- René van Maarsseveen - https://renevanmaarsseveen.nl -

Moraliteit

Vorige week sprak ik onafhankelijk van elkaar een aantal mensen over moraliteit en ethiek. Ze begonnen er steeds zelf over vanuit hun eigen werkomgeving. Maar het is al jaren een onderwerp voor mij, dus ik zat telkens op het puntje van mijn stoel.

Moraliteit

Moraliteit en ethiek is een onderwerp dat tegenwoordig vaak vanuit het negatieve wordt benaderd. We hebben immers zelf steeds meer voorbeelden en er komen er ook steeds meer aan de oppervlakte. Het gaat over het niet nakomen van afspraken, zelfverrijking, nepotisme en dergelijke. Zelf spreek ik liever van mentaliteit.

Wat voor mentaliteit hebben die bestuursleden van scholengemeenschap Amarantis. Als het domme jongens waren, dan zou je ze nog kunnen vergeven. Bij domme jongens denk ik aan knapen schichtig in een achterom doorgang tussen twee huizenblokken in een vinexwijk of tuindorp. Niemand weet wie er echt op de uitkijk staat, niemand weet wie het vuur gaat aansteken. Allemaal een beetje bang voor het vuurwerk, allemaal een beetje bang om gepakt te worden. En ze verhullen dat in quasi stoer gedrag en straattaal.

Amaranti fraudeurs en fatsoen

Maar dit waren geen domme jongens, zoals het nooit domme jongens waren. Evenmin als de roofridders van de banken, niet de megalomane directeuren van de woningbouwverenigingen en al die anderen die zijn ontmaskerd en die nog ontmaskerd zullen worden. Ook al was hun beleving in het begin te vergelijken met de opgeschoten jongeren. Geleidelijk werden ze brutaler en voelden ze zich veilig en onschendbaar. Daarmee verdween ook het laatste beetje geweten en moraliteit. Hun mentaliteit was verziekt.

De Amaranti en andere ‘boeven’ zijn de extreme gevallen. Maar zoals ik eerder schreef, deze crisis gaat over mentaliteit. Niet alleen van de graaiers. Ook van mensen zonder fatsoen, ouders die hun kinderen mishandelen, zakenmensen met list en bedrog, jochies die oude mensen lastig vallen, meisjes die hoereren voor een extra zakcent.

Tweedeling in de maatschappij

Tijdens de gesprekken de afgelopen week werd duidelijk dat in het bedrijfsleven geleidelijk een tweedeling. Een tweedeling van mensen die kunnen delen, elkaar wat gunnen en bij wie een mondelinge afspraak staat, en mensen die vooral uit zijn op eigen gewin, afgunstig zijn en die mondelinge afspraken uiteindelijk naar zichzelf toe redeneren.

Niet alleen meer imaginair, want die tweedeling is er natuurlijk altijd geweest. Nee, nu ook in een soort kartelvorming. Daarbij kiezen bedrijven er voor met bepaalde andere bedrijven samen te werken omdat ze een goede mentaliteit hebben, of juist niet.

Positieve ontwikkeling (!?)

Ik hoopte natuurlijk altijd al dat de goeien zouden overwinnen. Maar sinds enige tijd weet ik het ook. Alle excessen en schijnbare negatieve berichten over excessen die nu boven water komen zijn nodig om het laatste zetje te geven aan positieve ontwikkelingen.

Tot het zich helemaal ten goede heeft gekeerd zal nog jaren duren, misschien wel twee generaties. We zitten nog in de opgaande lijn van trendsetter naar groeien. Zoals bij de productlevenscyclus. Misschien duurt het nog jaren. Het is dan te hopen dat de grafiek op zijn hoogtepunt horizontaal blijft lopen en niet, zoals bij de PLC, weer sterk daalt.

Zie ook het bericht ‘vertrapt‘ of ‘incident