Amsterdams grachtenwater en de JART hebben niets met elkaar te maken. Toch moest ik na het lezen over de JART direct denken aan dat product uit de jaren tachtig. Maar eerst de JART.

JART

Elke baldadige student heeft het al eens bedacht, een wind in een potje. Het bleef altijd bij een loze opmerking tijdens het slempen in het studentenhuis of in de kroeg. Twee jongens uit Austin, Texas, gingen ermee aan de slag. Ze kochten het WordPress Thema BeTheme, doken in de kelderkast bij één van hen op zoek naar moeders handigste JAR en ze experimenteerden met FARTS. Een paar weken later was de JART klaar om gelanceerd te worden, de FART in a JAR.

‘Ach René, je kent dat toch’, vertelt Kasey L, een van de studenten, ’het zijn van die ideetjes die je in een melige bui roept. Maar toevallig had Jeff kort daarvoor over de site ‘Send a Glitter’ gelezen. De eenvoud, en het succes, daarvan gaf het extra zetje nu eens tot uitvoering van ons ideetje te komen’.

FARTS

Hoe de FARTS worden gemaakt wil Kasey niet vertellen. Ze kunnen dus gemakkelijk van een bedrijf komen zoals onze eigen wereldwijd bekende CFN (Chemische Fabriek Naarden). Dat is de geur- en smaakstoffenfabriek die alle geurtjes maakt in een laboratorium.

Kasey en Jeff bieden de keus uit onder andere een ‘8hr Trucker Fart’ (de wind van een vrachtwagenchauffeur die na het eten van een boerenuitsmijter in een truckerscafé, na acht uur rijden uit zijn wagen stapt en een ontspannende eierwind laat), de ‘hangover frat boy’, (de wind van een student van een studentenclub die na een nacht doorzakken wakker wordt met een kater en bij het zien van de zon zijn met pizza en alcohol gevulde lichaam leeg kotst en –wind) en ‘a pug’ (eigenlijk een mopshondje, maar bij JART een stankmengeling van ondefinieerbare geuren).

Glitter

Kasey en Jeff zijn nog maar zo kort bezig dat ze nog niet leveren buiten Amerika leveren. Dat moeten ze nog uitzoeken. Hun voorbeeld, ‘send a glitter’, doet dat wel. Glitters zijn kleine, glimmende papiertjes. Ze lijken een beetje op confetti.

Bij ‘send a glitter’ sturen ze een enveloppe naar degene die je opgeeft. Deze persoon krijgt de enveloppe vol glitter en zal daar zeker niet blij mee zijn. Een enveloppe. Toch wat makkelijker te versturen dan een pot.

Succes

Het Glitter postorderbedrijfje was een idee van de 22-jarige Australiër Mathew Carpenter. Het idee ontstond op Nieuwjaarsochtend dit jaar. Hij opende een Paypal-account en maakte een WordPress-site. Bij een feestwinkel bestelde hij een doos glitter en bij de kantoorboekhandel 250 enveloppen.

‘Het meeste geld stopte ik in advertenties, zowel als test in plaatselijke krantjes als op Google’, vertelt Mathew. ‘Na vier dagen had ik al voor ruim 20.000 dollar aan bestellingen. Ik moest meer dan 2000 enveloppen vullen, ik werd er gek van. De grap leek uit de hand te lopen. Snel plaatste ik berichten met het verzoek niet meer te bestellen’.

Hij wilde van de site af en zette het te koop op Flippa, een soort Marktplaats waar in bedrijven wordt gehandeld. De biedingen liepen al snel op. Vlak voor de sluiting bleef de prijs hangen op 85.000 Australische dollars (circa 60.000 euro).

Wervende teksten

‘Snel verdiend’, zegt Mathew, als ik hem vraag naar hoe hij erop terugkijkt, ‘het was een grap’. Het succes zat hem volgens Mathew in de brutale, wervende teksten.

De site opent met de kreet ‘We fucking hate glitter’. Gevolgd door een tekst die ongeveer zegt: glitter is de herpes van de ambachtelijke wereld. Maar wat we nog meer haten dan glitter, zijn de zielloze mensen die hun lol halen uit het versturen van glitter in enveloppen.

Na de koop ging Mathew nog even door met het verwerken van de bestellingen. Daarna stopte hij resoluut. Hij zag ondertussen de na-apers verschijnen, zoals het Engelse Glitterbombs en het Amerikaanse Mat Won’t But We Will.

Die laatste is alweer verdwenen. Fart in a Jar heeft overigens ook concullega’s, zoals ‘Fart by Mail‘ en er zijn apps, die maken alleen geluid en ruiken niet. Andere varianten zijn ook mogelijk, zoals Mayonaise of poep (box of poop).

Amsterdams grachtenwater

En wat was nou de associatie met Amsterdams grachtenwater? Rond 1980 verkocht Art Unlimited ansichtkaarten waartegen een transparant envelopje was geplakt met iets erin. Er waren ansichtkaarten met confetti en dergelijke, maar er was ook een exemplaar met Amsterdams Grachtenwater. Een beetje groenig watertje danste op en neer in het envelopje en ik dacht, evenals bij de FART, hoe is het mogelijk.

Bij het Amsterdamse Grachtenwater was de vraag ‘mag dit met de post?’, bij de FART ‘hoe krijgen ze zo’n FART in een envelopje’.

Meer informatie:

• Send a JART op Twitter
• De website ‘Send a JART‘
• De website ‘Send your enemies glitter‘
• Bericht ‘Flatuleren‘, winden laten