Gisteren was ik bij Paul, een goede vriend waar we met een vriendenclubje zaterdagochtend koffie drinken. Gisteren waren Paul en ik alleen. We bespraken diverse onderwerpen terwijl op de achtergrond Brava TV te horen en te zien was. De klassieke zender toonde het Berliner Orchestra met het tweede Pianoconcert van Rachmaninoff.

‘Wist je dat die muziek een rol speelt in de film “The Seven Year Itch” met Marilyn Monroe?’, vraagt Paul, terwijl hij naar zijn DVD-kast loopt. Hij zoekt en pakt even later de DVD tevoorschijn. Kort daarna glijden de prachtige Technicolor beelden over het scherm.

Irma la Douce

‘Ik heb ze allemaal, de films van Billy Wilder’, zegt Paul. Hij pakt weer een doosje uit de kast. ‘Kijk “Irma la douce”, de spraakmakende film over het Franse hoertje. Het was in 1963, vijftig jaar geleden, best een gewaagde film. De seksuele en culturele revolutie begon en hoewel de film enthousiast werd ontvangen waren er ook veel mensen die er schande van spraken’.

‘Marilyn Monroe speelt daarin toch niet, is het niet Shirley MacLaine die de hoofdrol heeft?’, vraag ik.

‘Ja Shirley MacLaine speelde het hoertje, netjes gekleed en daardoor wellicht sensueler dan wanneer ze naakt in beeld zou zijn. Na de film werd de voornaam Irma direct nauwelijks meer ingeschreven bij de geboorte van een meisje. Als ik de naam Irma hoor weet ik dat de kans groot is dat het een vrouw is die ouder is dan vijftig’.

‘Is dat zo? Da’s een leuk gegeven. Net zoiets als de naam Dolf na de oorlog minder voorkwam omdat het van Adolf is afgeleid’.

‘Ja, en Maria bijvoorbeeld komt nu minder voor sinds het geloof hier minder belangrijk werd. In tegenstelling tot religieuzere landen’.

Irma, populaire naam

Thuisgekomen ga ik naar de website van het Meertens Instituut. Daar doen ze onderzoek naar taal en ritueel in het dagelijks leven. Ze hebben onder andere ook uitgebreide gegevens over namen. Bij het websiteonderdeel Nederlandse Voornamenbank type ik de naam ‘Irma’.

In de grafiek die verschijnt zie ik dat deze voornaam juist op zijn hoogtepunt was in 1965, twee jaar nadat de film in Nederland in de bioscoop kwam. Daarna werd de populariteit van de naam Irma minder, maar geleidelijk. Niet zo stijl als ik na de uitspraak van Paul zou verwachten.

Het Meertens Instituut is een gerenommeerde organisatie. Ze hebben ongetwijfeld toegang tot de meest betrouwbare en grootste hoeveelheid informatie, zoals gegevens van de burgerlijke standen en CBS. Ik neem daarom aan dat hun informatie het meest accuraat is. Dat zeg ik omdat er meerdere lijstjes op internet staan van meest voorkomende voornamen. En die lijstjes verschillen nogal. Ik verdiep daar verder niet in.

Wesley

Wat wel leuk is nog even wat namen in te typen om bepaalde tendensen te zien of tijdelijke populariteit. Ik zie de naam Wesley op de voorpagina van de sportkrant. Eens kijken. Die naam blijkt pas vanaf 1977 in gebruik en er waren 221 jongens die dat jaar Wesley werden genoemd. De piek lag in 1990 met 731 ingeschreven Wesley’s.

Arjen

Als we dan toch met voetbal bezig zijn ook maar even naar Robben’s voornaam kijken. De naam Arjen komt al heel lang voor. De statistiek begint bij 1880, toen waren er 28 ouders die hun pasgeborene Arjen noemden. In de statistiek vallen ook de Adrianen onder deze naam, als ik de toelichting goed interpreteer. In 1971 lag  het hoogtepunt met 212 aanmeldingen van de geboorte van een Arjen, een jaar later lag het hoogtepunt van Arjan met 495 inschrijvingen. Die naam komt echter pas sinds 1946 in Nederland voor.

Robin

En dan mag Van Persie natuurlijk niet achterblijven. Van die naam is de eerste vermelding bij het Meertens Instituut in 1942. Ik kan me nauwelijks voorstellen dat er voor de oorlog geen Robins waren. Het is bovendien zowel een jongens- als meisjesnaam. Ok, Batman en Robin is een jaar voor de oorlog in Amerika bedacht en wellicht hier nog niet doorgedrongen. Maar het verhaal van Robin Hood is al bekend vanaf 1377, in 1912 was er een film. Je zou toch denken dat minstens een paar kinderen in Nederland Robin zijn genoemd vóór 1942.

René

Ok, ook maar even bij Van der Gijp kijken, haha. De voornaam René wordt in 1897 negentien keer aangemeld bij de Burgelijke Stand in Nederland, dat is overigens een schatting. Het hoogtepunt lag in 1964 met 1552 inschrijvingen en daarna daalt het tot er vorig jaar nog slecht zeven werden aangemeld.