Vanochtend las ik dat in het koninklijk paleis in Madrid een cello kapot is gevallen. Tijdens een fotosessie viel het muziekinstrument van een tafel. De cello, met een waarde van 22 miljoen euro, was een Stradivarius uit de zeventiende eeuw.

De mensen rondom de instrumenten wilden het voorval geheim houden. Maar het was toch uitgelekt.

Cello in Spanje

Bij de start van SCEM maakten Richard Vierbergen en ik een film waarin deze cello en de overige instrumenten van het kwartet een rol speelden: een viool, altviool en bas.

Het Orlando-kwartet was uitgenodigd in het paleis op ‘het beroemde kwartet’ te spelen voor de koning. Richard had het plan opgevat daar een documentaire over te maken. Hij deed de regie en ik de productie.

Spelen in het Koninklijke

Het Orlando-kwartet vond het een goed idee. Nu moesten er nog afspraken worden gemaakt met het koninklijk paleis. Na weken heen en weer bellen en schrijven, email stond nog in de kinderschoenen, hadden we het rond. Richard mocht drie dagen vóór de uitvoering opnames maken in het paleis. Hij kon het oefenen van het Orlando-kwartet, de geluidtesten in de zaal en dergelijke vastleggen.

Maar toen Richard met de crew in Spanje aankwam mocht bijna niets meer. Ik was niet mee. Richard ging de film inbrengen als eindexamenfilm voor de Filmacademie. Het was handiger als zijn examenbegeleider Anton van Munster meeging.

Improviseren

Filmposter Stoffige Stilte, het laatste, gekreukeld exemplaar

Richard filmde wat hij kon en gelukkig kon hij ook de uitvoering van het Orlando kwartet opnemen. Maar het was te weinig materiaal om een goed verhaal van te maken.

We bedachten een nieuwe rode draad,. Het werd wat wij noemden, een contrastfilm. Een documentaire over getoonde en bespeelde Stardivarius-instrumenten. Violen en dergelijke van Stradivarius-instrumenten die vrijwel altijd in een vitrine liggen; waar hooguit conservatoren af en toe op spelen. En een Stradivarius viool die gewoon thuis staat bij een violist, die er dagelijks op speelt en uit uitvoeringen geeft.

Emmy Verhey

We benaderden Emmy Verhey, die al jaren een dure Stradivarius in bruikleen had. Ze vond het een leuk idee het contrast op deze manier in beeld te brengen. Om het verhaal compleet te maken vroegen we de Utrechtse vioolbouwer Lambert Houniet om in de film iets te vertellen over vioolbouw en Stradivarius.

Ter introductie van de film schreef ik een gedicht. Ik noemde het ‘Stoffige Stilte’, het werd de titel van de film. De  documentaire werd vertoond tijdens het Orlando Festival in Rolduc en later ook op televisie.