‘Luisteren en laten uitpraten is heel belangrijk’, zegt Rob tijdens een gesprek waarvan het onderwerp moeilijk in één woord is te vangen. ‘Aan de beslissing om iets te vertellen gaat een gedachte vooraf’, gaat Rob verder, ’iemand beslist, snel, onbewust of weloverwogen, dat hij jou iets wil vertellen. Dat moet je respecteren door luisteren en laten uitpraten’.

‘Ik ben het ermee eens dat er een beslissing aan vooraf gaat. Maar het hangt van de persoon, het verhaal en de omstandigheid af hoe ik er mee omga’, reageer ik op zijn uitspraak, ‘bovendien maakt het uit of ik betrokken ben bij het verhaal of dat het een persoonlijk verhaal is waar ik verder buiten sta’.

Nuance

‘Natuurlijk zijn er nuances’, probeert Rob.

‘Voor iemand die zijn kant van een situatie wil vertellen, waar ik zelf ook deel aan ben, kan ik buitengewoon veel geduld opbrengen’, zeg ik, ‘ik zal luisteren en laten uitpraten. Ik zal echter ook vragen stellen om dingen voor mezelf te verduidelijken en een beter begrip van zijn kant van de situatie te krijgen’.

‘Dat is communiceren’, zegt Rob, ‘een zender en ontvanger, waarbij de ene de gedachte van de ander begrijpt door deze te dupliceren’.

‘Ja, de een vertelt zijn verhaal, de ander luistert en probeert het verhaal zo goed mogelijk te begrijpen. Daarna kan de ander reageren en zijn de rollen omgedraaid’.

Rob knikt.

Onderbreken

‘Gisteren had ik het over ongeveer hetzelfde met Karel. Die vond dat ik hem te vaak onderbrak. Ik hoor dat vaker. Natuurlijk heb ik daar over nagedacht en ik merk dat het van het soort gesprek afhangt. Stel dat jij me wilt vertellen dat je een tafel hebt gekocht. Dan wil ik wat over die tafel horen en niet een breedvoerig verhaal over de vrachtwagen, je schoonmoeder en allerlei andere randgezemel’.

‘Nou, nou’, mompelt Rob.

‘De tafel is natuurlijk een eenvoudig voorbeeld, het zou een koffieleut gesprek zijn waar andere regels voor gelden. Maar je begrijpt het toch. Als het een belangrijk onderwerp is, en ik neem de tafel nog maar even als voorbeeld, dan zou ik willen weten wat voor tafel het is. Mijn eerste gedachte is namelijk een rechthoekige tafel met vier poten, maar wellicht is het een ronde met drie poten. Dat is belangrijker dan met wat voor vrachtwagen je het vervoerde. En als ik iemand moet onderbreken om dat van die tafel duidelijk te krijgen dan onderbreek ik’.

‘Ik begrijp het wel’, reageert Rob, ‘sommige mensen halen er zoveel bij en dan vinden ze het nog gek dat de essentie niet wordt opgepikt en zij niet worden begrepen’.

Begrip

‘Ja, Karel wilde een marketingsysteem uitleggen. Dat deed hij, om het in jouw woorden te zeggen, omdat hij had besloten dat hij mijn mening daarover wilde horen. Dan moet ik dat systeem dus wel begrijpen. En als hij het uitlegt en ik begrijp iets niet dan vraag ik dat direct’.

‘Ik kan me herinneren dat je me daarover eens iets hebt verteld. Direct ophelderen anders raak je de draad kwijt, zoiets…’

‘Inderdaad. Wanneer je iets niet begrijpt, dat kan ook in een boek zijn, en je luistert of leest verder dan wordt het onbegrip steeds groter’.

‘Je moet met die inzichten van je toch eens iets gaan doen’, zegt Rob, ‘ook met wat je vorige week zei over serieus en niet-serieus’.

Ik glimlach, ‘dat is inderdaad ook een leuk gegeven’.

Luisteren en laten uitpraten

‘Maar terugkomend op luisteren en laten uitpraten’, gaat Rob verder, ‘Jantje loopt van school naar huis. Onderweg ziet hij de auto van zijn vader voorbijkomen. Die rijdt een bospad in en staat even later stil. Nieuwsgierig sluipt Jantje naar de auto. Daar ziet hij zijn vader met tante Joke in een hevige omhelzing. Hij blijft nog even kijken, maar rent dan naar huis om zijn moeder te vertellen wat hij heeft gezien. ‘Ik zag papa’s auto het bos inrijden met tante Joke. Ik ging kijken en zag ze kussend in de auto. Papa hielp haar uit haar trui en even later hielp tante Joke pap zijn broek uittrekken en … ‘
Jantjes moeder onderbreekt hem en zegt, ‘het is een interessant verhaal Jantje, vertel de rest straks maar tijdens het eten’.
Later tijdens het eten zegt de moeder, ‘Jantje jij had papa toch gezien vandaag’.
Jantje begint zoals eerder en vervolgt, ‘… tante Joke begon papa’s broek uit te trekken en daarna deden ze iets wat mama met oom Karel doet als papa weg is’.

‘Nou die moeder heeft haar lesje wel geleerd, luisteren en uit laten praten’, reageer ik lachend, ‘en zeker niet wachten tot het avondeten’.

‘Tja, die Jantje moppen blijven leuk. Als ze worden verteld is het ook luisteren en uit laten praten, de clou zit altijd aan het eind’.