Vincent, een vriend van me, is eigenaar van een wooncomplex met veertig appartementen in het oosten van het land. Na een rigoureuze verbouwing van het gebouw uit de jaren zeventig is het pand nu bijna klaar om nieuwe bewoners te ontvangen. Vincent is bang dat de gemeente er vluchtelingen wil plaatsen wanneer hij het als sociale huurwoningen aanbiedt.

Gesprek

Wanneer ik hem afgelopen spreek zijn er nog twee vrienden van hem op bezoek. Eén van de vrienden sust Vincents bezorgdheid, ‘joh het is hartstikke goed als de gemeente dat wil. Je krijgt netjes betaald, problemen aan je pand worden vergoed, er is toezicht. Wat wil je nog meer’.

De andere vriend is het niet met hem eens. ‘Die lui uit die Afrikaanse landen maken er in korte tijd een zooitje van,’ meent hij. ‘Ze kakken naast het aanrecht en gooien voedsel gewoon in huis zoals ze dat gewend zijn. Echt, je huis is in de kortst mogelijke tijd uitgewoond’.

‘Nee joh’, reageert de eerste weer, ‘het zijn goed opgeleide mensen die vluchten voor oorlog en geweld in hun land. De overheid betaalt 3000 euro per persoon per maand voor onderhoud en onderdak. Daar bovenop zijn er nog subsidies voor de aanschaf van wasmachines, bedden en dergelijke. Geloof me, vluchtelingenhulp is een goudmijntje’.

Vluchtelingen Complex

Er valt een stilte. Drie mannen kijken me aan. Ik kijk terug en begrijp dat ik iets moet zeggen. Maar wat? Verschillende gedachten vormen verschillende invalshoeken in mijn hoofd. Mijn mening kent in dit geval geen eenduidigheid. Ik waag het erop, met een algemene opmerking.

‘Bij dit soort serieuze zaken moet je vooral uitkijken niet in verjaardagsretoriek te vervallen’, begin ik, ‘je kent dat wel, op een verjaardag heeft iedereen een oplossing voor alledaagse problemen. Die zijn vaak gebaseerd op achterhaalde ervaringen en kennis en op wetten die al lang zijn veranderd.

De problematiek rond vluchtelingen is te complex en we hebben geen van vieren kennis genoeg om er iets zinnigs over te zeggen. Als Vincent ongerust is, kan hij zich het best verdiepen in wat het voor hem kan betekenen en wat de gevolgen kunnen zijn. Op basis daarvan kan hij een strategie bepalen’.

De drie mannen kijken me nog steeds aan. Ik kan niet van hun gezichten aflezen wat ze denken of willen. Alleen van Vincent heb ik een vermoeden op basis van iets wat hij een tijdje terug tegen we zei: ‘je kijkt zo nuchter naar dingen en komt meestal met een voor mij bruikbaar inzicht’. Ik houd mijn mond.

Onderweg naar huis denk ik terug aan het gesprek. Een groot probleem in de discussies van leken over vluchtelingen, asielzoekers en dergelijke is terug te voeren op het door elkaar gebruiken van deze termen. Helaas biedt voorlichtende media daarin geen houvast. Ook zij hanteren de diverse begrippen rondom vluchtelingenwerk door elkaar.

Begrippen

Er is echter een duidelijk verschil tussen een vluchteling en een asielzoeker. Een vluchteling is zijn woongebied ontvlucht uit vrees voor geweld of zijn leven. Een asielzoeker is iemand die politiek asiel aanvraag, omdat hij in zijn eigen land politiek wordt vervolgd.