond, dat al eind 19de eeuw verscheen.

Maar het tijdschrift dat ik vond heet dus ‘Vluggertjes’. Dus ga ik op zoek naar informatie over dat tijdschrift. Er is een wiki-pagina over hoerenvakbond De Rode Draad. Interessant, maar het tijdschrift wordt er niet op genoemd.

De Rode Draad

De Rode Draad, het kenniscentrum voor sekswerk, ontstond na een artikel in het tijdschrift Viva begin 1984. Het artikel handelde over de positie van de vrouw in de prostitutie. Er ontstond een praatgroep van ex-prostituees. Daarbij kwam het idee naar voren een belangengroep op te richten. De oprichting van de stichting werd op 17 januari 1985 een feit.

De organisatie bestond uit (ex-)sekswerkers die diverse taken verdeelden. Ze zorgden bij de overheid voor de belangen van sekswerkers. Verder gaven ze informatie aan sekswerkers over wetgeving, belastingzaken en allerlei andere onderwerpen waar sekswerkers mee te maken hadden. En na de opheffing van de stichting in 2012 waarschijnlijk nog hebben.

Een tijdschrift

Een paar jaar na de oprichting begon De Rode Draad in 1988 het tijdschrift Blacklight. Twee jaar later al verscheen het laatste nummer. Maar telkens kwamen er toch weer nieuwe uitgaven in meerdere vormen. In 2001 maakte De Rode Draad de echt laatste uitgave voor een congres dat zij organiseerde over ‘één jaar legalisering van prostitutie’.

Het tijdschrift Vluggertjes is een eenvoudige en goedkope uitgave die tussen 1992 en 1997 verschijnt. Het exemplaar dat ik tussen de brochures vond blijkt het laatste nummer. Nadat de redactie besloot de term hoerenvakblad te laten vallen en alleen verder te gaan met het tijdschrift Blacklight.

Einde verhaal

In 2012 stopte De Rode Draad dus. Om precies te zijn werd op 28 augustus 2012 het faillissement uitgesproken. Dat einde kwam vooral door gebrek aan geld. De eerder verkregen subsidies waren gestopt en sponsorgelden kwamen nauwelijks nog binnen.

Was er geen ‘hoerenvakbond’ meer nodig? Natuurlijk wel. Nog geen half jaar na het einde van de stichting besloot toenmalig burgemeester Wolfsen de Utrechtse seksboten langs de Vecht te sluiten. Reden was de vermeende mensenhandel. Dat de hoeren daarna vanuit huis gingen werken, zonder overheidscontrole op mensenhandel, had hij even niet voorzien.

Niet overbodig

En zo zijn er nog steeds voorbeelden te vinden waaruit blijkt dat een overkoepelende organisatie voor prostituees niet overbodig is. En op een of andere manier zullen er nog wel belangengroepen of -groepjes zijn.

Wel leuk is dat de website van De Rode Draad nog bereikbaar is. Daarop onder andere de situatie rond prostitutie wereldwijd. Bijvoorbeeld in China. Leuk om die informatie uit 2008 te gebruiken om hier een korte geschiedenis van prostitutie in China te schrijven.

Geschiedenis van prostitutie in China

De eerste Chinese bordelen zijn waarschijnlijk ontstaan in de periode van lente en herfst (770 – 481 v. Christus). Initiatiefnemer zou de staatsman en filosoof Guan Zhong zijn, die leefde van circa 725 tot 645 v. Christus. Hij zag bordelen en prostitutie als interessante inkomstenbron voor de overheid. En die interesse speelde daarna altijd in de geschiedenis van prostitutie in China. Veel bordelen in China stonden daarna onder beheer van de overheid, onafhankelijk van welke dynastie aan de macht was.

