Bij de eerste modellen van de typemachine botsten de traag functionerende letterstangetjes vaak tegen elkaar, ook haakten ze soms achter elkaar. Daarom werd een lettervolgorde bedacht waarbij de snelheid van typen naar beneden werd gebracht. De A kwam onder de trage pink, de E onder de onhandige middelvinger. Het bovenste rijtje letters vormde de letterreeks QWERTY.

De techniek van typemachines verbeterde en het mechanisme werd zelfs vervangen door ons huidige toetsenbord. Inmiddels is allang bewezen dat er veel slimmere lettervolgorden zijn, volgorden waarmee de typesnelheid aanzienlijk verbetert. Toch blijven we vasthouden aan een oplossing uit 1875.

QWERTY-syndroom

Vanmorgen dacht ik om vele redenen dat we wellicht leiden aan een Qwerty-syndroom. We bedenken oplossingen, maar kijken daarna niet meer naar de oorsprong. We zouden ons telkens moeten afvragen, waar lag het probleem en waarom is toen die oplossing bedacht? Bestaat dat probleem nog. Zo niet, is de oplossing nog steeds relevant of nodig?

Ik kan me best voorstellen dat we die vragen niet zo maar stellen. Maar telkens wanneer zich een nieuw probleem voordoet zouden we de vragen wel moeten stellen. Want het Qwerty-syndroom zorgt voor een opstapeling van niet relevantie bijzaken die ten koste gaan van de hoofdzaak.

Brood

Het Qwerty-syndroom duikt overal op. Op vele terreinen is het te zien. Vanmorgen dacht ik aan brood. Om de één of andere reden zijn daar ooit smaakversterkers in gedaan. Later was er een nieuw probleem en werd een ander additief toegevoegd en zo voort. Inmiddels is ons brood allang niet meer natuurlijk, omdat er wel dingen aan werden toegevoegd, maar nooit verwijderd.

Het zit vol toevoegingen die wellicht helemaal niet meer nodig zijn of waarvan het geen kwaad kan ze weer eens tegen het licht te houden. Haal oude, niet meer relevante oplossingen uit het verleden eruit. Dan krijg je weer natuurlijk brood, waar hooguit additieven in zitten die op dit moment nodig zijn.

Overal aanwezig

Het Qwerty-syndroom bestaat overal. Ik heb het gezien bij bestuurlijke processen, bij het zoeken naar technologische oplossingen, in de fabricage en samenstelling van producten. Als het om een fiets of boek gaat is het wellicht geen probleem dat er een redundantie aan niet meer relevante oplossingen in verwerkt is, maar bij voedsel en soortgelijke producten is het vervelend.

Ik ga het Qwerty-syndroom niet sociaalpsychologisch verklaren. Het zal wel iets met de aard van mensen te maken hebben. Ik wil alleen zeggen, houd rekening met het Qwerty-syndroom: kijk af en toe eens naar de oplossingen die zijn bedacht en verwijder ze als ze niet meer nodig zijn. Voor mijn part noem je het ‘back to basic’.