Sensitiviteit en specificiteit zijn termen uit de medische diagnostiek. Ze bepalen de waarde van een test. Uit de woorden zelf zijn de definities al te begrijpen: sensitiviteit geeft de mate van gevoeligheid van een test, specificiteit geeft aan hoe specifiek een test is. Beide grootheden worden aangegeven in percentages.

Zoals ik een paar weken schreef ga ik tegenwoordig elke ochtend naar de sites ‘beter spellen’, ‘Ok Engels’ en ‘beter rekenen’. Daar doe ik de testjes die ik beschouw als een leuk begin van de dag, zinvol door de herhaling van oude, wellicht wat weggezakte taalkennis en soms ook verrassend vanwege het onderwerp of mijn eigen gedachtegang.

Dat laatste had ik gisteren bij het sommetje over sensitiviteit en specificiteit. Ik had de termen wel eens gehoord en er zijn ook films waarin het ter sprake kwam, zoals Outbreak. Maar ik ben nooit bezig met de toepassing van medische of epidemiologische diagnostiek. Dus de wijze van berekenen was nieuw voor me en ik weet niet of dat per se noodzakelijk is, wellicht dat wiskundige kennis op VWO-niveau voldoende is.

De som van ‘beter rekenen’

Er is een test waarmee de aanwezigheid van een bepaalde bacterie in het bloed kan worden vastgesteld. De test kent twee mogelijke uitslagen: besmet of niet-besmet. De sensitiviteit van de test is 90%, de specificiteit is ook 90%. Het eerste betekent dat 90% van het besmette bloed ook werkelijk besmet is, het tweede dat 90% van het niet-besmette bloed ook daadwerkelijk niet-besmet is. De bacterie komt bij 1% van de bevolking voor.

Een patiënt ondergaat de test. De uitslag is ‘besmet’. Hoe groot is de kans dat hij daadwerkelijk besmet is? (het antwoord mag worden afgerond)

Mijn beredenering

De volgens mij logische eerste gedachte kwam nuchter voort uit de gegeven informatie dat 90% van de besmette personen ook daadwerkelijk besmet is. Een patiënt waarbij de test is uitgevoerd en die ‘besmet’ blijkt, zal met 90% zekerheid ook daadwerkelijk besmet zijn. De specificiteit, die volgens de gegeven informatie gaat over het label ‘niet-besmet’ leek me niet relevant want de patiënt was besmet.

Was de informatie over specificiteit overbodige informatie, evenals de informatie over de 1% van de bevolking. Wat maakt het uit, dacht ik, wat het landelijke cijfer is als de uitslag voor de patiënt al vaststaat, hij is besmet. Als jij bent gezakt voor een examen is het immers ook irrelevant te weten dat in Nederland 23% van de deelnemers voor datzelfde examen is gezakt.

Jouw antwoord

Wat is jouw antwoord op de vraag: Hoe groot is de kans dat de patiënt daadwerkelijk is besmet?

Na verzenden ontvang je direct het juiste antwoord en uitleg daarbij.
(je mailadres wordt direct verwijderd uit de database).