Gisteren zijn weer verschillende prijzen verhoogd. Iedereen doet daar aan mee. Niet alleen de overheid met bijvoorbeeld de brandstofaccijnzen. Ook bij de broodjeszaak waar ik af en toe een broodje haal tussen de middag is alles 10 eurocent duurder. 10 eurocent klinkt als niets. Mijn accountant zou zeggen ’300 van die dubbeltjes is 30 euro’.

We zijn inmiddels helemaal gewend aan de euro. Toch hoor ik nog wel eens van mensen dat ze naar guldens terugrekenen. Zelf doe ik dat af en toe. Soms omdat een prijs me verwonderd, soms uit interesse.

Vorige week bracht ik het naar guldens terugrekenen ter sprake in een gesprek met een paar vrienden. Ik had de zaterdag ervoor de Volkskrant gekocht in een kiosk. Het kostte 3,50 euro. Dat is 7,70 gulden (volgens de oude formule 2 x de euro + 10% van de gulden). Ik trok er verder geen conclusies uit, maar was benieuwd naar de reacties.

Het bleek dat we allemaal op de vreemdste moment naar guldens terugrekenen. En allemaal inderdaad vanuit interesse, verwondering of soms verontwaardiging.

We maakten ons geen van allen druk wanneer het soms wat extreem bleek uit te vallen. Salarissen en dergelijke zijn immers ook aangepast aan de euro. Volgens deskundigen die dat onderzochten zijn de inkomsten (salarissen e.d.) gelijkelijk meegegaan met de veranderingen in uitgaven en prijzen van producten. Wanneer de guldenprijs van een product 2,20 was en nu 1 euro (uitgave), zou een inkomend salaris van 2200 gulden nu 1000 euro moeten zijn.

Dat klopt niet helemaal. De salarissen zijn omgerekend hoger geworden, volgens mij. Het lijkt er zelfs op, denk ik zonder het na te kijken, dat iemand die vroeger 2200 gulden verdiende nu op 2200 euro zit. Ok, we zijn inmiddels tien jaar verder. Jaren met extreme groei en grijp en een paar jaartjes neergang.

Er zijn meer factoren waarmee je rekening moet houden bij een echt vergelijking. Maar als ik de salarisgegevens erbij pak bij het CBS (Centraal Bureau Statistiek) of zo’n organisatie, dan lijken de salarissen echt veel hoger uit te vallen dan de omrekening met de 2,2 formule.

Uiteindelijk zal het er op neer komen dat sommige producten in verhouding tot het huidige salaris veel duurder zijn geworden en andere producten goedkoper. Denk aan bruin- en witgoed apparatuur, vakantie en levensmiddelen. Die zijn, intuïtief beschouwend, volgens mij ruim goedkoper geworden. Terwijl producten waar accijnzen op zitten extreem duurder zijn geworden, evenals belastingen. Het laatste biertje dat ik in guldens afrekende kostte 2,50 gulden en nu ruim 2,75 euro.

Maar zoals ik ooit tegen een vriendin zei, ‘Ik ben René. Hou eens op me te vergelijken met je vorige vriend’, zo moeten we ophouden naar het gulden verleden te kijken en onze blik richten op de toekomst. Helemaal aan het begin van zo’n mooi nieuw jaar…

Meer informatie:

• Over modaal inkomen en de toename vanaf 1970
• CAO-lonen indexcijfers op website CBS
• PDF van inkomensontwikkeling (bij 25 jaar inkomensonderzoek CBS)