De grondtoon van landen in Europa
De voordelen van Europa zijn voor veel mensen wel duidelijk en de nadelen ook. Maar waar ligt het echte struikelpunt bij Europa. Een struikelpunt waardoor bijvoorbeeld een vergelijking met de Verenigde Staten van Amerika mank gaat. Een struikelpunt omdat Europa niet te verenigen staten heeft. Het komt door de grondtoon.
Mensen die al direct begrijpen wat ik bedoel zeggen dan dat er culturele verschillen zijn. Maar wat is cultuur? Dat woord wordt op zo veel manieren uitgelegd. Feta hoort bij de Griekse cultuur, klompen bij de Nederlandse. Of als we cultuur anders invullen dan is Goethe Duitse cultuur en Voltaire Frans. Culturele verschillen zijn niet het probleem.
De grondtoon van een land
Het struikelpunt zit veel dieper, namelijk in de grondtoon van een land. De grondtoon is de frequentie waarop het land trilt, vanzelfsprekend figuurlijk. Wanneer ik de analogie doortrek komen ook begrippen als resonantie en compositie in beeld.
De grondtoon van een land heeft verder niets te maken met natuurkunde of muziekleer. Het is de verzameling uitgangspunten, indrukken, meningen, beleidsmaatregelen en dergelijke waardoor iemand als Annemarie Jorritsma zegt: ‘Frankrijk is een mooi land, maar er zouden geen Fransen moeten wonen’. Het is de generalisatie over een land, zoals alleen een buitenstaander die kan maken.
Een voorbeeld
Er zijn vele voorbeelden te geven om de verschillende grondtonen van landen te omschrijven. Ik zal een voorbeeld geven door twee landen tegenover elkaar te zetten; vanuit mijn idee dat we in het algemeen voorzichtig moeten zijn en tegelijk vanuit Nederland veel krachtiger de verschillen moeten onderkennen en benoemen.
Duitsland
Duitsland is wellicht de enige echte economische grootmacht in Europa. Maar vanaf het einde van de Tweede Wereldoorlog stelt het zich bescheiden op. Ze is terughoudend in haar spel op het wereldtoneel. Ze laat minder van zich horen dan je op grond van haar economische macht zou verwachten. Helemaal voorzichtig is ze met het inzetten van militairen, zelfs bij gezamenlijke acties van bijvoorbeeld de NAVO. De naweeën van WO II zijn daarin nog voelbaar en het is pas sinds kort dat daar enige verandering in komt. Dat Duitsland haar bescheidenheid van zich af gooit.
Frankrijk
Frankrijk aan de andere kant is ooit een grootmacht geweest. Het is erg gericht op zichzelf; het is chauvinistisch en nationalistisch. Wanneer Frankrijk spreekt over Europa dan spreekt het vanuit die nationaliteit. Het succes in het verleden heeft Frankrijk verzwakt en ze kijkt met ontzag en met rivaliteit naar Duitsland.
Toen Duitsland nog in haar schulp zat, schurkte Frankrijk tegen Duitsland aan. Maar nu Duitsland geleidelijk haar boetekleed laat vallen komt Frankrijk in het nauw. Ze gaat meer naar de zuidelijke landen hangen om daar steun te vinden om haar positie, en gevoel van macht, te behouden.
Conclusie
Frankrijk zal altijd haar nationalistische kijk op de haar omringende wereld behouden. Ze is bij Europese kwesties naar binnen gericht. Terwijl Duitsland, evenals Nederland overigens, naar buiten is gericht. Daarbij kijkt Duitsland zelfs buiten Europa, maar wil het vooral een sterk, stabiel Europa. Niet in militaire of politieke zin sterk, maar economisch. Etc.
Al met al was het al moeilijk genoeg toen er een paar landen waren. Nu er steeds meer landen bijkomen, zal het steeds moeilijker worden een verenigd Europa te maken. Op papier lukt het wel, een handtekening is snel gezet, maar in de praktijk …
Een willekeurig bericht
Ik schrijf op deze site over allerlei onderwerpen. Soms is het heel persoonlijk, soms vooral informatief of beschouwend. Hieronder een willekeurig bericht uit ruim 2000 berichten.