Gisterenavond sprak ik een zakenrelatie. Ik vertelde hem, naar aanleiding van iets dat hij zei over doofpotpolitiek, dat ik die ochtend moest denken aan de explosieven van GroenLinks. Een paar jaar geleden waren er grondstoffen gevonden voor het maken van explosieven in het hoofdkantoor van GroenLinks of een daaraan verbonden groepering. Ik kon me het nog goed herinneren omdat de Oudgracht in Utrecht na de vondst werd afgezet voor verkeer. Die avond verkondigde een woordvoerder van GroenLinks dat het tot op de bodem zou worden uitgezocht, waarbij hij er allerlei groene en sociale superlatieven bijhaalde om zijn woorden kracht bij te zetten. Maar na die dag hebben we er nooit meer iets over gehoord.

‘Tja’, zei de zakenrelatie, ‘zo gaat dat. De linkse bommenlegger is nu waarschijnlijk een rechtse burgemeester of had nu vice premier kunnen zijn, haha’. En toen vertelde hij over de bommen voor de kust.

Een paar weken geleden hoorde ik al een interview in het ochtendprogramma van Q-radio. Matti en Wietze spraken daarbij ter gelegenheid van de  ruiming van de 1000ste bom in de Noordzee met Valerie Casparie, woordvoerster van de marine. Zij vertelde dat er meer dan honderdduizend bommen voor de kust liggen. Die waren ooit bedoeld om op Duitsland te gooien. Maar als dat om de een of andere reden niet lukte werden de bommen bij terugvliegen naar Engeland in zee gedumpt. In 2005 is de Marine intensiever gaan ruimen. Dat deden ze nadat drie mannen van een vissersboot om het leven waren gekomen toen hun net in een bom bleef hangen en deze bom afging (zie hieronder voor het radiointerview).

Mijn zakenrelatie gaf aan al jaren met veel interesse alles over de Tweede Wereldoorlog te lezen. Hij vertelde dat helemaal niet bekend is hoeveel er precies ligt. De schattingen lopen volgens hem uiteen van 25 duizend tot ruim 300 duizend bommen. Overigens liggen er niet alleen bommen voor de kust, maar ook mijnen en andere munitie. Maar waarom hij erover begon, zei hij, was dat op sommige plaatsen het gevaar veel groter is dan elders.

“Bommen voor de kust”, schilderij van Philipp Grobe (1857-1938)

In Zeeland bijvoorbeeld liggen veel meer bommen voor de kust, dan elders langs de Nederlandse kust. De reden daarvoor is dat door Generaal Winkelman op 15 mei 1945 de capitulatie werd getekend, maar dat deze niet gold voor Zeeland. Daar werd nog gevochten omdat de Duitsers de Westerschelde als strategische toegang tot Antwerpen zagen. En ook aan het eind van de oorlog werd er daarom weer flink gevochten voor de Zeelandse kust.

Het geeft overlast, ging hij verder, bij dijkbouw en andere waterschapswerken voor de kust bij Zeeland. Maar vooral de springputten maken het werk daar lastig. Springputten zijn, als ik het goed heb begrepen, kuilen waarin vlak na de oorlog vele bommen tot ontploffing werden gebracht. De springputten zijn niet explosief, maar bestaan uit vele bomscherven. Het gebeurt regelmatig dat scherven uit deze putten aanspoelen op het strand.

Vanuit het doofpotonderwerp wilde hij vooral kwijt dat voor de Belgische kust ook bommen liggen. Die schijnen daar veel gevaarlijker te liggen dan in Nederland. Een bom die daar afgaat kan een domino-effect veroorzaken. Het is al jaren bekend, maar elke Belgische regering schuift het (op)ruimen voor zich uit. Dat het uiteindelijk een keer verkeerd gaat, daar kun je volgens de relatie op wachten.

Dus, we wachten af.

 Beluister hier het genoemde interview op Q-radio.

Ik kon op internet niets vinden dat het verhaal  van de relatie onderbouwd. Wel vond ik een uitgebreid artikel over bommen voor de Belgische kust (pdf 700 kB)