Afgelopen weekend heb ik met veel plezier het boekje Doodstil gelezen, geschreven door Jan Mulder. Hij schreef het speciaal voor de Maand van de Spiritualiteit. Het behandelt de stilte.

Dat doet Jan, de tafelheer van De Wereld Draait Door, in een persoonlijk verhaal waarbij hij op een leuke manier feiten en wetenswaardigheden, anekdotes, familie ervaringen, plaatsbeschrijvingen en gedachtes aan elkaar rijgt.

Feitjes en anekdotes

Het boekje bevat mooie gedachtes over stilte, sommigen van Jan zelf, enkele van filosofen, geestelijken en anderen. Jan mijmert over het Arabische spreekwoord ‘Zwijgen is een geneesmiddel tegen verdriet’.

Hij vertelt over het Orfield Laboratorium, waar Steven Orfield een anechoïsche kamer bouwde die 99,99 procent van alle geluid absorbeert .En verhaalt over de stilte van de Norton, de motor van zijn vader die maar niet wilde starten.

Jeugd in Groningen

Met de sfeertekeningen van het Groningse platteland en haar stilte herschept hij de stilte van zijn jeugd. En alles komt langs. De bizarre plaatsnamen, de jeugdervaringen in de kleine dorpen, de saamhorigheid en vooral de vergezichten. De horizonnen die vaker worden gebroken door 200 meter hoge witte palen met wieken. Jan vertelt hoe boeren en burgers voor het karretje worden gespannen van gemeenten, van progressieven die geen oog hebben voor horizonvervuiling en van de energiemaatschappijen.

Verhuizing

Hij beschrijft het geduld waarmee hij na zijn verhuizing, terug naar het Noorden, zijn tuin vorm gaf. Over de zorg en liefde waarmee hij met een schaartje een meiboom in model knipt. Maar dan gaat geleidelijk de sfeer van de eeuwenoude stilte van zijn nieuwe omgeving over in het geweld van een gemanipuleerde nieuwe werkelijkheid.

Je ziet als lezer het uitzicht vanuit zijn huis, met rondom landerijen en akkers, veranderen als de horizon wordt gevuld met windmolens, die de stilte van het Groningse land voorgoed verdrijven.

Rust en stilte komt  in alle facetten aan bod. De stilte van geen geluid, de stilte van het uitzicht dat in balans is, de aangeklede stilte als een merel de stilte bezingt.

Doodstil

En doodstil? Het is niet alleen de stilte van de dood, als alle zintuigen niet meer in actie zijn (naar Johannes van Apamea, blz 36). Het is ook een plaats in Groningen, genoemd naar de brug (til) van Doode (Doede) over het Boterdiep.

Panorama van huis Jan Mulder met links aan de horizon het groeiende windmolenpark (klik op foto voor vergroting)

Meer informatie

:

• lijst van steden en dorpen in de provincie Groningen
• lijst van plaatsen en buurtschappen op een andere manier
• Wiki over Doodstil
• Jan woont nu iets buiten Nieuwolda-Oost in de landstreek Oldambt in het geboortehuis van zijn vrouw Johanna, het voormalige huis van zijn schoonouders Jan van der Wal, (Nieuwolda, 28 Mei 1911 –  Winschoten, 3 nov. 1985)  en Johanna Slurink (Zwartsluis, 19 Okt 1914  – Winschoten, 20 dec 1999)
• Zie ook stamboom van de Familie
• Het koffietafelboek over Jan Mulder besproken in DWDD, in aanwezigheid van Jan Mulder en zijn zoons Youri en Geret (als de uitzending op website DWDD niet wordt gevonden, paar keer pagina vernieuwen)
• Filmpje op youtube waarin Jan Mulder vertelt over spiritualiteit n.a.v. boek Doodstil