- René van Maarsseveen - https://renevanmaarsseveen.nl -

Voordelen van kunst

Vorige maand verscheen een rapport van het Amerikaanse instituut ‘National Endowment for the Arts’ (NEA) met de titel “How Art Works.” Het kondigt een vijfjarig onderzoek aan waarin de voordelen van kunst worden geanalyseerd. Daarbij wordt gekeken naar de voordelen van kunst voor het individu, voordelen voor de gemeenschap en de economische voordelen.

Het zijn zaken die ook in Nederland regelmatig onder de aandacht worden gebracht als het gaat om subsidies voor de kunst (theater, musea en individuele kunstenaars), maar ook bij de financiële ondersteuning van de publieke omroep of de invulling van kunsteducatie in het onderwijs.

De kern van het rapport van het NEA is een  ‘systeemkaart’ (zie hieronder). Bij elk onderzoek zal de nadruk liggen op een of meer van de componenten in dat systeem.  De systeemkaart toont een aantal belangrijke aannames die leidend zijn in het onderzoeksproject:

Het uitgangspunt van NEA staat in het midden op de kaart. Alles draait om mensen en gemeenschappen die bezig zijn met de kunsten. Als er geen betrokkenheid is dan hebben de kunsten volgens het NEA geen voordelen. Een museum kan hele grote kunst hebben, maar als er niemand komt kijken dan heeft die kunst geen voordelen. Als slechts een klein deel van de bevolking zich met kunst bezighoudt, dan komen alle voordelen alleen aan hen ten goede. En, redeneert het NEA, is het dus benadeling van het andere deel dat zich niet met kunst bezighoudt.

De kaart is toegankelijk ontworpen, want het is een algemene visie die een scala aan onderzoeksprojecten moet begeleiden de komende vijf jaar. De inkomende zaken staan bovenaan en de resulterende voordelen staan onderin.

De NEA Systeem kaart

De NEA Systeem kaart

De NEA systeemkaart

De inkomende zaken zijn (1) de menselijke impuls te creëren en zich uit te willen drukken, (2) de kunsten infrastructuur (de instellingen en plaatsen die de creatie en consumptie van kunst vergemakkelijken), (3) onderwijs en opleiding (de vaardigheden en kennis die artistieke expressie ondersteunen en informeren bij consumptie van kunst).

De resulterende voordelen zijn (1) de voordelen van de kunsten voor individuen (zoals veranderingen in denken, sociale vaardigheden en karakterontwikkeling), (2) de voordelen van de kunst voor samenlevingen en gemeenschappen (zoals het behouden van gemeenschappen, het overbrengen van waarden en economische voordelen; en (3) de bredere maatschappelijke gevolgen voor gehele samenleving om te innoveren en zich in ideeën uit te drukken.

Aan de linkerkant van de afbeelding zijn wat NEO noemt de “multipliers”: krachten die in grote lijnen invloed hebben op de hele kunstsysteem. Een multiplier werkt als een sneeuwbal, waarbij één onderdeel leidt tot vele gevolgen.

Dit schrijft het NEA over de systeemkaart:

The system map is a conceptual diagram of how variables relevant to the topic How Art Works “talk” to one another. It is a picture of the complexity inherent in discussions of art’s impact and it suggests a set of hypotheses about the relationship between arts engagement and the arts’ impacts on individuals and their communities. The map offers a platform for mounting a research agenda to test the strength of these relationships and their underlying hypotheses.

In het volledige rapport zijn elk van de componenten in de kaart aanzienlijk uitgebreid, worden specifieke elementen en activiteiten geïdentificeerd, die vervolgens leiden tot specifieke onderzoeksvragen. De NEA Office of Research & Analysis (ORA) heeft drie overkoepelende onderzoeksdoelen:

Het NEA lijkt vooral op zoek naar kwantitatieve metingen van de voordelen van de kunsten, waarmee nationale, provinciale en maatschappelijke investeringen in de kunsten gerechtvaardig kunnen worden. Die gegevens kunnen kunstorganisaties en advocaten dan gebruiken bij gesprekken over geld met politici en non-profit financieringsinstellingen. Ze zoeken naar bewijs van de voordelen in de volgende gebieden:

Het NEA doet al jaren onderzoek naar deze vragen. Het rapport eindigt met een overzicht van 31 projecten, opgeleverd of gepland, die aansluiten bij de systeemkaart en de onderzoeksvragen. Wat echt nieuw is, is het concept van de “system kaart” zelf. Het idee is dat het NEA erdoor zal begrijpen hoe al haar verschillende onderzoeksprojecten op elkaar aansluiten. En in het bijzonder, hen helpen te begrijpen welke gebieden ze in het verleden hebben verwaarloosd.

Iedereen die betrokken is in de kunst heeft belang bij de onderzoeken. De meeste mensen die in de kunst werken hebben het gevoel dat kunstfinanciering onder druk staat, niet alleen in de Verenigde Staten maar ook daarbuiten. Diverse overheidsinstanties vonden het gemakkelijk te snijden in kunstfinanciering, of omdat ze dachten dat de kunsten een verantwoordelijkheid was van de particuliere sector, of omdat ze dachten dat kunst alleen werd gebruikt door een kleine elite.

De belangrijkste vraag die het NEA uiteindelijk wil beantwoorden is of kunst, vanwege het multiplier-effect en de voordelen voor individue en maatschappij, moet blijven ondersteunen met geld dat wordt verkregen door belastingheffing bij iedereen? Het antwoord dat ze zelf willen horen kennen ze al. Met de onderzoeken hopen ze het te bevestigen…

Download hier het rapport ‘ How art works ‘ (pdf 1,2 mB) of van de site van het NEA (rapport en appendix apart)