Ik ben doorgaans weinig met molens bezig. Hooguit erger ik me aan de horizon vervuilende, nauwelijks rendabele moderne industriële windmolens die ik onderweg door Nederland tegenkom. Deze week ervaar ik echter als een molenweek.

De maandag molens

Maandag sprak ik iemand over Polyvisie. Het verhaal over de geschiedenis daarvan is, na honderden soortgelijke gesprekken de afgelopen vier jaar, min of meer gestandaardiseerd. Een onderdeel daarbij zijn de motto’s van Polygoon, die werden voortgezet toen Polyvisie in 1954 de educatieve fotoafdeling officieel overnam.

‘De cameramensen van Polygoon reisden door het hele land om belangrijke gebeurtenissen vast te leggen. Hun motto luidde, “waar wij niet zijn, is niets te doen”. Het motto dat Polyvisie, vooral in de beginjaren, tot het uiterste doorvoerde was, ‘we leggen alles volledig vast’.

Dat laatste toont zich in een anekdote. Toen ik Peter van den Doel, directeur van Spaarnestad Photo, een paar jaar geleden sprak vertelde hij dat er op dat moment veel vraag was naar foto’s rondom Tupperware. Spaarnestad Photo had slechts een paar foto’s. Ik ging kijken wat Polyvisie heeft. Er bleken in het archief minstens zeshonderd foto’s ze zijn, van productfoto’s tot Tupperware party’s in de zestiger, zeventiger en tachtiger jaren.

Bij ‘we leggen alles volledig vast’ geef ik als voorbeeld ook vaak de serie over Molens. Er waren 48 foto’s nodig om het educatieve verhaal van de molens te illustreren. Maar de fotografen van Polyvisie fotografeerden alle molens in Nederland. Het is wellicht wat overdreven – ze zullen er een paar hebben gemist – maar het geeft wel een beeld.

De woensdag molens

Woensdag werd ik gebeld door een zakenrelatie. ‘René, ik ben iemand tegengekomen die alle molens van Nederland heeft gefotografeerd. Kun je daar iets mee?’

Vanwege bovenstaand voorbeeld heb ik ergens in mijn achterhoofd het idee ooit nog eens iets met molens te moeten doen. Dat werd ook ingegeven door een bezoek een paar jaar geleden aan de molen Rijn en Zon in de Adelaarstraat in Utrecht. De molendokter daar kon prachtig vertellen over molens en de restauratie daarvan.

De vrijdag molens

Naar aanleiding van woensdag zoek ik de foto’s die ik maakte tijdens dat bezoek aan de molen in de Adelaarstraat er even bij. Op 18 mei 2010 beklommen we de trappen van de molen om op de rondgang van het uitzicht te genieten.

De zaterdag molens

Gisteren was ik bij Theo, een vriend die afgelopen jaar zijn beide ouders verloor. Zijn woonkamer was gevuld met dozen.

‘Boeken van mijn vader’, zei hij verontschuldigend, ‘er zitten hele oude boeken bij. Ik moet het nog uitzoeken’. Hij loopt naar een doos en haalt er een dik boek uit. ‘Kijk, een boek uit 1500-en-nog-wat. Volgens een catalogus is het ruim 8000 euro waard’.

Meer om mezelf een houding te geven dan uit nieuwsgierigheid, doe ik het half openstaande deksel van één van de andere dozen open. Bovenop ligt een boek over molens. ‘Een Verkade-boek’, zeg ik.

‘Nee, het lijkt er wel op. Het is van een conservenfabriek uit Leiden’, reageert Theo, ‘er zitten plakplaatjes in die mensen moesten sparen. Vind je het leuk? Je mag het hebben’.

Even later ga ik naar huis met een boek van Tieleman & Dros vol plaatjes van en informatie over molens. Bijvoorbeeld over de verschillen tussen molens: