Het huisje van de vrienden omcirkeld. Op de voorgrond Antraigues

Enkele weken geleden schreef ik over Antraigues, het dorpje in de Ardèche in Frankrijk. Afgelopen week werd ik gemaild door Anton van Rijswijk. Ik kende hem niet. Hij heeft al lange tijd een huisje in de buurt van Antraigues en komt daar regelmatig.

Mijn foto kwam hem bekend voor en hij vroeg zich af of we elkaar kenden vanuit Antraigues. Dat bleek niet zo te zijn. We spraken natuurlijk uitvoerig verder over het bijzondere plaatsje waar ik tot tien jaar geleden regelmatig kwam.

Antraigues sur Volane

Goede vrienden hadden een huisje in Antraigues, aan de voet van de heuvel in een vallei die Gamon heet. Ik ging er regelmatig heen buiten het hoog seizoen. Het was een bijzonder dorp. Een dorp waar het leek of de tijd had stilgestaan. Nadat ik er enkele keren was geweest kende ik vaste dorpelingen en dat maakte het extra leuk.

Antraigues gezien vanaf het landgoed Gamon met rechts het terras van het huis van de vrienden waar ik regelmatig was.

Antraigues was, en is dat wellicht nog wel, een kunstenaarsdorp. Veel schilders en beeldhouwers hadden er huizen in de omgeving. Zij kwamen ’s avonds naar het dorp om te eten of drinken in de drie restaurants op het plein. Televisiepresentatoren, acteurs en andere bekende Fransen hadden er een tweede huis, naast hun hoofdverblijf in Parijs. Daardoor werd het dorpje ook wel ‘klein Saint Tropez van de Ardèche genoemd. Ik kende geen van die BF’ers.

Jean Ferrat

Alleen de chansonnier Jean Ferrat zagen we vrijwel dagelijks, als hij aan het eind van de dag in het dorp zijn spelletje Petanque kwam spelen. Hij woonde permanent in de omgeving en was ook een tijdje loco-burgermeester geweest. Zijn bekende lied ‘La Montagne’ is geïnspireerd door bergen rond het dorp. Wim Sonneveld bracht het lied later uit als ‘Het dorp’.

Zijn vrouw Catherine Sêvres, ook een bekende zangeres in haar tijd, was al jaren daarvoor overleden. Volgens dorpsbewoners waar ik contact mee had, had Ferrat het verdriet bij de dood van zijn eerste vrouw nooit overwonnen.

Jean Saussac

Jean Saussac in zijn atelier op Le Palais

De familie Saussac speelde ook een belangrijke rol in mijn vakanties. Vader Jean Saussac was een bekende Franse kunstschilder. Hij woonde onder andere op ‘Le Palais’, een groot gebouw enkele kilometers buiten het dorp. Ik had wel eens gesprekken met hem en ben drie keer op zijn atelier geweest. Een keer tijdens een lunch.

Maar hij had weinig geduld met mijn Frans. Ik moest vooral vertalen en uitte niet vloeiend mijn gedachten in het Frans.

Lunch

Jean Saussac nodigde me uit een keer uit toen hij met een paar vrienden ging lunchen. Misschien heb ik er al eens over geschreven. Zo’n lunch ontstaat spontaan. De mannen lopen wat door het dorp. En als het tijd is om te lunchen doe je dat met de mensen met wie je op dat moment bent.

Tijdens de lunch werd er flink gedronken van de zelfgemaakte sterke drank, een kruising tussen jenever en cognac. De oudere mannen verwachtten niet dat ik ze bij kon houden. Bij het derde glaasje waarschuwden ze me al. Maar ze kenden het Nederlandse studentenleven niet.

Zijn zoons

De oudste zoon van Jean Saussac, Francois, was in de periode dat ik voor het eerst in Antraigues kwam kok bij het hotel-restaurant ‘La Montagne’. Ik had weinig contact met hem. Als wij het plein opkwamen, meestal in de namiddag, was hij in de keuken bezig.

Met zijn broer Alain kreeg ik later wel meer contact. Hij was evenals zijn vader kunstschilder. Maar miste diens niveau en was ook te onbevangen in zijn stijl. Dat kun je ook lezen als dat hij, waarschijnlijk onbewust, teveel op zijn vader wilde lijken. Ik kocht voor mijn kantoor drie schilderijen van hem.

Fijn was wel dat Alain geduld had met mijn Frans. Toen hij ging samenwonen met een vrouw die ik vooral kende als verkoopster bij de plaatselijke bakker, ben ik een paar keer uitgenodigd bij ze te dineren.

Herinneringen

Meerdere jaren achtereen ging ik, meestal rond oktober, één of twee weken naar Antraigues. Er liggen veel herinneringen. Maar ik zag het dorp wel veranderen. Mensen werden ouder, jongeren trokken weg. De laatste keer dat ik er was zal tegen de Millenium-wisseling zijn geweest. De vrienden hebben hun huisje inmiddels verkocht. Misschien toch leuk om er nog eens naar terug te gaan. Mensen veranderen, verouderen en gaan dood.

Maar het dorpje zal er nog net zo bijliggen als toen ik er regelmatig kwam. Zoals het er al lange tijd ligt tussen de twee wateren, de Volane en de Bise (Antraigas of Entraigas is Occitaans voor ’tussen twee wateren’).

Lees ook het eerdere bericht over verblijf in Antraigues, ‘Vakantierealisme‘.