Het is afgelopen vrijdag extreem rustig op de weg. En op kantoor hangt ook een angstaanjagende stilte. Iets over twaalven besluit ik bij Erik langs te gaan. Ik heb hem al een tijdje niet gezien, terwijl hij met zijn ICT-bedrijf slechts enkele straten van mij vandaan zit.

Tien minuten later laat de receptioniste me met een betekenisvol knikje weten dat ik door mag lopen. Een knikje dat ik pas kan duiden als ik de deur van Eriks kantoor open. Daar zitten al vier mannen aan de vergadertafel. Ik ken ze, de één wat beter dan de ander.

De aanwezigen

De gepensioneerde Martin was eigenaar van een steenfabriek in de buurt van Wijk bij Duurstede. Rob, een oud-bankdirecteur, laat zich nu inhuren als interimmer bij het reorganiseren van banken. Hans was wethouder of hij is het nog steeds, hij verandert nogal eens van baan en functie. Paul is directeur van een meubelfiliaalketen.

‘Ha René’, klinkt het enthousiast als ik binnen kom. Het is Paul. ‘Leuk jou ook nog even te zien op deze spontane eindejaarsbijeenkomst.’. Ik ga de kring rond, geef iedereen een hand en sta daarna waarschijnlijk even in een afwachtende houding, want Gerard zegt, ‘ga maar zitten, joh, Erik is even wat regelen’.

Hapje en drankje

Paté met cranberrysaus

Op dat moment komt Erik binnen met een dienblad. ‘Zo jongens’, daar ben ik weer het feest kan beginnen. René ik had al gehoord dat je binnen was, dus ook voor jou heb ik een bordje meegenomen. Klein hapje hoor’.

Op het dienblad balanceren een aantal, mathematisch doordacht, opgestapelde schoteltjes. ‘Ik heb even wat bij elkaar gezocht’, zegt Erik, ‘wildpaté met cranberry, een lik Americain filet met kappertjes, blokjes zalm met dille en toastjes tonijnsaus. Angela komt zo dadelijk de wijn brengen’.

Even later verschijnt de secretaresse van Erik met glazen en twee flessen witte wijn. ‘Een fantastische Gewurztraminer’, vertelt Erik terwijl hij een fles uitschenkt, ‘ik heb deze uit Stuttgart meegenomen. Misschien past het niet helemaal, maar ik vind het een frisse, karaktervolle wijn. Jongens laat het jullie smaken’.

‘Er zit ook iets van noot in’, zeg ik, wanneer ik naast me een gesprek opvang over de smaak en geur van de wijn.

‘Dat kan’, reageert Erik vanaf de andere kant van de tafel. Er ontstaat een kort gesprek over de wijn, over Americain filet (dat eigenlijk filet Americain zou moeten heten volgens Gerard) en over de blokjes zalm.

Sexboerderij langs de A2 tussen Maarssen en Breukelen

Daarna gaat het gesprek onder andere over FC Utrecht, televisie, winkelgebieden en ondernemerschap.

Gekleurde boordencrimineel

‘Wist je dat ze die man alles hebben afgenomen?’, vraagt Paul, aan niemand in het bijzonder. ‘Alles. Al zijn vastgoed. Het zijn voornamelijk kantoorpanden. Maar ook die sexboerderij langs de A2 tussen Maarssen en Breukelen. Het zal wel allemaal geveild worden’.

‘Had hij niet iets gedaan met drugs? Ik hoorde dat hij met twee containers XTC is gepakt’, zegt Rob.

‘Nee, alleen met spullen om XTC te maken’, reageert Paul.

‘Ik dacht iets over cocaïne te hebben gelezen’, brengt Erik in, ‘maar hoe dan ook. Het is zijn eigen schuld. Ik kan er geen medelijden mee hebben’.

‘Ik ook niet’, antwoorden Paul en Gerard vrijwel tegelijk.

Plukken

‘Ik ook niet ,hoor’, reageert ook Rob, ‘maar ik vind dat er wel wat meer gelijkheid mag komen in het straffen. Die man in Zwolle bijvoorbeeld is dan weliswaar niet gepakt met drugs, maar omdat hij alles in aparte projecten onderbracht en officieel niet in Nederland woont komt hij ermee weg. Hij wordt niet geplukt. Zo heet dat toch?’

‘Ja plukken’, antwoordt Gerard, ‘maar dat was toch iets met de fiscus? Dat imperium van die man wordt nu toch ook geleidelijk afgebroken?’

‘Ach, het zal er vanaf hangen hoeveel vriendjes hij heeft of nog heeft’, zegt Rob, ‘met drugs ben je klaar, maar met witte boordencriminaliteit kom je in Nederland altijd nog weg. Hoe meer geld, hoe makkelijker.’

‘Nou, dat is echt aan het veranderen hoor’, reageert Hans, ‘ik wordt op het gemeentehuis bijna dagelijks geconfronteerd met de steeds hardnekkiger onderzoeken van justitie. Ze trekken alles na, geen afdeling blijft bespaard van de overlast die dat bezorgt’.

‘Noem het maar overlast’, zegt Gerard, ‘het is toch goed dat ze die dingen serieus onderzoeken. Dat is zowel goed voor de aanklacht als voor de verdachte.’

Buitenproportionele invallen

‘Ik hoorde hoe ze bij Van Reij in Limburg zijn binnengevallen’, zegt Martin, ‘schandalig hoe daar weer iemand aan de schandpaal wordt genageld. En waarschijnlijk om niets. Gewoon omdat een paar Limburgers afgunstig zijn. Net als bij Van Leers toen.’

‘Dat denk ik ook’, zegt Gerard, ‘maar waar rook is, is vuur. Ze moeten dat wel uitzoeken’.

