Enkele weken geleden bladerde ik door het tijdschriftje van het Utrechts Landschap. Daarin stond dat op verschillende van hun natuurgebieden Konikpaarden en Galloway runderen rondlopen. De ‘wilde’ dieren zijn onder andere te vinden in de Plantage Willem III, de Amerongse Bovenpolder, de Elster Buitenwaarden, de Blauwe Kamer en de Palmerswaard.

Omdat al die gebieden in de buurt van mijn thuis liggen en ik weer wat meer wil fotograferen maakte ik een aantekening. Daar is het vooralsnog bij gebleven.

Wandelaars

Twee weken geleden meldde een vriend dat hij met zijn vrouw een wandeling had gemaakt. Ze waren naar de Blauwe Kamer geweest. Vanzelfsprekend vroeg ik of hij de Konikpaarden had gezien. ‘Paarden?’, vroeg hij ongeïnteresseerd, ‘ik heb wel koeien gezien’. Ik veranderde snel van onderwerp.

Begin vorige week sprak ik een vriendin die naar de Amerongse Bovenpolder was geweest. Ze had de Konikpaarden gezien en de runderen. Ze vond het leuk, maar het was haar niet direct als iets bijzonders opgevallen. Afgelopen zaterdag sprak ik een vriend die er ook was geweest. ‘Ja, je moet zeker gaan kijken. Als je toch gaat wandelen, doe het dan daar’, had hij gezegd.

Konikpaarden

Konikspaarden zijn een paardenras van kleine paarden, bijna maatje pony. Ze hebben veel weg van het oerpaard, de Tarpan. Dit oerpaard is al ruim 10.000 jaar voor Christus afgebeeld op de grotwanden van Lascaux in Frankrijk. In die tijd waren er bospaarden, de Tarpan en de przewalski.

Konikpaaarden zijn dus het meest verwant aan de Tarpan. Echter, zowel de Tarpan als de Konik waren grotendeels uitgestorven. Kort voor de Tweede Wereldoorlog begon een professor van de Universiteit van Proznan met het terugfokken van de Tarpan.

In de oorlog werden al deze paarden gevorderd door de Poolse regering. Enkele van deze paarden die de oorlog overleefden werd gebruik om het ras verder op te fokken. Geleidelijk ontstond een paard dat leek op de Konikspaarden zoals men die kende. Van de Tarpan bestaan nog slechts afbeeldingen.

Introductie in Nederland

Konikpaarden komen op veel andere gebieden, niet alleen van het Utrechts Landschap, in Nederland en daarbuiten voor. De paarden zijn begin jaren tachtig naar Nederland gebracht door de bioloog Gerben Poortinga. Hij zette ze als grazers in als onderdeel van de natuur, om het natuurlijk evenwicht te helpen bevorderen.

De eerste Konikspaarden liepen met financiële hulp van het Prins Bernhard Fonds en het Groninger Landschap op Ennemaborg, een landgoed in Groningen. Een paar jaar later zijn andere biologen ook Konikpaarden gaan halen in Polen voor de Oostvaardersplassen. Deze Konikspaarden of hun nakomelingen spelen een hoofdrol in de bekende film ‘de Nieuwe Wildernis’.

foto voorpagina: Solvin Zankl/ Rewilding Europe, www.rewildingeurope.com