Gisteren ging ik in de tuin zitten tijdens de spaarzame momenten dat de zon scheen. Op het moment dat ik ging zitten dacht ik aan een vriend. We hadden onlangs een lang telefoongesprek over diverse dingen. Daarin zei hij ‘dan ga ik onrust kanaliseren in mijn luie stoel in de tuin’.

Onrust kanaliseren. Het klonk goed. Ik vertelde hem dat ik in de tuin ga zitten om even rust te hebben. Ik pak een boek, tijdschrift of krant en laat alles waar ik mee bezig was van me afvallen. Soms ook gewoon door niets te doen. Gewoon van de zon genieten, van de zachte wind die over mijn gezicht danst, van een mier die over mijn arm kriebelt.

We filosofeerden erover wat dat is, onrust kanaliseren. Vooral om te kijken of we misschien hetzelfde deden. Het kon immers zijn dat we het alleen verschillend benoemden. Of was er toch verschil.

Heel vaak merk ik dat mensen schijnbaar verschillend met dingen omgaan. Maar dat het slechts zo lijkt door hoe ze het benoemen of waar ze de nadruk op leggen.

Als ik bijvoorbeeld met meerdere problemen wordt geconfronteerd die niet lijken te rijmen, of een oplossing wil bedenken voor een complex wensenpakket van een klant, dan is er niet één manier, niet één werkwijze om tot een oplossing te komen.

Ik denk dat een groot deel onbewust gaat. Terwijl ik met iets anders bezig ben zijn mijn hersenen bezig de vraagstukken op te lossen. Ook tijdens mijn slaap gebeurt er heel veel onbewust, als mijn hersenen de lichaamsfuncties nalopen en tegelijk de gedachten van de vorige dag ordenen. Dan sta ik op met verschillende ideeën, oplossingen of suggesties die ik kan uitwerken.

Tijdens een wandeling of autorijden werkt het ook. Als ik met een ander loop of rijd zijn het vooral indrukken van buiten en het luchtige gesprek die de rust geven. Zonder per se na te denken over een probleem, lijken issues te worden geordend. Als ik weer thuis ben, op kantoor of elders flitsen de oplossende gedachten dan door mijn hoofd.

Wanneer ik alleen wandel of rijd kan ik wel eens met probleem in mijn gedachten bezig zijn. Door de afleiding van de omgeving ontstaat dan waarschijnlijk een proces waarin bewust en onbewust elkaar afwisselen. Autorijden en wandelen is voor mij rustgevend, oplossend en bevrijdend.

Overigens werkt het bij andere activiteiten ook. Activiteiten die ik min of meer zonder nadenken over de werking kan doen. Ik hoef niet na te denken hoe ik moet lopen tijdens het wandelen; hoe ik mijn ene been voor het andere zet. Douchen, scheren en dergelijke vereisen ook weinig bijzondere aandacht. Daar zal de wisselwerking tussen bewust en onbewust ook bestaan.

Als ik ergens ga zitten met een probleem, om een probleem te overdenken, dan word ik onrustig. Niet onrustig van het probleem, maar van een gevoel van onnatuurlijkheid. Ken je dat gevoel dat je met een paar mensen iets aan het doen bent en dat ze, zonder aanwijsbare reden, ineens allemaal tegelijk jouw kant op kijken. Nou, zo’n gevoel.

Intermezzo

Het woord probleem heeft voor veel mensen een negatieve lading, heb ik wel eens gemerkt. Ze hebben liever geen problemen, omdat ze het associëren met leed, verdriet en dergelijke grootheden. Maar een probleem is in mijn vocabulaire niet meer dan een tegenstrijdigheid. Koop je een boek of bloemen voor een vriendin, dat is in feite een probleem. Een kleintje, maar toch.

Natuurlijk is het probleem niet altijd direct zichtbaar. Iemand die alleen roept ‘ik heb een probleem, ik heb geen geld om mijn huur te betalen’ denkt dat geen geld hebben het probleem is. Maar dat is niet zo. Het probleem is dat de verhuurder een betaling wil. Als er geen geld is kun je wellicht een afspraak maken om op een andere manier te betalen. Het is dus wel belangrijk te zien wat het probleem is.

Een probleem, de tegenstrijdigheid, het willen of moeten kiezen tussen twee of meerdere opties of het nog moeten bedenken van de opties, kan onrust geven. Maar ik geloof er dus niet in dat iemand in de tuin kan gaan zitten ‘onrust kanaliseren’.

Het zal zo zijn als wandelen, fietsen, autorijden of zoals ik hierboven beschreef. Je gaat met je onrust in de tuin zitten. Je laat de problemen los, ook al denk je er af en toe aan, en geniet van de zon, de wind, een verhaal in een boek. En geleidelijk worden de problemen lichter of krijg je af en toe gedachten die helpen de tegenstrijdigheid op te lossen.

Houd vooral een notitieblokje bij de hand….