Stamboom Familie Varkevisser

Varkevissers – wat voor vissers?

We hebben het over achternamen als ik tegen een vriend die Visser heet zeg, ‘die van jou is wel duidelijk. Jij komt van een familie van vissers’.

Varkevisser - vissend varken

‘Ja, uit Noord Holland’, antwoordt hij, ‘maar geen gewone vissers. Mijn voorouders waren varkevissers’.

Ik kijk hem vragend aan. ‘Varkevissers?’

‘Ja, dat ken je niet hè, varkevissers’, zegt hij, ‘dat was vroeger een beroep. Er waren veel mensen op het water en regelmatig verdronken er een paar. Zo’n lijk in het water zwol na enige dagen op, kreeg een lichtrode kleur en leek dan op een varken. De lijkenvissers, die de verdronken mensen uit zee haalden, werden daarom varkevissers genoemd’.

‘Nooit van gehoord’, is het enige dat ik kan zeggen, ‘van lijkenvisser ook niet overigens’.

Varkevissers (1)

Varkevissers in Nederland 2015Thuisgekomen kijk ik of ik meer informatie kan vinden over de varkevissers. Op geen enkele manier komt het woord bij google naar voren. Alleen als achternaam van ongeveer 1000 mensen in Nederland, waarvan de helft in Katwijk woont.

Die heten dus Varkevisser. In 1950 waren het er nog 500, dus de familie heeft zich uitgebreid. In 2015 zijn ze redelijk verspreid over Nederland, afgezien van de 483 Varkevissers in Katwijk.

Cees Varkevisser

Er zijn een paar bekende Varkevissers in de categorie marginaal Bekende Nederlanders. Cees Varkevisser is een Nederlandse dammer uit Katwijk. Hij was ooit de tweede beste dammer na Ton Sijbrands, toen hij vijfde werd tijdens de Europese Kampioenschappen van 1969 (Sijbrands werd eerste).

In 1974 werd hij tweede achter Harm Wiersma tijdens de Nederlandse kampioenschappen. Het jaar daarop behaalde hij brons, maar hij moest de medaille delen met vijf andere derde plaatswinnaars.

Twee jaar later stopt Varkevisser omdat het dammen (en bridgen) hem te veel tijd kostte.

Cor Varkevisser

Een andere bekende Varkevisser is de boomlange (1,94 m) doelman Cor Varkevisser. Hij begon bij het Katwijkse Quick Boys, waar ook Dirk Kuyt zijn carrière begon.

In zijn profcarrière speelde Varkevisser voor alle Rotterdamse profclubs, hij maakte een uitstapje naar VVV Venlo en speelt nu al weer vijf jaar voor de kustvoetbalclub Telstar uit Velzen-IJmuiden.

Varkevissers (2)

Vanzelfsprekend kijk ik ook even in het boek ‘de betekenis van Nederlandse achternamen’. In de editie van 1941 vind ik:

Andere achternamen zijn op het eerste gezicht onverklaarbaar, omdat ze herinneren aan beroepen, ambten, begrippen, voorwerpen enz., die thans zijn verdwenen of met een ander woord aangeduid worden. Zo de namen Brinkgreve (ambtenaar, belast met het toezicht op een brink), Vethake (koopman in vet), Homan (hoofdman), Varkevisser (iemand, die bruinvissen vangt …

Varkevissers als mensen die bruinvissen vangen. Tenzij een bruinvis verwijst naar een lijk, zoals een bruinhemd naar een NSB’er, is de verklaring van vriend Visser niet juist. Of zou Instituut Mertens, uitgever van het boek, het fout hebben. Dat lijkt me onwaarschijnlijk.

In een artikel in Trouw vertelt Jelle Reumer, directeur van het Natuurhistorisch Museum Rotterdam, dat bruinvissen voor consumptie werden gevangen: ‘het waren de varkens van de zee’. Bruinvissen werden ook wel zeevarkens genoemd (pdf van artikel).

In Wolters’ Nieuwe Taalgids van 1942 staat een tekst over de Katwijkse volksgemeenschap en de geschiedenis van Oud-Katwijk. Aan de tekst werd meegewerkt door ‘een rasecht Katteker, de directeur der visserijschool C. Varkevisser, die door zijn naam alleen al bewijst van een oud vissersgeslacht af te stammen’.

Lijkenvissers

In een verhaal over de watersnoodramp van 1953 lees ik over lijkenvissers. Er staat dat deze vissers met een roeiboot het water opgingen om kadavers van mens en dier uit het water te vissen. Kadavers is niet helemaal juist, want kadavers zijn niet-menselijke dode lichamen.

Lijkenvisser in India

Een lijkenvisser in India

In een andere tekst lees ik dat in India nog veel lijkenvissers werkzaam zijn. Mensen die daar geen geld hebben voor een begrafenis of crematie gooien hun overleden familieleden eenvoudig in de Ganges, een rivier waarin ze ook wassen, plassen en poepen. De lijkenvissers, een beroep voor de allerarmsten, halen jaarlijks de duizenden lijken uit de rivier voordat ze naar open zee drijven.

Ook in China was lijkenvisser een beroep lees ik elders

Varkevissers (3)

Klopt het verhaal van mijn vriend Visser over de Varkevissers, vraag ik me nogmaals af. Ik heb genoeg afleveringen van CSI gezien, maar er is me te weinig van bijgebleven. Na wat bladeren door enkele medische boeken weet ik wat er gebeurt met een lijk in het water.

Ten eerst gaat het ontbinden sneller dan op het droge. Als het water is vervuild, het lichaam open wonden heeft of het water lauw of warm is gaat het zelfs heel snel. Het lichaam koelt ook twee keer zo snel af.

Zijn er vissen en andere waterdieren in het water dan vreten die de zachte delen van het lichaam, met name in het gezicht. Door de bij het ontbinden vrijkomende gassen ontstaat schuim in de luchtwegen en dat borrelt naar boven via de neus en mond.

Na een paar weken gaat de huid opzwellen. De huid krijgt een roze of lichtrode verkleuring, de kleur van een varken dus, door het bewegen van het lichaam in het water. Tenslotte gaat het lichaam drijven met het gezicht naar beneden en het hoofd lager dan de rest van het lichaam.

Wil je alles weten over het ontbinden van een lijk (PDF - 19,72 KB).

Print deze pagina
Bovenstaand bericht is geschreven op 4 mei 2015 door in de categorie 2015, Algemeen

Vorige en volgende berichten

« Ouder: Nieuwer: »

Een willekeurig bericht

Ik schrijf op deze site over allerlei onderwerpen. Soms is het heel persoonlijk, soms vooral informatief of beschouwend. Hieronder een willekeurig bericht uit ruim 2000 berichten.

2 thoughts on “Varkevissers – wat voor vissers?

  1. 1

    er is genoeg bekend over de naam Varkevisser de naam stam af van de achternaam Varckevanger een vissersgeslacht uit Katwijk aan zee – Zuid Holland welke op bruinvissen visten. Instituut Mertens heeft dus gelijk en je vriend heeft het aan het verkeerde eind. misschien toch maar de tekst aanpassen.

  2. Hilleke Bakker
    2

    Wat een mooi verhaal. Ik heb ook een voorouder met de naam Varke(n)visser uit Katwijk en na wat speuren op het net kom ik dit verhaal tegen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *