Er staan berichten op deze site die nog regelmatig terugkomen in gespreken met collega’s. Afgelopen week zei Hans, voormalig hoofd marketing van een groot telecombedrijf, ‘René, ik las je stuk over ideeën door verwondering. Ik ben benieuwd wat je van starters vindt. Daar zul je ook wel een uitgesproken mening over hebben’.

‘Ik denk dat ik daar wel iets over kan zeggen’, begon ik voorzichtig. ‘Niet alleen omdat ik twee klanten heb die voor startende ZZP’ers werken. Ik heb zowel over activiteiten van die ZZP’ers als over de twee klanten, die ook starters zijn, nagedacht’.

‘En vergeet je eigen ervaring niet’, bracht Hans in, ‘in die vijfentwintig jaar als zelfstandige met meerdere bedrijven heb je van alles  meegemaakt’.

‘Precies, dat wilde ik zeggen. Mijn eigen ervaring als zelfstandige en het zien van de fouten van anderen, die ik daardoor niet hoefde te maken’.

Hans knikte.

‘Maar je wilt een uitgesproken mening. Ik zal je vertellen wat ik tegen mensen zeg die voor zichzelf willen beginnen. Als je ondernemer bent heb je een drive en een doel. Ik raad mensen af naar de Kamer van Koophandel en dergelijke instanties te gaan. Als ze toch willen gaan adviseer ik ze de informatie te relativeren en te vergeten.

Dat geldt overigens ook voor de verhalen van journalisten en adviezen van mensen in loondienst. Zij hebben alles over ondernemerschap uit de derde hand. Zelf durfden ze de sprong naar zelfstandigheid vaak niet te maken. Beschouw hun adviezen en verhalen als verdacht. Een deel van hun informatie is oprecht en kan kloppen, maar met een ander deel willen ze je van je ondernemerschap houden want die herinnert ze aan hun eigen angst waardoor ze niet voor zichzelf begonnen’.

‘Ja, ik herken dat’, zegt Hans lachend, ‘als je naar de KVK luistert begin je nooit en die journalisten…’.

‘Ach, het is wellicht goed bedoeld. Maar bij de KVK is het ook gewoon veel te veel informatie. En met het meeste daarvan krijg je nooit te maken. Een ondernemer lost problemen op als ze zich voordoen, die moet je niet belasten met op al die mogelijke beren die op hun pad kunnen komen’.

‘Die hebben al genoeg aan hun hoofd’.

De rest van mijn antwoord had ongeveer deze strekking

:

Er zijn verschillende soorten starters. De één heeft een idee en wist altijd al dat hij het als zelfstandige naar de markt zou brengen. De ander is tegen een leuk product aangelopen en wil dat verhandelen. Weer een ander heeft een nieuwe dienst of begint in een bestaande beroepsgroep.

De belangrijkste tip is ‘ga naar buiten en zoek je afnemers’. Veel starters, maar het geldt ook voor bestaande ondernemers met een nieuw product, kijken naar hun product. Daar zit mogelijk iedereen op te wachten, en daardoor denken ze dat het vanzelf gaat. Maar het gaat nooit vanzelf. Nooit.

Rolls Royce uit 1920 met slinger.

De starter moet altijd echt een start maken. Hij moet zijn onderneming een zet geven. Bijna altijd moeten ze daarbij iets overwinnen, bijvoorbeeld luiheid, angst, kennisgebrek. Daarna moeten ze altijd zelf de eerste slinger geven, zoals bij de eerste auto’s die met een kruk werden aangeslingerd.

Welke eerste stap wordt gezet hangt af van het product en de creativiteit van de ondernemer. Ik las ooit een mooi boek over de start van nu bekende popbands. Daarin stond dat ze eerst een basis van fans creëerden. Ze traden op voor vrienden en familie. Het was een vlekje, dat als een olievlek steeds groter werd.

Alle bedrijven beginnen met een kleine basis klanten, afnemers, gebruikers. Journalisten en adviseurs zonder eigen ondernemerservaring komen altijd met verhalen over en adviezen voor gevestigde bedrijven. Maar ze vergeten dat iedereen, elk bedrijf, klein begon. En dat het er in het begin om gaat als ondernemer zelf een echte start te maken, vanuit heel andere problemen en inzichten dan de specifieke ondernemersproblemen waar je later mee te maken krijgt.

Tijd en aantallen

Wanneer de starter de persoonlijke weerstanden heeft overwonnen (luiheid, angst e.d.), gaan de tijd en de aantallen tegenwerken. Het gaat te langzaam in de ogen van de starter. Als het zaadje is gelegd heeft het echter tijd nodig te ontkiemen.

Ik zie het ook telkens weer bij klanten die met iets nieuws beginnen of een nieuw product hebben. Het duurt ze te lang en ze hebben de neiging hun strategie steeds bij te stellen. Niet doen, gewoon doorgaan met het starters realisme dat de eerste stappen zwaar zijn.

Zelfs Bill Gates ging kort na de start van Microsoft terug naar school omdat hij het ondernemerschap niet meer zag zitten. Maar daarna zette hij de noodzakelijke eerste stappen om de basis te creëren. Hij creëerde een basis van eerste gebruikers, waarna er nog velen volgden.

Bij ‘ideeën in verwondering’ schreef ik dat het verstandig is vanuit je eigen problemen te denken. Dat geldt ook voor de eerste stappen. Ga uit van jezelf. Wanneer je een onderneming start vanuit een eigen probleem weet je waarschijnlijk al waar je klanten zitten. Als dat niet zo is gooi je een balletje op en kijk je hoe de balletjes terugkomen.

Toen Ben Silbermann van Pinterest gebruikers zocht, deed hij een ongerichte, brede lancering. Daarop kreeg hij vooral veel enthousiaste reacties van mensen die geïnteresseerd zijn in vormgeving en design. Daar ligt mijn startersgroep, realiseerde hij zich. Hij ging naar congressen en symposia van ontwerpers om zijn doelgroep te ontmoeten. De rest is geschiedenis.

Starters realisme is weten dat geen enkel bedrijf succesvol werd zonder dat de initiatiefnemer zelf de eerste echte startersstap maakte en doorzette, ook wanneer het allemaal niet snel leek te gaan.