Ik moest vanochtend denken aan de poep van Robben. Dat komt dorodat ik een kleine maand geleden het boek ‘Allemaal beestjes’ van Job de Vrieze las. Een buitengewoon interessant en aantrekkelijk geschreven boek over micro-organismen, met name bacteriën. Vanuit meerdere invalshoeken bespreekt De Vrieze de relatie tussen mens en bacterie.

Na het lezen had ik diverse ideeën over de toekomst, nu antibiotica terecht steeds minder goed werkt (ik zeg terecht omdat we moeten samenwerken met onze micro-organismen, in plaats van ze te bestrijden). Dat de farmaceutische bedrijven, geholpen door overheden, nog vasthouden aan antibiotica (bestrijding) in plaats van te werken aan probiotica is logisch. Zij willen koste van kost hun huidige miljarden nering beschermen.

Wanneer ik de krant open sla is er elke dag wel een artikel waarbij ik weer aan het boek moet denken; met name aan één van de vele voorbeelden waarmee De Vrieze het onderwerp illustreert.

De poep van Robben

Vanochtend dacht ik bij het lezen van de sportbijlage aan de poep van Robben. Dat komt doordat De Vrieze het onderzoek van Max Nieuwdorp beschrijft.

Nieuwdorp werkte in 2006 als co-assistent op de afdeling interne geneeskunde van het AMC werkte. Op zijn afdeling lag een 81-jarige vrouw die was opgenomen met een urineweginfectie. Ze was sterk vermagerd, had hoge koorts en doorligwonden. ‘Opgegeven’, zei de dienstdoende arts.

Nadat artsen haar met antibiotica behandelde werd de vrouw ook nog besmet met de resistente ziekenhuisbacterie, de Clostridium difficile. Deze veroorzaakte een ernstige ontsteking in haar dikke darm.

Fecale transplantatie

Nieuwdorp trok zich het lot van de vrouw aan en gaf haar een fecale transplantatie; ik noem het een poep transfusie. Hij onderzocht de poep van haar zoon op gevaarlijke micro-organismen. Toen deze poep goed bleek, verdunde hij het in een zoutoplossing en mengde het in een blender tot een vloeibare brij. Daarna spoelde hij de darmen van de vrouw leeg met een zoutoplossing en bracht de poepbrij van haar zoon via een plastic slang door de neus van de vrouw in haar dunne darm.

Kort daarna liep ze gezond het ziekenhuis uit. Nieuwdorp behandelde daarna nog enkele mensen, waarvan allen op één na genazen van hun darmklachten.

Poep van de fitte Robben

Arjen Robben is superfit. Stel je voor dat je aan een infuus ligt waarbij zijn poepbrij in je dunne darm sijpelt. Je gaat er niet goed van voetballen, maar er zullen wel heel veel andere interessante dingen gebeuren. Want hij zal ongetwijfeld gezonde poep hebben.

Een voorbeeld. Het is gebleken dat mensen met obese dunner werden wanneer ze poep van dunne mensen getransplanteerd kregen. De Vrieze beschrijft dat kort in zijn boek. Maar er zijn inmiddels meerdere rapporten over verschenen. En ook populair wetenschappelijke bladen besteedden er aandacht aan (zoals in ‘wetenschap in beeld‘).

Bij de poep van Robben en (darm)bacteriën zijn nog wel enkele kanttekeningen te maken. Het is bijvoorbeeld gebleken dat beweging heel goed is, de bacteriën functioneren dan beter. Te weinig bewegen, maar ook te intensief bewegen, werkt echter averechts.

Vingerafdruk van bacteriën

Ook is nog helemaal niet goed in kaart gebracht welke mix van micro-organismen het beste werkt. Het blijkt dat geen enkel mens dezelfde bacteriesamenstelling heeft. Zelfs bij een eeneiige tweeling verschilt deze. De populaties van micro-organismen op en in ons lichaam is als een vingerafdruk, alleen verandert deze van tijd tot tijd.

Met andere woorden, de poep van Robben kan heel veel goede bacteriën bevatten van enkele soorten, maar in het geheel weinig soorten. Het is ook mogelijk dat Robben’s poep slechts enkele heel goede bacteriën bevat, maar daarvan dan heel veel. Zo zijn er nog veel meer mogelijkheden, waar de wetenschappers nog niet uit zijn. Uiteindelijk is het lichaam een complex apparaat waarin een continue interactie plaatsvindt tussen micro-organismen, cellen, bloed, het immuunsysteem en dergelijke.

Dragee ‘Robben’s shit’

Maar als de poeptransplantatie gunstig uitpakt bij een vrouw van 81 en de vele patiënten die Nieuwdorp daarna hielp, dan kan het geen slecht idee zijn de poep van Robben als transfusie in te zetten. Of de bacteriën in zijn poep te gebruiken om ze te kweken. Dan kunnen ze in de toekomst de markt op met een gemakkelijk in te nemen dragee ‘poep van Robben’. Vanzelfsprekend wel met een fris luchtje en een lekker smaakje.

Zie ook ‘dag van het poepen‘, ‘eerst even poepen in de ochtend‘ of ‘check je poep‘