Vandaag is de Dag van het Toilet. Het zou eigenlijk Dag van het gebrek aan een Toilet moeten heten. Want het gaat over de bijna 3 miljard wereldbewoners die geen toilet hebben. Vooral in derdewereldlanden.

Een toilet helpt, evenals andere niet overdreven hygiëne, tegen infecties veroorzaakt door ziektekiemen. Probleem is vaak dat in landen zonder toiletten ook geen goed drinkwater voorhanden is.

Ziektes die door dat gecombineerde gebrek ontstaan, cholera, dysenterie en tyfus, komen daardoor nog veel voor in de wereld.

De beste darmflora

Als ik de wereld vergeet en dichter bij huis blijf, doet het toilet me vooral denken aan Jeff Leach en zijn beste darmflora.

Jeff Leach is een onderzoeker op zoek naar de beste darmflora. Met zijn op darmbacteriën gerichte projecten wil hij wereldwijd de darmflora in beeld brengen. Hij laat mensen daarvoor hun ontlasting naar hem opsturen. Zelf reist hij de wereld over om door het eten van plaatselijk voedsel zelf te ondervinden wat het met zijn ontlasting doet.

Hij is ervan overtuigd dat bacteriën goed zijn en dat we zeker niet, wat de afgelopen honderd jaar is gedacht, bacteriën zoveel mogelijk moeten doden. Wel moeten we zoeken naar de goede bacteriën. Bacteriën dus die bijdragen aan een goede stoelgang.

Arrogant

Ik ben er al jaren van overtuigd dat wij als mensen te arrogant zijn. We vinden onszelf heel wat, rulers of the universe. Natuurrampen, maar ook het instinctief vernuft van meerdere diersoorten, zouden ons milder moeten stemmen.

En dan bacteriën. Bacteriën zijn er bijna vanaf het begin van het ontstaan van de aarde, terwijl de mensheid er pas korte tijd is. Het hangt er daarbij natuurlijk  vanaf in welke wetenschappelijke theorie  je wilt geloven. Maar ik denk dat we er zelfs evolutionair gezien van kunnen uitgaan dat de samenwerkende micro-organismen betere overlevers zijn dan wij.

Kijk maar eens in hoe weinig tijd, wat is honderd jaar op een bacterieleven, ze immuun zijn geworden voor het merendeel van onze bacteriedodende antibiotica. Ze muteren zich tot nieuwe wezentjes of zoeken andere middelen van bestaan.

We staan als mens dus achterin de evolutionaire rij en dragen meer bacteriën met ons mee dan we cellen in ons lichaam hebben.

Gezond

Gelukkig komen we er steeds meer achter dat we micro-organismen nodig hebben en dat er meer goede dan kwade zijn. De goede helpen ons bij allerlei functie in ons lichaam. Vooral de bacteriën in onze darmen, waar zich bovendien de meeste bacteriën bevinden.

De mix van de bacteriën in onze darmen zorgt onder andere voor de opname en vertering van ons voedsel, helpt ons immuunsysteem, draagt bij aan onze gevoel van fitheid en bepaalt of we gezond zijn of juist niet. Het vinden van een goede mix, zorgen voor de beste darmflora, is daarbij vanzelfsprekend een nobel streven.

Jeff Leach

Jeff Leach en andere onderzoekers denken die te hebben gevonden of op zijn minst in de buurt te zijn van de samenstelling van de beste darmflora. Het gaat er daarbij, volgens hen, niet alleen om te eten wat wijzelf lekker vinden, maar ook te denken aan de bacteriën.

Die zijn bijvoorbeeld dol op bepaalde vezels. Vaak vezels die wij in Nederland juist (nog) niet lekker vinden, zoals de vele vezels in de schil van peren of in het uiteinde van een asperge.

Jeff Leach heeft ontdekt dat je de beste darmflora verkrijgt door gevarieerd eten van vezelrijk voedsel. Het zorgt voor een zurige omgeving die de goede bacteriën prettig vinden en hen helpt ziektekiemen te doden.

Boeken

De titels van de twee boeken van Jeff Leach zeggen voldoende over zijn missie: Honor thy Symbionts, Eat bugs. Not to much. Mainly with Plants en ReWild (You’re 99% Microbe, it’s time you start eating like it). Ook leuk en interessant om te lezen, ‘allemaal beestjes‘ van wetenschapsjournalist Jop de Vrieze. Ik schreef er al over in het bericht ‘Allemaal beestjes in onze buik‘  en in ‘de poep van Robben‘