Bezoekers die vaker mijn berichten lezen weten dat ik sinds een jaar elke dag de vier sommetjes maak van ‘Beter rekenen’. Vanzelfsprekend heb ik niet altijd het goede antwoord. Vrijwel alle foute antwoorden maak ik bij sommen met tekstjes, meestal de laatste som. Bij de meeste foute antwoorden constateer ik slordigheid. De berekening was dan goed, maar ik deed iets waardoor het eindresultaat anders werd.

Het goede antwoord

Afgelopen weekend dacht ik eens te kijken naar die slordigheid. Wellicht zou ik er, als ik achter de reden kon komen, iets aan kunnen doen. Ik zou dan in de toekomst vaker het goede antwoord op een som kunnen geven.

Mijmerend over de sommen en gravend naar motieven moest ik terugdenken aan een voorval in mijn schooltijd.

De Natuurkunde les

Het was tijdens een natuurkundeles in de vijfde klas VWO op het Trajectum College. We hadden een proefwerk gehad en dat werd een week later besproken. De docent liep daarbij alle sommen langs van de gemaakte test. Daarna deelde hij de ingeleverde proefwerken uit, waarbij hij die telkens van mondeling commentaar voorzag.

Daarbij besprak hij het gemaakte proefwerk en gaf aanbevelingen, vertelde wat hem was opgevallen of gaf ander commentaar. Daarna kreeg de betreffende leerling zijn werk terug met het cijfer.

Wortel vier

Op een gegeven moment zei de docent, ‘ik heb nu een proefwerk in mijn handen van iemand die het goede antwoord heeft gegeven. Maar de persoon heeft het zich wel erg moeilijk heeft gemaakt. Bij som drie bijvoorbeeld heeft hij bij de opgave doorgerekend met wortel 4….’

Voor hij verder kon gaan riep ik door de klas, ‘wat een stommerd, iedereen weet toch dat de wortel van 4 twee is. Die heeft het zich inderdaad lastig gemaakt’.

De docent reageerde niet op mijn reactie, afgezien van de opmerking, ‘die leerling heeft het zich inderdaad niet gemakkelijk gemaakt’. Daarna liep hij naar mijn tafeltje en overhandigde mij mijn proefwerk.

Beter Rekenen

Van die dingen. Bij de sommen van Beter Rekenen maak ik ook omwegen. In plaats van de eenvoudige berekening maken met formules of rekentrucjes, ga ik een sommetje met logica te lijf. Ik weet niet of ik slecht rekenles heb gehad. Wellicht letter ik niet goed op of is kennis weggezakt. Maar de eenvoudige weg is, in ieder geval bij die dagelijkse rekensommetjes, niet mijn route naar het goede antwoord.

Snelheid

Een deel van de slordigheid heeft te maken met snelheid en de wijze van berekenen. Ik probeer de sommetjes snel te maken en met hoofdrekenen. Dat betekent dat ik getallen moet onthouden, terwijl ik onderwijl een andere berekening maak. Sommige sommen vereisen immers een paar tussenstappen om bij het goede antwoord te komen.

De klokken som

Bij één van de sommetjes van vandaag is dat gemakkelijk, omdat de getallen met elkaar kloppen.

Marjan heeft twee antieke klokken in huis. De ene loopt in een etmaal 6 minuten achter en de andere loopt per uur 1 minuut voor. Als ze de klokken gelijk zet, hoeveel minuten duurt het dan voor het tijdverschil tussen de klokken precies 1 uur is.

Die som is met hoofdrekenen eenvoudig te doen. 6 minuten naar links in 24 uur en in diezelfde 24 uur 24 minuten naar rechts is samen een half uur. Dat twee keer, dus in 48 uur, maakt precies één uur. Daarna 48 uur naar minuten berekenen, 48 x 60 minuten en de uitkomst is 2880 minuten.

Slordigheid

Een voorbeeld van een som waarbij ik door slordigheid het goede antwoord niet geef, terwijl in de weg ernaar toe alle goede uitkomsten zijn berekend, heb ik niet. Zou het een teken zijn dat ik niet alleen door oefening weer wat routine begin te krijgen en beter reken. En wellicht ook al wat van mijn slordigheid kwijt ben …

De som in het bericht van gisteren zou een voorbeeld kunnen zijn waar het door slordigheid fout had kunnen gaan. Dat ik bijvoorbeeld, bij het hoofdrekenen, die 20 seconden stilstand vergeet mee te nemen in de berekening.