Eergisteren at ik bij een vriendin. Ze had een voor mij onbekend merk knoflooksaus op tafel staan. Het smaakte niet slecht, maar minder dan ik gewend ben. Ik keek op het etiket, meer terloops in het gesprek dan uit interesse. Zag ik dat goed? Een heleboel ingrediënten en slechts 2% knoflookpoeder. ‘En met dat beetje knoflookpoeder mag het knoflooksaus heten?’, vroeg ik me af.

Thuis gekomen keek ik op het etiket van mijn merk knoflooksaus. Volgens opgave van de fabrikant weer heel veel ingrediënten en ‘maar liefst’ 4 % knoflook. Geen poeder of in ieder geval niet als zodanig genoemd. Op internet keek ik naar de ingrediënten van een ander bekend merk knoflooksaus. Daar gebruiken ze 1,4 % knoflook, naast weer heel veel andere ingrediënten.

Zelf maken

Ik denk aan Jan Arie den Oudsten, een vriend die bijzonder goed kan koken. Hij maakt daarbij zelf producten, zoals de lekkerste sambal van Madam Jeannette, mosterd, mayonaise en knoflooksaus. Ook bij Ron van Schaick, de voormalig chef-kok van Oibibio, heb ik gezien hoe hij zijn eigen producten maakt. Voordeel van zelf maken: minder onnodige ingrediënten, geen E-genummerde additieven en echte, natuurlijk ingrediënten. Met uiteindelijk een veel betere smaak.

Economische overweging boven gezond

Gisteren was ik bij Cors van de Berg om zijn nieuwe zelf ontworpen huis te bewonderen. Hij is twee weken geleden, na een periode van voorbereiding, begonnen met het schrijven van een boek over voeding. ‘Heb je wel eens de etiketten van producten bekeken’, was één van zijn eerste vragen toen we het over zijn boek hadden, ‘… en dan mag je nog blij zijn als het genoemde ingrediënt echt is en geen laboratorium variant’. We hebben een gesprek over voeding, voedingsproducten, fabrikanten, commercie en dergelijke

We constateren dat het vervelende van veel producten in de supermarkten, om de A-merken zo maar even te verzamelen, is dat ze eigenlijk niet lekker zijn. Als je bewust met voeding omgaat, maar niet obsessief (want dan ga je naar een natuurwinkel) dan accepteer je dat vanwege het gemak. En als ze wel lekker genoemd kunnen worden (het blijf toch een kwestie van smaak), dan hebben ze niet de werkelijke smaak van het gekochte product. Zoals de knoflooksauzen uit de flesjes nauwelijks naar knoflook smaken. Helaas merk je dat pas als je wel het ‘eerlijke’ product eet. Bijvoorbeeld als je het zelf maakt.

‘Wellicht kunnen producenten van A-merken hun producten niet maken van natuurlijke ingrediënten omdat daarvan te weinig beschikbaar is’, opper ik. Maar doorgaans zijn het economische overwegingen, concluderen we. Chemische ingrediënten zijn nu eenmaal voordeliger en dat is belangrijker dan de klant een mooi product te bieden.

Yoghurt involutie

Ik vertel Cors het verhaal van de yoghurt, dat een farmaceut me ooit vertelde. Uit overlevering kennen we de oma tip waarbij yoghurt een huismiddel is tegen jeuk, dat helpt bij kleine brandwondjes en verzacht bij zonnebrand en dergelijke. Maar die klonterige, dikke yoghurt van oma kennen we niet meer. Eerst werd die yoghurt wateriger en geleidelijk kwam er bij wijze van spreken geen koemelk meer aan te pas. Het werd een chemisch, smaakloos goedje waar met chemische aardbeien of een andere smaak nog wat van wordt gemaakt. En de moeder met haar boekje ‘Oma tips’ giet liefdevol, zorgzaam een waterig, chemisch papje over het zonverbrande armpje van haar zoontje…

Huidkanker

Intussen vraag Cors zich af of de enorme toename van mensen met huidkanker is veroorzaakt doordat de zonkracht sterker is, we meer zonnebaden of zoiets. Of dat het wellicht komt door de chemische laboratoriumingrediënten waarmee de zonnebrandcrèmes worden gemaakt. Op internet zijn talrijke sites te vinden waar dezelfde vraag wordt gesteld en met verschillende antwoorden wordt beantwoord. Ik loop genoeg jaren mee in de marketing-/reclame om te weten hoe berichtgeving kan worden gemanipuleerd, maar na het lezen over perceptiemanagement vertrouw ik niemand meer, in ieder geval niet de grote bedrijven.

Aloë Vera

Over zonnebrand gesproken. Op La Palma kochten een vriendin en ik ooit een potje Aloë Vera. Die plant zag je daar overal en de zalf bevatte dan ook 98% Aloë Vera. Het verzachtte mijn tere, door zon verbrande huid. Maar ook een wratje dat ik jaren met me meedroeg bleek na twee dagen ineens verdwenen. We ervaarden meer bijzondere ‘genezingen’. We namen een paar potjes mee naar huis.

Toen die leeg waren gingen we op zoek in Nederland. Aloë Vera zalf bleek inmiddels in genoeg winkels verkrijgbaar, maar het percentage Aloë Vera was bijzonder laag. Toch vonden we twee zalfjes met volgens de specificaties 98% Aloë Vera. De zalf was dunner dan die van La Palma en … het werkte niet. Dus valse informatie op het etiket of commercieel gerommel met ingrediënten.

Ga voor echt

Ok, wellicht klopt het verhaal van de yoghurt niet helemaal, zal het antwoord over zonnebrandcrèmes schemerig blijven en is er een logische verklaring waarom de in Nederland aangeboden Aloë Vera niet werkte. Zeker is dat veel producten niet meer zijn wat ze waren of niet zijn wat ze zouden kunnen zijn, wat de reden daarvoor ook is.

En veel voedsel is ook niet echt lekker. Dat ervaar je dus wanneer je kiest voor ‘eerlijke’ producten en je smaak zich geleidelijk weer ontwikkelt. Wanneer je bijvoorbeeld de knoflooksaus van Jan Arie of Ron zou proeven of die van jezelf (hier een groot aantal recepten).