Als je naar 538 luistert of Q-music dan hoor je daar regelmatig allerlei practical jokes, die worden uitgehaald door de DJ’s. Deze jokes verschillen niet van de grap die de Australische DJ’s Mel Greig en Michael Christian uithaalde met het Londense King Edward VII ziekenhuis, waar Kate Middelton is opgenomen met zwangerschapsziekte. Over de grap van de Australiërs kun je je denken wat je wilt, sommigen zullen het een goede grap vinden om aan informatie te komen, anderen vinden het wellicht smakeloos.

De Australische DJ’s Mel Greig en Michael Christian

Hoe dom  het volk is blijkt een paar dagen later. Eén verpleegster pleegt zelfmoord en het volk, miljoenen mensen, spreken hun verontwaardiging uit. Er gaat een schokgolf over Australië en Engeland. De dj’s Greig en Christian worden massaal verketterd. Ze zijn ondergedoken. Hun twitteraccounts waarop ze zich eerst nog op de dijen sloegen om hun grap, zijn gesloten na een bombardement van verwijten, beledigingen vanuit heel de wereld.

Triest dat zo’n vrouw zelfmoord pleegt. Maar daar is natuurlijk wel iets anders of meer aan de hand dan de gevolgen van een grap. De vrouw was waarschijnlijk al labiel. Of de sfeer in het ziekenhuis is zo ziek dat ze daardoor doodsangsten uitstond. Maar dat kun je de DJ’s niet aanrekenen. Je kunt ze aanspreken op andere zaken rond de grap, maar niet op dit gevolg. Als je dat zou doen, is er niets meer mogelijk. Straks pleegt een vrouw zelfmoord na het krijgen van een parkeerboete, omdat ze haar man niet onder ogen durft te komen. Moeten we de politieman dan honen.

Na het bovenstaande te hebben geschreven ging ik naar een afspraak over een initiatief voor een bouwplan. Daarbij bleken acht mensen aanwezig. Na het gebruikelijke luchtige begin van zo’n ontmoeting, over het weer en weekend, gooide ik nog even de DJ’s er in. Iedereen reageerde, maar vooral vanuit de wetenschap dat de verpleegster zelfmoord heeft gepleegd. Oftewel terugredenerend. Maar dat is zoals dat zo mooi heet ‘achteraf gelul’.

‘Als de vrouw geen zelfmoord had gepleegd, was het gewoon een goeie grap geweest’, probeerde ik de inmiddels verhitte discussie te stoppen, ‘ of wellicht geen goeie grap. En in dat licht moet je het zien.’

‘Weet je wat het probleem is’, begon één van de aanwezigen, ‘de grenzen worden steeds verder opgerekt. Het verschil tussen wat er  leeft in de maatschappij en de politici en ambtenaren die daar geen idee van hebben wordt steeds groter.’

‘Ja’, zei een ander, die me was voorgesteld als Gerard, ‘weet je hoeveel mensen zelfmoord plegen als ze een blauwe brief binnenkrijgen. Er blijken al twee keer zoveel mensen voor de trein te zijn gesprongen als vorig jaar. De belastingdienst is de grootste aanzet tot zelfdoding in Nederland. Maar daar hoor je nooit iets over. Hoe is het met die man in Schalkwijk, bijvoorbeeld, zou dat ook niet …’.

“We moeten niet alles door elkaar halen’, onderbrak zijn buurman hem, ‘René had een goed punt. Die DJ’s halen een grap uit zoals die al jaren worden uitgehaald door allerlei media. Zo’n vrouw pleegt zelfmoord en dan is het ineens de schuld van die DJ’s en is de grap niet goed meer. Als er dan miljoenen mensen gaat steigeren, dan ben ik het met René eens, het toont hoe dom het volk is.’

‘Nou ik dacht dat gisteren’, vertelde Gerard, ‘natuurlijk is het goed dat er wordt stilgestaan bij zinloos geweld. Maar dat moet wel breder worden gezien dan voetbal.’

‘Ik denk dat we nu toch een beetje doorschieten’, reageerde zijn buurman weer, ‘laat ik het samenvatten vanuit zoals ik het zie. Wanneer iemand met een geweer een supermarkt binnenloopt, dan maakt het niet uit of hij iemand dood of niet. Zo’n actie is te veroordelen, misschien of basis van strafrecht, maar in ieder geval op fatsoen. Een practical joke uithalen door je voor te doen als iemand van het Koninklijk Huis is niet leuker of minder leuk dan de grappen die iedereen uithaalt, op de radio, in de personeelskantine, rond het sportveld’.

‘Inderdaad, dat is mijn punt’, was mijn reactie, ‘het gaat om het beoordelen van de actie op zich, zonder het meenemen van de kennis over de gevolgen’.

‘Ken je die video’s van die Braziliaanse lift’, vroeg één van de aanwezigen, ‘ik kan je zeggen dat die Brazilianen zo met voodoo en dergelijke bezig zijn, en zo bang voor de dood zijn, dat het een wonder is dat daar nog geen doden zijn gevallen. Je moet ook naar cultuur kijken. Die verpleegster in Engeland was van Indiase afkomst. Het is heel …’.

‘Ok, ok, Ron’, interumpeerde de initiatiefnemer van de bijeenkomst, ‘ook daarvan kun je niet verwachten dat DJ’s in Australië er rekening mee hielden. Ik stel voor dat we nu gaan praten over de reden van deze meeting, het initiatief dat voorligt’.

Terug op kantoor zocht ik de Braziliaanse video op. Het zijn bananasplit-achtige practical jokes:
• 1. Het angstaanjagende lijk in de lift
• 2. Het spookkind in de lift
• 3. En één die bijna fout ging, de ‘prank gone wrong, almost died‘

Zie verder:
• Telefoongrappen op Youtube
• De telefoongrappen van Jack Spijkerman, ooit op CD verschenen