Angst, fobie en syndroom

In het bericht van gisteren stelde ik de vraag: wat is het verschil tussen bijvoorbeeld een angst, fobie en syndroom? De termen worden door elkaar gebruikt. Eerder schreef ik al over de ziekte van Alzheimer, dat volgens mij het syndroom van Alzheimer zou moeten heten of liever nog syndroom van Ouderdom.

Angst, fobie en syndroom

Sommige termen zijn nauw met elkaar verbonden, andere hebben een geheel andere achtergrond of betekenis. Een dwangneurose en fobie worden vaak door elkaar gebruikt, maar zijn absoluut verschillend. Ook fobie en syndroom worden wel eens verward. De onderstaande lijst is een poging in het kort  het verschil aan te geven tussen de diverse termen/begrippen rond angst, fobie en syndroom. Handig voor snel gebruik, maar niet bedoeld als meer dan een gering houvast.

Angst

Angst is een onwillekeurige reactie van het lichaam op een gevaarlijke situatie. Dat betekent dat je er in reële omstandigheden weinig aan kunt doen. Angst helpt je te reageren op de situatie, door bijvoorbeeld te vechten, te vluchten of op een andere manier te reageren.

Wanneer angst vaak voorkomt, bijvoorbeeld dagelijks, en in situaties die niet echt gevaarlijk zijn wordt het ongezond.

Fobie

Met het begrip fobie worden een specifieke angst voor iets benoemd. Heeft iemand een terugkomende angst dan zeggen we dat hij of zij een fobie heeft voor dat dier, ding of die situatie. Een fobie hoeft niet permanent aanwezig te zijn. Wanneer het regelmatig voorkomt is het ongezond.

Angststoornis

Een angststoornis is een psychische aandoening waarbij de patiënt een ziekelijke angst heeft ontwikkeld door het gevoel (de gedachte) dat er continue dreiging is. Zowel uit angst in het algemeen als uit een fobie kan zich, wanneer de situatie aanhoudt, een angststoornis ontwikkelen.

Een angststoornis uit zich vaak in paniekaanvallen, die kunnen bestaan uit hartkloppingen, overmatig transpireren, hyperventilatie en andere vormen. Angststoornissen zijn de meest voorkomende aandoeningen in de psychiatrie en ze komen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.

Bang en vrees

Angst is dus een reactie van het lichaam op een gevaarlijke situatie. Bang is een gevolg van de eigen gedachte voorafgaand aan een mogelijke situatie. Je kunt bang zijn in het openbaar te spreken om allerlei redenen. Pas wanneer je richting het podium loopt kom je in de situatie en gaat het lichaam reageren. Dan komt angst opzetten in de vorm van verhoogde hartslag, lichte transpiratie of iets dergelijks.

Bang en vrees horen bij elkaar, maar hebben een subtiel verschil. Bang kun je zijn voor een situatie die zich mogelijk nooit zal voordoen of heeft voorgedaan, vrees heb je voor iets waarvan je weet dat het zich kan voordoen.Bang is vanuit jezelf, vrees is de projectie op een situatie. Jij bent bang, je hebt vrees.

Spanning

Wanneer je bang bent, kun je dezelfde lichamelijke uitingsvormen hebben als bij angst, in lichtere mate weliswaar. We speken dan van spanning. Je roept deze vaak zelf op door dezelfde gedachten die je bang maken.

Stress

Stress zou je kunnen beschouwen als een fase tussen angst en spanning. Het is een combinatie van de lichamelijke reactie op een reële situatie en een door eigen gedachten gevormde kijk op de werkelijkheid. De alertheid die je krijgt van een lichte stress kan helpen met een situatie om te gaan. Ernstige en regelmatig blijvende of terugkomende stress kan leiden tot angst of een angststoornis.

Dwangneurose

Bij een dwangneurose is de lijder bang dat een bepaalde vervelende situatie zich zal voordoen als hij of zij een bepaalde handeling niet uitvoert. De nadruk ligt op een handeling moeten doen. Vaak is er sprake van meerdere ingebeelde situaties en daarbij behorende dwangmatige handelingen.

Paniek

Paniek is er wanneer je plotseling in een gevaarlijke situatie wordt geplaatst. Je bent in angst, maar jij of je lichaam weten nog niet hoe te reageren op de situatie. Het lichaam kan namelijk ook zelf reageren. Dat weten brandweerlieden, agenten en anderen die zijn getraind. Hun lichaam voert in een panieksituatie automatisch handelingen uit zoals die zijn getraind. Andersom kan de training ook voorkomen dat zij in paniek op situaties reageren; ze blijven rustig en rationeel bij de plotseling situatie.

Paniek- en angstaanval

Een paniekaanval is een plotseling opkomende angstreactie. Vaak sluimert de oorzaak in het onderbewuste. Het is dan een reactie op een eerder als gevaarlijk ervaren situatie. Die situatie kan zich daarna vaker hebben voorgedaan, maar wordt om de een of andere reden ineens gestimuleerd. De uitingsvormen zijn gelijk aan die van een angst.

Syndroom

Een syndroom is van een geheel andere orde dan alle bovenstaande begrippen. De definitie van een syndroom is dat het een beeld van een ziekte is, het beschrijft de verzameling van herkenbare of meetbare verschijnselen die een arts ziet en/of de patiënt ervaart.

Ziekte

Ziekte is het als het lichaam of de geest zich in een toestand bevindt die schadelijk is. Dat je ziek bent zegt dus niet meer of minder dan dat je niet gezond bent. Wanneer je je klachten gaat benoemen geef je een beeld van je ongezondheid en daarmee een syndroom. Je bent ziek en hebt een syndroom.

Print deze pagina
Bovenstaand bericht is geschreven op 2 april 2015 door in de categorie 2015, Algemeen

Een willekeurig bericht

Ik schrijf op deze site over allerlei onderwerpen. Soms is het heel persoonlijk, soms vooral informatief of beschouwend. Hieronder een willekeurig bericht uit ruim 2000 berichten.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *