Vorige week woensdag schreef ik naar aanleiding van de verjaardag van mijn vader een bericht over de bij hem vastgestelde Alzheimer. Daarin maakte ik enkele observaties waarna ik concludeerde dat ik het woord ‘ziekte’ zou willen vervangen door ‘syndroom’, en dan nog het liefst ook Alzheimer vervangen door bijv. ‘Ouderdom’ (what’s in a name).

Gisterenavond was ik mij een vriend, Tom van der Maas. Bij het weggaan zag ik in de gang een stukje krant uitsteken tussen enkele boeken en andere  krantenknipsels. Ik kon alleen het woord ‘Alzheimer’ lezen en vanzelfsprekend wilde ik er het mijne van weten. ‘Ja’, zei Tom, ‘dat ligt klaar voor Ed. Die vroeg me wat artikelen uit te knippen.’ Ik pikte het ‘Alzheimer’-artikel er tussenuit, Tom begreep natuurlijk dat ook ik geïnteresseerd ben in dat specifieke onderwerp. De gehele titel luidde ‘De ziekte van Alzheimer bestaat niet’, uit het NRC, notabene van de 11e april, de dag van mijn vaders verjaardag. Ik maakte een kopie.

Vanochtend las ik het artikel. De inleiding is al bijzonder:

Zorg, wetenschap en de farmaceutische industrie zitten al jaren op het verkeerde spoor. Alzheimer is geen aparte ziekte en leidt vaak niet tot dementie. Vier onderzoekers betogen daarom: hou op patiënten af te schrijven.

Het artikel vervolgt:

In de cijfers en het denken over dementie zit een fundamentele fout. Volgens de gangbaarste schattingen telt Nederland 175.000 mensen met de ziekte van Alzheimer en worden dit er 350.000 in 2040. Grote getallen in combinatie met de angst voor een tsunami aan patiënten worden in stand gehouden door wetenschappers en de farmaceutisceh industrie. Zij blijven vasthouden aan een verouderd en dogmatische ziektebegrip.

Erwin Mortier schrijf in NRC Handelsblad van 6 april jongstleden ‘Ieder dementeringsproces is even singulier als de persoon die erdoor wordt getroffen.’ Hij slaat de spijker op zijn kop. De ziekte van Alzheimer wordt ten onrechte vaak gezien als een ziekte-eenheid, in de klassieke zin, zoals bijvoorbeeld tuberculose.

De strekking en invalshoek van het artikel is anders en wetenschappelijker, maar het is leuk om te zien dat ongeveer eenzelfde conclusie wordt getrokken als ik deed ruim een week geleden: weg met het woord ‘ziekte’. En dat bijna om dezelfde redenen, het is stigmatiserend en de symptomen zijn te divers. Verder maken ze een sterkere link met dementie en trekken ze de invloed of het belang van ‘plaques en tangles’ (de eiwitten) in twijfel.

Lees het artikel: De ziekte van Alzheimer bestaat niet (pdf)