Gisteren was de 35e sterfdag van John Lennon. Vijfendertig jaar. Dat is al bijna zo lang geleden als hij op de dag van zijn overlijden had geleefd. De moord op John Lennon is toch even iets om bij stil te staan.

De eenzame gek

Je kunt daarbij denken aan Chapman, de eenzame gek die hem vermoordde. Het is een probleem waar we tegenwoordig steeds meer mee te maken krijgen. Met eenzame gekken die geweren leegschieten in scholen, winkelcentra en kerken. Groepjes gekken die hetzelfde doen op redacties van tijdschriften, op caféterrassen en in theaterzalen. En dan zijn er nog de gekken die alleen maar dreigen, zoals de jongen die gisteren terechtstond voor zijn kaping van het NOS Journaal.

Het enige verschil lijkt dat de gek, zoals Chapman in Lennons tijd, vooral beroemd wilde worden. De meeste huidige gekken worden door een bizar, religieus gevoed, ideologisch doel aangestuurd.

Staatsbeveiliging

Je kunt ook denken aan de staatsbeveiliging. De FBI hield John Lennon al jaren in de gaten. Hij had zich jaren stilgehouden. Toen hij met een nieuwe plaat kwam en weer wilde gaan optreden, werd hij vermoord door iemand die dat ook daarvoor al had kunnen doen. Het gaf voeding aan samenzweringsverhalen.

Die staatsbeveiliging is in de afgelopen 35 jaar ook toegenomen. Niet alleen omdat de dreiging groter is. Dat is volgens historici namelijk zeer de vraag. Maar vooral ook door de nieuwe technologieën. Die maken het overheden en hun beveiligingsbedrijven mogelijk op talrijke gebieden Big Brother te spelen. Waarbij al dan niet aangepaste wetgeving het mogelijk maakt extremer op te treden.

Zie ook: mijn verhalen voor Panorama

Muziek

Het mooiste is natuurlijk terug te denken aan de muziek van John Lennon. De liedjes die hij schreef samen met Paul McCartney en de songs daarna tijdens zijn solocarrière. Imagine heeft deze dagen een bijzondere betekenis, na de aanslagen in Parijs op 7 januari 2015 (Charlie Hebdo) en op vrijdag 13 november 2015.

De schreeuw om zijn ouders in Mother en het filosofische Instant Karma waren ook succesvolle voorbeelden uit zijn solotijd. Ik kies vandaag voor A Hard Day’s Night uit 1964. Deze plaat van The Beatles bevat de meeste Lennon liedjes: 10 van Lennon en 3 van McCartney.

Film

Er zijn meerdere documentaires verschenen over en rond de moord op John Lennon. Sommige gaan uit van samenzwering, waarbij Chapman bijvoorbeeld voor de FBI of CIA zou handelen. Andere documentairemakers proberen de moord op andere manieren in beeld te brengen of te verklaren.

Zelf ga ik vanavond nog eens naar Chapter27 kijken. Het is een film over Mark Chapman, geschreven en geregisseerd door J.P. Schaeffer. Ik vond het een paar jaar geleden een indrukwekkende film. Niet per se vanwege de historische achtergrond.

Het was net alsof je de film werd ingetrokken. Door die indruk en zijn wijze van filmen is het jammer dat Chapter 27 de enige film is die J.P. Schaeffer heeft geregisseerd.