‘Zal best, maar ik vind het buitenproporties hoe ze het oppakken. Bovendien riekt het voor mijn naar willekeur en meten met ongelijke maten. De één mag blijven zitten, de ander wordt genadeloos hard aangepakt. Ik ben het met Rob eens dat het er vooral om gaat wie je kent’.

Oliebollen

Op dat moment slingert de deur open. Willem, een gepensioneerde ondernemer, komt luidruchtig binnen. Hij heeft twee grote zakken bij zich. Door het papier zie ik de herkenbare vetvlekken van oliebollen. ‘Zo mannen’, begint Willem, ‘toen ik beneden hoorde dat jullie hier zaten ben ik nog maar even langs de bakker gereden’.

Hij maakt een rondje om de tafel, waarbij hij handen schudt en iedereen de gelegenheid geeft een oliebol uit de zak te pakken. ‘Ik heb ook poedersuiker’, zegt Willem, terwijl hij een paar blauwe zakjes omhoog houdt, ‘maar ik weet niet of Erik jullie geknoei op prijs stelt’. Erik maakt een gebaar en toont in zijn gezichtsuitdrukking dat hij geen spelbreker wil zijn in de spontane actie van Willem. Deze werpt iedereen daarop een zakje toe.

Niet de gehele foto uit de Telegraaf. Van Erkel zit hier derde van rechts. De zwaaiende vrouw rechts is Alberdine, de vrouw van Möllenkamp, die zelf buiten beeld naast hem zit.

Direct nadat hij is gaan zitten trekt Willem een krantenknipsel uit zijn zak. ‘Hebben jullie deze al gezien? Stond vanmorgen in de Telegraaf. Een foto van die fraudeur van Rochdale met onze van Erkel, feestvierend in Spanje.’

Mollenvanger en vriendjes

‘Ja’, zegt Martin, ‘ik heb het gezien. We hadden het er net over. Nou ja niet over die Möllenkamp specifiek, maar over hoe je in Nederland je straf ontloopt of juist niet. En welke willekeur daarbij lijkt plaats te vinden’.

‘En dat je vriendjes moet hebben’, vult Gerard aan.

‘Dat bedoel ik’, gaat Willem verder, ’Arie zijn vastgoedbedrijf is failliet, maar meneer en mevrouw rijden nog heerlijk rond in hun Rolls Royces, Bentleys en Ferrari’s. Dat prachtige pand waar Nawon in zat, aan de Archimedeslaan, is inmiddels al drie keer van eigenaar veranderd. En nu zit hij daar feest te vieren met die Mollenvanger’.

‘Möllenkamp’, verbetert Hans, ‘Hubert Möllenkamp’.

‘Ja, ja, het zal wel. Maar ik zeg je, de man zit volgens het artikel te wachten op een naheffing van de belastingdienst. Nou ik zal je zeggen hoe dat straks gaat. Hij krijgt een boete opgelegd, maakt een betalingsregeling en betaalt twee keer. Die komt weer met een schijntje weg. Net als die oplichter in Rotterdam, die Staal.’

De wet

‘Dat is de wet, Willem’, zegt Erik, ‘jongen je zit je helemaal op te winden. Voor jou geen witte wijn meer hoor’.

‘De wet, de wet. Is het de wet dat die mensen de boel belazeren en er mee weg kunnen komen’.

‘Nee, natuurlijk niet’, beantwoordt Hans de retorische vraag, ‘maar op basis van die wetten kunnen de dingen die zij deden in hun toenmalige functie niet worden aangepakt’.

‘Nou dan wordt het hoog tijd dat die wet en andere wetten worden aangepast’, reageert Willem nog steeds met stemverheffing.

‘Die worden ook aangepast, maar dat heeft tijd nodig. En ja, helaas ontlopen Staal en anderen die zichzelf verrijkten waarschijnlijk hun straf.’

‘Die Mollenman werd nota bene bijgestaan door een oud-politicus’, gaat Willem verder,’een ex-staatssecretaris van Financiën’.

Eigen belangen

‘Ja, dat zal Willem Vermeend wel zijn’, zegt Paul, ‘ik heb daar ondernemers in het Rotterdamse regelmatig over horen praten. De man heeft goede dingen gedaan op Financiën en is daar nog steeds graag gezien, maar daarnaast wist hij zijn positie goed voor eigen doeleinden te gebruiken.’

‘Hoe het ook afloopt met die Möllenkamp, met van Erkel of Staal’, zegt Martin, ‘het is duidelijk dat er iets moet veranderen. Dat zulke mensen nog mee wegkomen is frustrerend. Vooral voor mensen die wel hard moeten werken om een beetje luxe te hebben of voor bijvoorbeeld de alleenstaande moeder die door deurwaarders, belastingdienst en anderen wordt achterna gezeten voor een paar rotcenten’.

‘Voor mensen die een paar honderd euro schuld hebben en er nooit meer uitkomen omdat er rentes, boetes en andere lasten bijkomen.’, vertelt Hans, ’Dat is inderdaad schrijnend. Ik krijg ook dat bijna dagelijks op mijn bordje’.

Ik heb weinig gezegd tijdens het laatste onderwerp. Om te voorkomen dat deze eindejaarsbijeenkomst te veel richting negatieve crisispraat gaat, zeg ik kijkend naar Willem ‘Hé appelflap, heb je nog een oliebol voor me’. Iedereen lacht.

‘Ja appelflap’, zegt Erik, ‘doe ons nog een oliebol, dan haal ik nog wat wijn en schenk ik de glazen nog een keer vol.’

Willem gooit quasi boos een blauw zakje poedersuiker naar me. Er wordt gelachen en ik weet dat we op een ander onderwerp overgaan.