Geleidelijk veranderde de staatscontrole. Tijdens de Qing dynastie in de 17de eeuw besloten de keizers Shunzhi en Kangxi dat overheden zich niet met de bordelen mochten bemoeien. Prostitutie kwam volledig in handen van particulieren. En de overheid ging meer controle uitoefenen op de regels voor bordelen. Twee eeuwen later verbood de Chinese overheid straatprostitutie.

Westerse aanpak

Begin 20ste eeuw veranderde China. Het werd moderner en de samenleving keek meer naar het Westen. Evenals in het Westen wees de overheid bepaalde gebieden aan waar het prostitutie toestond. Seks-exploitanten vonden dat niet altijd interessant. Bijvoorbeeld wanneer zo’n gebied zich ver van uitgaanscentrum bevond.

Geleidelijk kwamen er daardoor steeds meer illegale bordelen in China, waar vooral buitenlandse vrouwen werkten. Het was ook een manier om onder de in 1911 ingestelde belasting voor de seksindustrie uit te komen.

Vrouwenhandel

Bijzonder in de geschiedenis van prostitutie in China is de grootschalige vrouwenhandel. Vrouwen werden gekocht, gepacht en ontvoerd. Niet per se voor prostitutie. Het gebeurde vooral voor huishoudelijk werk en dergelijk doeleinden. Maar eenmaal werkend in het huishouden konden ze eenvoudig worden doorverkocht om als prostituee te werken. Sommige vrouwen kozen zelf die weg omdat aan een sober en somber leven te ontsnappen.

Begin 20ste eeuw ging de Chinese overheid meer toezien op vrouwenhandel. Maar de vele bendes die zich ermee bezig hielden bedachten telkens nieuwe manieren om over vrouwen te beschikken. Ze ontvoerden de vrouwen uit plattelandsdorpen, roofden bruiden of haalden ze uit omliggende landen.

Communisme

Op 1 oktober 1949 kwam de communistische partij aan de macht, het begin van de Volksrepubliek China. Daarmee veranderde de situatie rond prostitutie in China. Diezelfde dag nog vielen ruim 2000 politieagenten de 224 bordelen van Beijing binnen. Ze arresteerden honderden prostituees, bordeelhouders en pooiers en sloten de bordelen. In de jaren daarna volgden in andere Chinese steden meer arrestaties en bordeelsluitingen.

Vanaf eind 1987 opende de Chinese overheid gevangenkampen speciaal voor het vastzetten van prostituees. Het eerste half jaar waren het er achttien, maar dat aantal groeide snel tot ruim zestig. De overheid ging harder optreden tegen hoererij. Ruim tien jaar na de opening van het eerste strafkamp waren al meer dan 30.000 sekswerkers naar kampen verbannen. Als afschrikmiddel veroordeelde de Chinese overheid zelfs bordeelhouders ter dood.

Vervolg …

Het verhaal over de geschiedenis van prostitutie in China gaat verder. Wellicht wil je het verhaal lezen dat erover in 2008 op de website van De Rode Draad werd geschreven. Dat kan hier of download de (PDF - 106,40 KB).

Meer informatie

• De meeste mensen zullen dit idee hebben bij het woord ‘vluggertje’ (wiki-pagina)
• Er staan meerdere berichten op deze site waarin het woord seks voorkomt. Zomaar een leuk bericht is ‘Girl Watcher‘ over een tijdschrift dat slechts twee keer verscheen.
• Het tijdschrift dat ik vond tijdens het ontspullen, de laatste uitgave (nr 3 1997) van Vluggertjes (PDF - 7,65 MB).
• Een rapport uit 2016 over ‘prostitutie en mensenhandel’ (PDF - 2,02 MB).
• Meer informatie over De Rode Draad is te vinden op de website SekswerkErfgoed. Daar zijn ook alle uitgaven van Blacklight en Vluggertjes te bekijken en downloaden.
• Op de website AM collectie online staan allerlei materialen van De Rode Draad (invullen bij zoeken)
• De foto in de header is gemaakt door Antonio Friedemann uit Leipzig