Vrij snel na het plaatsen van het bericht ‘de zon schijnt altijd’ gisteren kreeg ik een mailtje van Alex van Voorst over het boek ‘ja-maar, wat als alles lukt?’. Hij mailde:

Hallo René,

Ik las zojuist je nieuwste bericht. De strekking die ik daar uit haal is ‘kijk naar de wereld zoals hij is en niet naar de gedachten die je er over hebt of die anderen je opdringen’. Het deed me denken aan een boek dat ik enkele weken geleden las ‘Ja-maar, wat als alles lukt?’. Niet dat er direct een verband is. Maar ook de schrijver daarvan, Berthold Gunster, wijst er op dat wij ons vaak laten leiden door verkeerde gedachten. In ieder geval gedachten die ons afleiden van onze doelen, mogelijkheden etc. Ken je dat boek?

Mooie site overigens. Ik bezoek het regelmatig. Je bent volgens mij prettig gevarieerd met je onderwerpen en een veelzijdig of in ieder geval breed geïnteresseerd persoon.

Hartelijke groet,

Etc

Ja maar

Ik had wel eens iets gelezen over ‘Ja-maar’. Er had iets in zo’n gratis ondernemersblad gestaan, de Zaak of Bizz. Mijn aandacht viel op het artikel omdat de slogan pakkend was. En omdat toen net de film ‘Yes man ‘ uit was met Jim Carrey. Het artikel ging over Berthold Gunster, de man achter de ‘ja-maar’-beweging. Hij had een nieuw boek geschreven en was inmiddels ook in andere landen actief. En er was een poster (en andere merchandising) te bestellen.

Het is zondag als ik bovenstaand mailtje lees. Benieuwd naar het boek bel ik een paar vrienden waarvan ik denk dat ze het boek wellicht hebben. Verstandig genoeg zoek ik eerst in de omgeving. Maar na vijf vergeefse telefoontjes en even slim nadenken bedenk ik bij wie ik de grootste kans maak. Bij Thijs, eigenaar van een kantoorboekhandel en een goed gevulde boekenkast. ‘Ja joh, natuurlijk kom maar halen’, is zijn spontane reactie.

Na vijftig kilometer heen-, bak koffie, en terugrijden zit ik in de tuin met het boek. Heerlijk dat de zon weer schijnt. Alleen jammer dat er een koel windje staat en ook jammer dat het ‘Ja maar’-boek geen ebook is.

Ja-maar, wat als alles lukt

Het is een boek waar je na het lezen van de eerste pagina’s voorlopige diagonaal doorheen kan, constateer ik. Het concept ‘ja-maar’ is zonder meer leuk. En voor sommige mensen zal het prettig zijn dat Berthold er een verhaal van bijna 300 pagina’s omheen kan breien. Maar daarvoor boeit het me op deze zondagmiddag te weinig. De essentie is op pagina 10 al duidelijk:

Het verschil tussen ja- en ja-maar-gedrag is in principe heel eenvoudig. Ja-en-gedrag is een restaurant binnenkomst en vooral waarnemen wat er is: om de bediening, de inrichting van het restaurant, je bent met een gezelschap mensen die je waardeert, er is een kok die voor je gaat koken, kortom, als je kijkt met een ja-en-blik dan neem je waar wat er is. En als je in staat bent te kijken naar wat er is, dan kan het niet anders of je wordt vervuld met een gevoel van volledigheid. Het is goed. Je zegt ‘ja’ tegen de wereld waarin je je op dat moment bevindt. Kijken met een ja-en-blik leidt tot verrassing: je ziet dingen die je niet had verwacht, maar die er wel zijn.

Als je met een ja-maar-blik naar hetzelfde restaurant kijkt, zie je andere dingen. Je ziet vooral de dingen zoals ze hadden moeten zijn: het uitzicht is niet in orde, de bediening duurt te lang, de kaart is niet goed, het is rumoerig. Kortom,je ziet vooral wat er niet is.
Als je met een ja-maar-blik kijkt, dan kijk je niet, maar dan vergelijk je wat je ziet met hoe het had moeten zijn. En het kan niet anders of je wordt vervuld met een gevoel van gemis. Het is niet goed. je zegt ‘ja-maar’ tegen de wereld waarin je je op dat moment bevindt. Kijken met een ja-maar-blik leidt tot teleurstelling: je ziet dingen niet die je wel had verwacht, maar die er niet zijn.

Ja-maar is Nederlands

Vlak voor deze inleiding had Berthold al geconstateerd dat ja-maar het een typische Nederlandse houding is. Engelsen hebben niets met de kreet ‘Yes, but’. Persoonlijk vind ik ‘Ja, aber’ wel lekker klinken, maar ook Duitsers zullen wellicht het concept niet oppakken. Laat staan de Fransen met ‘Oui, mais’.

Na vandaag zal de herfst doorzetten en verdwijnen de zonnige tuindagen naar het voorjaar van volgend jaar. Misschien dat ik het boek nog eens oppak voor de kachel. Ik bel Thijs om te vragen of ik het boek wat langer mag houden. Ik kan zijn reactie voorspellen: ‘ja, maar ik wil het wel een keer terughebben’.